14/1/2016
Năm 2016 , dân Hoa kỳ uống rượu thay thế sâm banh nào ?
G S Tôn thất Trình
Ở Việt Nam, từ đầu thời Pháp thuộc:
. .. Chi bằng đi học làm ông Phán,
Sớm rượu sâm banh ,tối sửa bò…
Phán sự chỉ là một tay thư ký quèn cho tòa Khâm sứ Pháp- Résident Supérieur Huế, hay tòa Thống sứ Hà Nội hay cho tòa công sứ Pháp – Résident de province chủ tỉnh , nhưng đối với dân tình thấp kém Bắc Kỳ hay Trung Kỳ thời Pháp thuộc là một chức quan to , bổng lộc lớn , có thể uống rượu nho sang trọng sủi bọt sâm banh nguyên quán vùng Champagne – Pháp. Các công sứ tỉnh người Pháp lúc chúng tôi tòng học đại học ở Paris mới biết họ là các kẻ tốt nghiệp trường Hành chánh Thuộc địa Paris . Tương đương với các học sinh tốt nghiệp hành chánh thời Cọng Hòa . Chúng tôi đã bàn qua về rượu sâm banh cho bên nhà rỏ ở bài sâm banh dân Hoa Kỳ thích uống năm 2014, đăng tải ngày 31 tháng 12 năm 2013 . Nay cập nhật thêm đôi chút hai năm sau, năm 2016 , bàn về những thay thế rẽ tiền cho sâm banh đắt tiền ở Hoa Kỳ.
Dân Hoa Kỳ rất thích Champagne . Là một đam mê quen thói, nhất là khi có được những sâm banh vùng trồng nho – grand cru danh tiếng đầu hạng hay những Cham pagne lâu năm- vintage . Nhưng trừ phi bạn liên hệ tới dòng họ Getty, bạn không đủ sức mở chai Dom Perignon hay chai Salon đón mời dân gian đâu . Đúng là lúc các chai thay thế- alternatives nổi bọt - bong bóng lọt vào. Chúng có thể gọi tên là rượu không pha đường – brut hay đang lên kem – creamant ; nhưng dù chúng thường làm bằng phương pháp tên gọi là phương thức vùng champagne – méthode champenoise , nghĩa là thể thức Champagne , không được ca ngợi dưới tên vang danh này . Và chúng cũng thường không dùng các giống nho Chardonnay hay Pinot Noir , hay các giống nho thay thế tỉ như Chenin Blanc hay Riesling . Sau đây là 9 sâm banh thay thế , lý tưởng cho các ngày nghỉ lễ lạc :
1 - 2013 Gebruder Simon Sekt Moel Riesling Brut (vùng Mosel, Đức Quốc).
Đây là rượu sủi bọt ấn tượng Riesling từ Đức Quốc. Năm 1955, hoc trò Canh Nông Paris- Pháp được hướng dẫn thường ngọan vùng Alsace , Moselle , Forêt Noire… và nếm thử các rượu nho Riesling không pha đường hay ngọt pha đường Đức – Pháp. Khó mà tin khi các chùm nho lại đến từ các vườn nho cao phẩm ở Moselle . Khi bạn nhìn thấy các chai Riesling xinh đẹp này và nếm thử rượu không pha đường sống động và tươi tắn này, bạn không tin nổi là giá một chai giá ít hơn là 20$US . Mùi vị hòan tòan táotây - pom hay lê . Bọt cứ sủi lên mãi mãi. Thú vị quá . Có lẽ bạn muốn mua cả một thùng hộp . Vậy hãy đến tiệm Hi-Times Cellars Ở Thị trấn Cvosta Meas , tiệm The Wine House ở Los Angeles và tiệm Wine Exchange ở Santa Ana . Giá từ 18$ đến 20$ một chai .
2- NV André and Mireille Tissot Crémant du Jura Extra Brut ( Jura , Pháp )
Đây là một cái gì còn bất thường hơn : một crémant vàng kim lợt từ một vùng trồng nho nhỏ nhất nước Pháp. Một pha trộn của Chardonnay và Pinot Noir , rượu tối ư không pha – extra brut Tissot thật là sán lạn và thực tình . Pha thêm mùi cúc La mã – chamomille và gia vị ngọt ngào lẫn mùi cam quít và trái quả mùa thu . Kết thúc lâu dài và thỏa mái. Nếu bạn thích màu hồng , cũng có một Tissot rosé tinh tế . Tìm mua ở tiệm domaine LA và K&L Wine Marchands tại Hollywood . Giá từ 27$ đến 30$.
3- NV Lucien Albrecht Crémant d’ Alsace Brut Rosé ( Alsacde , Pháp )
Vài vườn nho sản xuật rượu ngon nhất ở Alsace sản xuất ra không chỉ là Riesling , Gewurz- traminer đặc biệt và Tokay Pinot Gris mà còn cả vài rượu nho sủi bọt yêu kiều. Crémant d’ Alsace Brut Rosé của Lucien Albrecht , một vườn nho thànhlập năm 1425 luôn luôn là rượu được ưa thích. Làm rà từ Pinot Noir, đây là một lọai rượu hồng mùi cánh hoa hồng đáng mê mẫn trong chén rượu có hương thơm mơn mỡn khêu gợi của dâu tây . Tòan hảo cho cá hồi xông khói hay , nếu bạn may mắn , cho cả vài caviar ( trứng cá tầm ) làm rượu chúc mừng . Mua ở tiệm Beverage Warehouse tại Los Angeles , John & Pete ‘s Wine Company tại West Hollywood, Los Angeles Wine Company tại Los Zangeles, Manhattan Fine Wines tại Manhattan Beach và Monopole Wine tại Pasadena . Giá từ 15$ đến 20$ .
4- Schramsberg “ Mireille” California Rosé ( North Coast , California )
Một rosé sủi bọt không phải lâu đời , cao giá từ nhà lịch sử Schramberg ở Thung lũng Napa . Chỉ hơn phân nữa là Chardonnay , còn lại là Pinot Noir , từ nhiều vùng California , rosé khô này hơi thơm nhờ dâu tây, phức tạp hơn là bạn tưởng ở giá này. Môt chai hân hoan để uống vào các ngày nghỉ. Mua ở tiệm Green Jug in Woodland Hills ,Hi- times Wine Cellars tại Costa Mesa , K&L Wine Marchants tại Holywood , Lincoln Fine Wines tại Venice , Wad ‘s Wines tại Westlake Village và Wine Club tại Santa Ana. Giá từ 20 đến 24$/.
5- 2014 Cidrerie du Vulcain La Transparente ( Fribourg , Switzerland )
Rượu ( bia ) cider -xai đơ đúng theo phẩm giá một ruợu lễ lạc sủi bọt , và là một lọai rượu có thể làm các kẻ không thích rượu vang, thưởng thức lý thú . Làm bằng các táo tây mọc trên các cành cao , không bón phân hóa học , không dùng thuốc trừ sâu bệnh tại Fribourg- Thụy Sỉ , cider nữa khô – demi-sec sủi bọt phức tạp này được lên men trên mốc meo hoang dã và chỉ lọc sơ sơ. Mở ra thịnh sọan cho lễ lạc như thể một sâm banh tế nhị , một ngạc nhiên cho khách mời . Mua ở DomaineLA tại Hollywood và Wine Exchange tại Santa Ana . Giá 20$ .
6- NV Robinot L’ Opera des Vins Fêtembulles (Loire Valley , Pháp )
Nếu rượu vang nổi bọt, con yêu dấu của thế giới rươợu vang thiên nhiên không phải là rượu bạn yêu thích, bạn nên xét lại một lần nữa. Rượu này của nhà sản xuất rượu vang từ qúan bán rượu Paris Jean –Pierre Robinot , khô khan đến xương , nhưng nổ tung đầy mùi vị trái cây tươi và bong bóng bọt sủi . Và không ai lầm lẫn từ biểu hiện đáng sợ Chenin Blanc từ Thung lũng sông Loire –Pháp cho một thư rượu vang sủi bọt hừm – đáng chán nãn, khinh bỉ. Nhãn cũng rất lập dị và dân giả , giống như rượu vậy đó . Mua ở tiệm Wine Exchange tại Santa Ana . Giá khỏang 24$.
7 – NV Roederer Estate Brut ( Anderson Valley , California)
Rựơu không pha đường sủi bọt của đồn điền Champagne Louis Roederer Mendocino County là một rượu sủi bọt rất cân bằng . Có hương thơm cam quít và khi uống chúc mừng thì có mùi vị trải lê, táo tây nướng và cam quít. Không bao giờ chán ngấy , rượu không pha đường thanh lịch này là một rượu căn bản tốt cho ngày nghĩ . Chất một hộp chai trong phòng kho và tẩm lạnh các chai khi cần . Mua rượu này dễ dàng ở mọi tiệm bán lẽ rượu và các quán rượu mùi – liquor. Giá từ 18$ đến 20$ .
8- NV Francois Pinon Vouvray Brut ( Loire Valley )
Là một rượu sủi bọt khác của Thung Lũng sông Loire , đây là một lọai rượu Vouvray trình bày như thể một dịch bản phức tạp hơn của Chenin Blanc . Làm từ các gống nho hửu cơ được xác nhận chánh thức , thu họach bằng tay và lên men với mốc meo – yeasts hoang dã . Mùi vị giàu sang có mùi lê, pom và mát cọt – quince, mùi ngọt ngào, kết thúc bằng một khô khan dai dẳng . Tốn thêm vài đô la nữa , Francois Pinon cũng làm ra một thứ rượu không định lượng thành phần , lẽ dĩ nhiên khô khan hơn và thanh lịch hơn. Tìm mua ở DomaineLA tại Hollywood và Woodland Hills Wine Company tại Woodland Hills . Giá chừng 22$.
9- 2014 Paolo Saraco Moscato d’ Asti ( Piedmont , Italy )
Khi tiến vào cuối năm mới, đây là lúc lấy ra một chai tẩm lạnh Moscato d’Asti một lọai rượu muscat sủi bọt từ vùng Piedmont – Ý Đại Lợi. Paolo Saraco, hầu như là vua của Moscati D’ Asti, và năm 2014 đã sản xuất ra một moscato ngon nhất ,chưa hề có. Thật vậy , ảnh hưởng hơi ngọt ngọt , nhưng rất cân bằng về độ acid ( chua ) và tính chất khóang hóa. Tuồng như là cắn phải một trái lê chín mùì, mọng nước. Nên nhậu cùng một đĩa bánh quy. Mua ở Lincoln Fine Wines tại Venice , K&L tại Hollywood, Los Angeles Wine Co. tại Los Angeles, Wally ‘s tại West Los Angeles và Beverly Hills , và Wine Exchange trên online – đường dây trực tuyến tại Santa Ana . Giá từ 13$ dến 15$
(Chiếu theo S. Irene Virbila , food@latimes.com ngày 20 tháng chạp 1015, Irvine- Nam CaLi- Hoa Kỳ ngày 5 tháng giêng 2016)