Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5 _Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc
 
thnlscantho-5
QUYỂN 5  
  TRANG CHỦ
  TIN TỨC
  THÔNG BÁO
  TRANG KHOA HỌC
  => Cuộc đời và di huấn của nữ thiền sư
  => Năm dê nói chuyện mèo
  => 31 ngày rong chơi... 170 -171
  => Cây sơ ri Gò Công
  => Tái cơ cấu sản xuất lúa gạo VN
  => Nhà sáng chế laser Charles Townes qua đời
  => Tai nạn hạt nhân
  => Bệnh tiểu đường
  => Dỏm khắp mọi nơi
  => Ba cái chuyện ruồi bu kiến đậu
  => Thế giới thực vật quanh ta
  => Mừng ngày quốc tế phụ nữ
  => Chúng ta không còn nơi nào ẩn núp
  => Rèn luyện kiến tạo nguyên tố mới
  => Chỉ là một chuyến đi
  => 31 ngày rong chơi...172-173
  => 31 ngày rong chơi...174-175
  => Những sách nói về Châu Á..
  => Từ sữa bò đến sữa người
  => Thất bại đa văn hóa
  => Thực phẩm và phóng xạ
  => 31 ngày rong chơi... 176-177
  => 31 ngày rong chơi...178-179
  => Biết rõ hơn đôi chút...
  => Bonjour Việt Nam
  => Ứng dụng vàng trong y khoa
  => Chó tây chó ta
  => Hảy trân quý cuộc sống ngày hôm nay
  => Tóc tơ vàng
  => Thời trang Paris
  => 31 ngày rong chơi..180-181
  => 31 ngày P 182-183
  => Tình trạng chạy đua vũ khí..
  => Máy gia tốc hạt nhân
  => Có nên ăn chay hay không
  => 31 ngày rong chơi..184-185
  => Dồn điền đổi thửa ở Miền Trung và ĐBCL
  => Xử dụng kim loại đất hiếm
  => Bệnh than kinh niên
  => 31 ngày P 186-187
  => Nói láo hay nói thiệt
  => Tiến bộ ở ngành sinh học
  => Dồn điền đổi thửa Miền Trung
  => 31 ngày rong chơi 188-189
  => Cọ dừa Oil palm
  => Đăng cay ngọt bùi mùa phục sinh
  => Phát minh khoa học... P1
  => 31 ngày lang thang P 190-191
  => Du khách mang siêu khuẩn..
  => 31 ngày rong chơi 192-193
  => Ngừa ung thư tùy thuộc
  => Hiểu thế nào là Cửu huyền
  => Kỳ thị chủng tộc tại Canada
  => Vỏ khí hạt nhân - P 1
  => Vỏ khí hạt nhân . Phần 2 và 3
  => Phát minh khoa học từ bắt chước ... P2
  => 31 ngày P 194-195
  => Phải chăng chuyện động đất...
  => Thời trang Cali năm 2015
  => Nỗi khổ của phiến quân...
  => 31 ngày rong chơi 196-197
  => Mục và súc khác nhau thế nào
  => Tản mạn về tôm hùm Bắc Mỹ
  => Đã và sướng gì đâu
  => Anh hùng kín đáo...
  => Dã man, tàn nhẫn...
  => Nước và con người P1
  => Discreet hero - Vargas Llosa
  => 31 ngày P 198-199
  => Khi Bác sỷ bị ung thư não
  => Kỹ thuật sinh học Crispr
  => Nuôi dế làm thịt bíp tết
  => Chuyện ngày về
  => 31 ngày rong chơi miền Đất Phật. P 200-201
  => Xử dụng nọc độc nhện
  => Nước và con người P2
  => 31 ngày P202-203
  => Học trường quản trị...
  => Xém chết vì rượu
  => Nghiên cứu phát triển Phú Quốc
  => 31 ngày rong chơi...204-Hết
  => Tìm hiểu sinh thái nhân văn
  => Động đất tại Nepal
  => Tiến bộ khoa học - Phần 2
  => Chó và người
  => Chào đón ngày lễ Mẹ
  => Ông uông bà chê
  => Bình thường mới ở Trung Quốc
  => Phim Cô Bé Lọ Lem
  => Cải tổ đại học ở Trung quốc
  => Chấm dứt cải cách ở TQ ?
  => Vô thường - Vô ngã
  => Thách thức thực sự...
  => Khi cao niên mất ngủ
  => Bí mật về xác ướp thú vật ở Ai Cập
  => Chấm dứt cải cách ở Trung Quốc - P2
  => Đụng tường
  => Nướng vỉ, nướng sắt và hội chứng BBQ
  => Thách thức thực sự ở Thái Bình Dương
  => Trường sinh bất tử
  => Ăn nhiều muối và bệnh tăng huyết áp
  => Vùng thiên nhiên Bình Trị Thiên...
  => 20 điều biết hơn..
  => Thư của GS Tôn Thất Trình
  => Hoa Kỳ khảo cứu...
  => Vần đề chủng tộc ở Trung Quốc
  => Bán ảo tưởng
  => Trận động đất sắp tới xảy ra ở đâu
  => VN muốn mua ...
  => Bia Việt Nam - Phần 1
  => Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Listeria
  => Tại hải ngoại dân nghỉ hưu hay làm gì?
  => Bệnh kém trí nhớ
  => Thuốc kháng sinh
  => Khi cơm chẳng lành canh chẳng ngọt
  => Bia Việt Nam - Phần 2
  => Non cao tuổi vẫn chưa già
  => Tìm hiểu về loài ong
  => Những bộ mặt mới về năng lượng ở Hoa Kỳ năm 2015
  => Thế giới loài hoa trong thi ca Việt
  => Tìm hiểu loài ong - Phần 2
  => Vui buồn ngày Lễ Cha
  => Một người cha tuyệt vời
  => GS Robert Barone
  => Bệnh cảm
  => Nguyên tố Uranium
  => Những bộ mặt mới ... Phần 2
  => Sức khỏe trong tay bạn
  => Khi tui nấu tui ăn
  => Bệnh cúm
  => Mừng hụt
  => Mồ hôi
  => Fast food hay fat food
  => Ngành khoa học dữ liệu
  => Sáu giờ ba mươi
  => Sao Diêm Vương
  => Báo Đất Việt phỏng vấn TS Trần Văn Đạt
  => Bệnh đậu mùa
  => Hội chứng viêm phổi Trung Đông Mers-CoV
  => Chất béo Trans rất nguy hiểm cho sức khỏe
  => Cha mẹ già hải ngoại
  => Chiến tranh tương lai - Phần I
  => Bệnh lao
  => Thịt chó thịt mèo
  => Chiến tranh tương lai - Phần 2
  => Việt Ba lô trên miền đất lạ
  => Bệnh Si đa
  => Tìm hiểu về loài ong - Phần 3
  => Bớt ăn thịt là tốt nhất
  => Sức mạnh mềm của Trung Quốc - Phần 1
  => Bệnh phong đòn gánh
  => Người Việt trồng lúa tại Camargue Pháp
  => Sinh tố B12
  => Cái ngàn vàng của cọp đực
  => Bệnh sốt rét tê liệt
  => Sức mạnh mềm Trung quốc -- Phần 2
  => Tôi có một ước mơ
  => Vợ chồng già lớp tuổi 70
  => Hố đen trong vũ trụ
  => Nội, Ngoại Mông ngày nay
  => Bệnh quai hàm
  => Chuyện khó nói của con kiki
  => Nước Lào ngày nay
  => Nghiện ngập - Phần I
  => Trai hay gái
  => Kiếp tha hương
  => Thèm chất ngọt và bệnh tiểu đường
  => Lycopene trong tomato là gì?
  => Dầu mỡ và sức khỏe
  => Du lịch Canada
  => Hip-hop - P 1
  => Bệnh ban đỏ
  => Nghiện ngập. Phần 2
  => Trời u ám
  => Hip-hop. Phần 2
  => Bệnh ho gà
  => Chúng ta biết gì về Pluto
  => Động đất cấp 9.2
  => Bễ mánh rồi
  => Nước Cam Bốt ngày nay
  => Thèm cơm
  => Bệnh sốt xuất huyết
  => Thời tiết bất thường năm 2015
  => Chúng ta biết gì về hành tinh Kepler-452b
  => Cam bốt ngày nay - Phần 2
  => Uống sữa bò có tốt cho sức khỏe không?
  => Niềm vui cao niên
  => Bệnh dịch tả
  => Hoa dại làm mù lòa
  => Thái Lan ngày nay - Phần I
  => Bệnh giun chỉ
  => Bệnh tâm thần
  => Bệnh nói láo
  => Bệnh đau gan C
  => Bàn tay lông lá của tập đoàn kỹ nghệ thực phẩm
  => Giải quyết lương thực trong hiện tại và tương lai
  => Nước Thái Lan ngày nay - Phần 2
  => Bệnh sốt Đức Rubella
  => Khuyên đừng uống rượu
  => Súp Vi Cá
  => Giải quyết lương thực ... Phần 2
  => Mã Lai Á ngày nay
  => Đời đẹp như mơ
  => Vai trò của sinh tố trong cơ thể
  => Mùa vu lan
  => Tôi phạm tội sát sanh trợ tử thú y
  => Giải quyết lương thực. Phần 3
  => Mã Lai Á ngày nay - Phần 2
  => Singapore ngày nay - P 1
  => Nhà máy phát điện không thải khí nhà kiếng
  => Gai cột sống
  => Mí mắt sụp một bên
  => Cẩn thận với thuốc thiên nhiên
  => Singapore ngày nay - P 2
  => Du Lịch Thánh địa
  => Bệnh Multiple Myeloma
  => Bệnh ngứa của người bơi lội
  => Đưa em lên đỉnh tuyệt vời
  => Chúng ta có thể đảo ngược lão hóa được không?
  => Lạm bàn phát triển tỉnh Đồng Nai - Biên Hòa
  => Thánh Địa Indein
  => Bệnh tuyến giáp trạng
  => Dược thảo và tác dụng phụ nguy hiểm
  => Nam nữ bình quyền
  => Long An - Phần I
  => Bệnh Paget
  => Trở lại Kalaw, Mayamar
  => Trồng nho độc đáo trên đất núi lửa
  => Việt nam trước nguy cơ nước biển dâng cao
  => Chuyện du học bằng ghe
  => Nước biển đang dâng cao trầm trọng
  => Long An - Phần 2
  => Hải phòng xưa và nay
  => Cá tôm sò ốc ăn sống được không
  => Ung thư máu
  => Tìm hiểu về loài kiến
  => Obama và Á châu
  => Hiện có bao nhiêu cây rừng trên thế giới
  => Bệnh viêm gan B
  => Bệnh suyễn
  => Nhiệm vụ của phổi
  => Hạnh phúc đối diện tử sanh
  => Xã hội đen
  => Nạn phá rừng hiện nay trên thế giới
  => Nhức đầu
  => Bệnh lao bò
  => Ngày tàn của thuốc kháng sinh
  => Áp dụng biến đổi di truyền sản xuất thuốc trị ung thư
  => Chất béo trong máu
  => Nghĩ về tâm từ và nhân ái
  => Xã hội đen Nhật
  => Tại sao sâu keo bài tiết phân lên đọt bắp
  => Ho
  => Guayule
  => Không có chết, không có sợ
  => Hảy an nhiên trong tỉnh thức
  => Tảo xanh có thể trị mắt mù
  => Hảy nhìn Trung quốc Tập Cận Bình làm gì?
  => Xã hội đen Nhật - Phần 2
  => Bệnh thống phong
  => Palm oil và sự mất dần rừng nhiệt đới
  => Đạp xe, một cái mode đang lên tại hải ngoại
  => Trứng gà tại...
  => Uống cà phê chiều tối và giấc ngủ
  => Kỷ thuật - Technology ngày nay là gì đây ?
  => Bịnh Đính Xương
  => Virus influenza
  => Chồng giận thì vợ bớt lời
  => Thế giới chấm dứt phá rừng vào năm 2030
  => Kỷ thuật - Phần 2
  => Cần sa
  => Bệnh mắc toi
  => Ông đi đường ông, tui đường tui
  => Vua Quang Trung vị anh hùng dân tộc
  => Săn heo rừng ở Phi Châu
  => Bải biển Silicon Beach Nam Cali
  => Thoái vị của xương
  => Bác sỉ thú y nói chuyện về gạo
  => Nạn đói đang hoành hành thế giới do thất mùa
  => Trần Hưng Đạo đánh tan quân Nguyên - Mông
  => Mi Nô và tôi
  => Tương lai thực phẩm
  => Bệnh vẩy nến
  => An toàn vệ sinh thực phẩm trên thế giới, một ảo tưởng
  => Nắng mưa là bệnh của trời
  => Đổi đời
  => Nhớ về đồng nghiệp xưa
  => Tỉnh Vân Nam - Phần 1
  => Bệnh loãng xương
  => Lê Lợi đánh thắng quân Minh
  => Gió đã xoay chiều: cỏ ngọt Stevia
  => Chuyện tám trứng
  => Cỏ cây cũng biết phỉnh lừa
  => Sông ngòi Miền Trung
  => Tỉnh Vân Nam - Phần 2
  => Bệnh Giang mai
  => Trồng lúa cổ truyền - P 1
  => Về những phản hồi II
  => Áp dụng sinh học di truyền vào công nghệ thẩm mỹ
  => Chữ Tâm trong văn học Việt
  => Molly
  => Tình Quảng Tây - Phần 1
  => Trồng lúa cổ truyền - Phần II
  => Chuyện hưu nai
  => Tại sao động vật chọn sắc đẹp làm tiêu chuẩn chọn bạn tình
  => Tỉnh Quảng Tây - Phần II
  => Triệu chứng tiên khởi bệnh gan
  => Phát triển trồng lúa nước thời cỗ đại - Phần 1
  => Nhứt vợ nhì trời...
  => Khoa học có khả năng làm trẻ hóa con người
  => Con Thắm
  => Bản nhạc mùa hè
  => Tỉnh Quảng Đông - Phần 1
  => Bịnh tiểu đường
  => Trồng lúa nước thời cỗ đại - Phần 2
  => Cá salmon tại Bắc Mỹ
  => Phỉnh gạt để sinh tồn
  => Thần dược
  => Quảng Đông - Phần 2
  => Bệnh ung thư
  => Đông Tây Tam kiệt
  => Trồng lúa cỗ truyền thời Bắc Thuộc - P 1
  => Loài động vật thủ đoạn lưu manh
  => Hiện tượng thực phẩm chức năng
  => Xa kê Nhật ngày nay
  => Chập chờn bóng ma
  => Hai kiểu trang sức thiếu nữ Âu Mỹ thời nay - Phần 1
  => Ngôi nhà ma
  => Bệnh phong cùi
  => Trồng lúa cỗ truyền - Phần 2
  => Hai kiểu trang sức ... Phần 2
  => Tui làm "Chuyên Gia" ở Phi Châu
  => Tản mạn về thịt bò thịt trâu
  => Bình trữ điện
  => Bệnh tim
  => Bộ óc trẻ sáng lạng nhất năm 2015
  => Tui làm "Chuyên Gia" ở Phi Châu - P 2
  => Nên chọn thịt đỏ hay thịt trắng
  => Cầu Mỹ Lợi và kinh tế Gò Công
  => Bình trữ điện - Phần 2
  => Bệnh sốt rét
  => Bệnh giời ăn
  => Chào đón ngày tử tế 13 tháng 11
  => Phát triển trồng lúa cải tiến thời Pháp thuộc- P 1
  => Áp dụng siêu-vi-thể kim loại trong canh tác hoa màu
  => Tui làm "Chuyên Gia" - Phần 3
  => Pê Ru
  => Tuyến não thùy
  => Phát triển trồng lúa cải tiến thời Pháp thuộc - P 2
  => Về hưu mới thấy cuộc đời đáng yêu
  => Làm sao tế bào "nói chuyện" với nhau
  => Brooklyn
  => Từ căm thù chính mình đến hận thù kẻ khác
  => Medulla Oblongata
  => Khôi phục rừng ngập măn Kiên Giang
  => Ki Ki
  => Biến đổi khí hậu toàn cầu - P 1
  => Nước Miến Điện
  => Nhân biến cố Paris nghĩ về tâm an trong nghịch cảnh
  => Biến đổi khí hậu - Phần 2
  => Con chim con
  => Nước Miến Điện - Phần 2
  => Nhớ về xứ Mali
  => Tai biến mạch máu não
  => Muốn tới đâu thì tới
  => Biến đổi khí hậu - Phần 3
  => Nấm thông đỏ Nhật Bổn
  => Bạch huyết cầu
  => Thuốc phê captagon
  => Biến đổi khí hậu - Phần 4
  => Tại sao LA lại mất hết nhuệ khí kinh tế so với SF
  => Túi Mật..
  => Thế hệ sandwich VN tại hải ngoại
  => Tại sao đàn bà sống lâu hơn đàn ông?
  => Cập nhật vũ trụ
  => Cá hồi sửa đổi di truyền
  => Khuyến mãi xanh hay tẩy não xanh
  => Tại sao có nhiều bệnh xuất hiện theo mùa
  => Sản xuất lúa hiện đại - Phần 1
  => Dây thanh âm
  => Béo phì
  => Sản xuất lúa hiện đại - Phần 2
  => Nước lạnh nước mát tuyệt vời
  => Thuốc mới trị chứng đau nhức
  => Giấc mơ con đường tơ lụa mới
  => Trà sữa
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian
  => Tai hại của độc canh một giống thuần chủng
  => Vài câu chuyện tiến bộ kỷ thuật
  => Cái lưởi
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian - Phần 2
  => Nhà Tây Sơn
  => Tầm quan trọng của giáo dục và khuôn mẫu
  => Vài câu chuyện tiến bộ kỷ thuật ... Phần 2
  => Yếu tố môi trường gây ung thư
  => Con mắt
  => Thiên đường tại thế đâu xa
  => Chú Hai Nhân
  => Nhà Tây Sơn - Phần 2
  => Tiến bộ kỷ thuật - Phần 3
  => Làn da
  => Từng ngày một
  => Chừng nào cả vũ trụ nổ tan tành
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian - Phần 3
  => Rượu vang ngày nay
  => Tiệc tùng cuối năm ăn vô biết liền
  => Triễn vọng kỹ thuật năm 2016
  => Đôi môi
  => Mất ngủ
  => Bệnh tim mạch
  => Tiên đoán khí hậu năm 2016
  => Công ăn việc làm tương lai thế giới
  => Người Việt hải ngoại nghĩ gì về bệnh tiểu đường
  => El Nino ảnh hưởng vào đời sống như thế nào
  => Cập nhật hiểu biết "mới" từ năm 2016
  => Năng lượng cơ thể
  => Giấc Ngủ
  => Từ Darwin đến H5N1
  => Khả năng biến đổi hành vi qua ức chế gen
  => Cập nhật hiểu biết mới
  => tuổi trưởng thành
  => Norovirus trên du thuyền
  => Ảnh hưởng của El Nino vào sản xuất ngũ cốc
  => Dân Hoa Kỳ uống rượu thay thế sâm banh nào?
  => Công nghệ ô tô điện
  => Ung thư
  => Lúa gạo qua văn hóa - P4
  => Nước Úc - cập nhật
  => Tâm sự cuối năm
  => Vài khám phá mới cho nông nghiệp
  => Bệnh lẫn
  => Giấc mơ làm giàu
  => Bổ sung bảng hóa học tuần hoàn
  => Đừng nên uống bia....
  => Rượu và sức khỏe
  => Sản xuất và thương mại lúa gạo
  => Phát minh ở đầu thế kỷ 21
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian- P 7
  => Món mặn ngày xuân
  => Biến đổi khí hậu và con người
  => Bạn biết gì về Facebook. Phần 1
  => Ngừa ung thư bằng thực phẩm
  => Bạn biết gì về Facebook. Phần 2
  => Sông ngòi miền Cao Nguyên Việt Nam
  => Một kỷ niệm dạy Lịch Sử
  => Ung thư làm sụt cân
  => Burundanga là gì
  => Mẹo vặt tránh táo bón
  => Dinh dưỡng cơ thể
  => Chuyện tình Bìm và Bip
  => Nhà ơi! Tôi gọi mình là nhà tôi
  => Khoa học tiến bộ như thế nào trong 20 năm tới
  => Có những giấc mơ
  => Phải chăng đây là một chuyện giả tưởng
  => Tỏi
  => Vũ khí Laser của Hoa Kỳ
  => Chiến tranh và hòa bình của Leo Tolstoi
  => Hồi tưởng biến cố sóng thần Fukushima
  => Có loại cholesterol nào tốt cho sức khỏe?
  => Cần sa y khoa
  => Atmospheric aerosol và sự thay đổi khí hậu
  => Môi trường và các vấn nạn ở VN
  => Chuyện bếp núc và kẻ thù vô hình
  => Hong Kong
  => Tôi tốt nghiệp trường làng
  => Chuyện nhà quê
  => Liệu pháp miễn dịch trị ung thư
  => Coi chừng chó tại phi trường Canada
  => Sinh thái Đồng Bằng Cửu Long
  => Thiên đường trốn thuế
  => Tại sao chúng ta cần ngủ
  => Sông ngòi miền Bắc Việt Nam
  => Chuyện vui vơ chồng
  => Tuổi già và niềm vui ảo
  => Đương đầu với hiện trạng xấu dần của ĐBCL
  => Thời trang Cali 2016
  => Trình diễn thời trang Cali - Phần 3
  => Yogurt
  => Trở lại Kalaw(tt)
  => Chào mừng Ngày lễ Mẹ
  => Độc hại của đường fructose
  => Trồng cao su thiên nhiên
  => Thủy triều và con người
  => Hai trái cây kỳ diệu
  => Phán xét người
  => Tổ chức quản lý và giáo dục NN Việt Nam
  => Trở lại K
  => Tổ chức quản lý và giáo dục NN - Bài 2
  => Biết ăn gì đây hở trời
  => Thực vật là nhà toán học tài ba
  => Hạnh nhân nhiệt đới - cây bàng
  => Trận tử chiến giữa kiến vàng và kiến hôi
  => Người mang tim heo
  => Cây trái nhàu - Noni
  => Vận động thường xuyên và sức khỏe
  => Thực vật và con người
  => Liên hệ giữa ung thư và điện thoại di động
  => Bông hồng xanh dương
  => Bắn chim
  => Kính chào sư phụ trong ngày lễ cha
  => Món ăn đặc sản địa phương VN
  => Chuyện vui về ngày lễ cha ở hải ngoại
  => Dùng tế bào gốc chửa trị đột quỵ
  => Hiện thực mới của Nhật
  => Tại sao gạo tím đen ...
  => Thay đổi chánh sách Nhật
  => Nghĩ về tuổi thọ
  => Tế bào -B hay không tế bào -B
  => Hạnh phúc 2.0*
  => Molly nhà tôi bị bịnh rồi !
  => Khám tổng quát
  => Bệnh bao tử
  => Bệnh viêm
  => Thằng Cà Quẹo
  => Resveratrol
  => Ngộ độc thực phẩm
  => Cá mập
  => Resveratrol - Phần 2
  => Hội chứng trống ổ
  => Đối kháng thuốc trụ sinh
  => Coi chừng chó dữ
  => Các mặt trăng
  => Tiến trào vì sao TZO
  => Từ hận chính mình đến câm thù kẻ khác
  => Sâm ngoại quốc và sâm VN
  => Bệnh bạch cầu
  => Tình Cầm
  => Bệnh lú lẫn Alzheimer
  => Lỗ đen
  => Giải thoát
  => Mùa vu lan...
  => Đạo thờ Bà
  => Cập nhật tiến bộ thiên văn
  => Cao nguyên phố núi ..Phần 1
  => Tỉnh Hải Nam
  => Cao nguyên phố núi - P2
  => Bênh ZiKa
  => Môi trường không khí
  => Bệnh EboLa
  => Thảo mộc - 1
  => Chém cha cái khó
  => Tham dự MeKong...
  => Thảo mộc và tâm linh 2
  => Thão mộc và hành vi P3
  => Bệnh Dịch
  => Đại dương và biến đổi khí hậu
  => Đạo đức và di truyền học
  => Giáo Sư Phạm Hoàng Hộ
  => Tưởng nhớ Giáo sư Phạm Hoàng Hộ
  => GS Phạm Hoàng Hộ 1929-2017
  => Điếu văn lễ tang GS PH Hộ của TDH
  => Điếu văn của GS Trương trong tang lễ GS PH Hộ
  => Những năm ảo vọng- Giáo Sư....
  => Sản xuất&Thương mại lúa gạo...
  => Duyên nợ với quê hương
  => Chuyện gạo lứt muối mè
  => Ba thê, núi sập...
  => Những đứa con tinh thàn
  => Ba Thê, Núi Sập cung đường...
  => Sức khỏe và tuổi già
  => Sức khỏe và tuổi già P2
  => Sức khỏe và tuổi già P3
  => Hải đảo Haiti và tôi
  => Bỏ cái tật ghiền
  => Sức khỏe và tuổi già P4
  => Rừng và con người
  => Mùa lễ ăn kiêng Phục Sinh
  => Hiện trạng rạn san hô...
  => Hydropower and....
  => Cách mạng kỹ thuật ...
  => Hydropower ...P2
  => Cách mạng kỷ thuật sinh học P2
  => Cách mạng công nghệ...P3
  => Biển và con người
  => Cách mạng công nghệ...P4
  => Cách mạng kỷ thuật 5
  => Biễn và con người P2
  => Cách mạng kỹ thuật...P6
  => Cách mạng kỷ thuật sinh học P7
  => Cách mạng kỹ thuật sinh học P8
  => Thầy Thái Công Tụng
  => GS Thái Công Tụng:-Rừng lá phổi....
  => Cực đoan và di truyền
  => Ngỡ lòng miǹh là rừng
  => Bài phát biểu trong tang lễ...
  => Đức tin và di truyền
  => The nao la 4D trong toan cau hoa
  => Môi trường là gì
  => Các đại tuyệt chủng sinh vật ...
  => Nữ khoa học gia Tara VanToai ...
  => Yes We Can
  => Nhà maý điện nhiệt hac̣h
  => Moi truong va suc khoe
  => Nha may nang luong nhiet hach
  => Tình trạng sản xuất lúa gạo...
  => Mùa gió chướng
  => Ăn Tết ngày xưa
  => Chó tiến hóa thành bạn thân của người
  => Hoa và mùa Xuân trong thi ca Việt
  => Làm sao để sống thọ
  => Chuyện nhà quê -MPM
  => Coffea Arabica
  => Nguồn gốc lúa Á Châu
  => Người Mẹ can cường
  => Madrid, mùa thu trong mắt ai ...
  => Tiến triẻ̉n liệu pháp miễn dịch trị ung thư
  => Tiến triển liệu pháp miển dịch trị ung thư. Phần 2
  => Bạn biết gì về ung thư
  => Những vị ân sư...
  => Bạn biết gì về ung thư
  => Khi Mẹ hơn trăm tuổi
  => To say Hello, Việt Nam
  => Hoa mai và Mùa Xuân trong thi ca Việt
  => Hoa và Mùa Xuân trong Thi Ca Việt
  => Hoa thủy tổ
  => Đông Tây tam kiệt,
  => Số phận Đồng Bằng Sông Cửu Lông
  => Du Lịch Aruba. . .
  => Con đường xuyên Úc
  => Chuyện cá basa . . . .
  => Thả cá về thiên nhiên
  => Chuyện về người Pháp cho. . .
  => Nobel Y Học 2019
  => Về Tân Châu học nghề cá
  => Phép trắc nghiệm CAT4
  => Các giống lúa từ thời nguyên thủy
  => Cá linh
  => Tiến trình kiến thức về virus corona
  => Khi nào dịch Covid-19 chấm dứt
  => Coronavirus covid-19 có đáng lo sợ quá không
  => Dịch virus Corona và cá tra.
  => Thế kỷ 21, thế kỷ của rong biển
  TRANG BẠN VIẾT
  TRANG THƠ
  SƯU TẦM ĐIỆN BÁO
  GIẢI TRÍ
  ẨM THỰC
  ĐẶC SAN
  Xuân Bính Thân
  Đặc san xuân Đinh Dậu
Thách thức thực sự ở Thái Bình Dương
15/5/2015


Tiếp nối bài “ Biển Đông: Hải quân Nhật Bản chia sẻ……” của Bảo Tâm , ngày 8 tháng 5 năm 2015, sau đây là bài :              
Thách thức thực sự ở Thái Bình Dương
GS Tôn thất Trình

PHẦN II
 
 
 
Những khuynh hướng không bền vững được  
   
  Ưu thế Hoa Kỳ tiếp tục ở Tây Thái Bình Dương không thể nào chứng minh nổi bằng yêu cầu chống lại  việc Tàu thay đổi nó, cũng như không  cần thiết  hầu bảo đảm  trật tự vùng và tòan cầu.  Khó mà tưởng tượng  là Bắc Bình sẽ chấp nhận  mãi mãi ưu thế Hoa Kỳ  và điều này sẽ cấp  cho Hoa Kỳ  gần như là tự do hòan tòan hành động  ở Thái Bình Dương và công nhận khả năng  Hoa Kỳ  thắng thế  quân sự  ở một tranh chấp tiềm thế.  Cố tâm giữ chặc   ưu thế này,  như vậy  là con đường  hiện nay mau lẹ nhất  tiến tới bất ổn định, bảo đảm  thực tế một cuộc chạy đua vỏ khí , tăng phân cực  vùng  và làm giảm bớt  hợp tác giữa Hoa Thịnh Đốn và Bắc Bình  trên các thách thức chung tòan cầu .  Và ngay cả khi vài nhà lảnh đạo Tàu  bị lôi cuốn  vào việc chấp nhận  tiếp diễn ưu thế Hoa Kỳ,  họ chắc chắn gần như muốn  chấm dứt chỉ trích nội địa  ác liệt  và duy trì liên tục, làm như thế  một khi  sức mạnh Trung Quốc tăng gia  và tuồng như sẽ chấm dứt  đảo ngược đuờng đi để bảo đảm  sống còn chánh trị cho họ.
    Cố gắng duy trì trong vùng ưu thế quân sự Hoa Kỳ, trong lúc đó, sẽ trở nên mỗi ngày      mỗi thêm khó khăn và tốn kém.  Một nghiên cứu mới đây của Carnegie Endowment for International Peace về môi trường an ninh lâu dài ở Á Châu, kết luận rằng  Hoa Kỳ  vẫn sẽ là  cường quốc  quân sự mạnh nhất   ở mức tòan cầu  nhiều năm tới nữa.  Nhưng nghiên cứu này cũng tìm thấy là  Hoa Thịnh Đốn  chắc chắn sẽ gần như phải đối đầu những giới hạn  khe khắc  kinh tế tăng gia ở  chi phí quốc phòng,  làm siết chặc  cố gắng giúp  Mỹ  vẫn   đứng trên  hẳn một hiện diện Tàu quân sự và bán quân sự, trong vòng 1500 hải lý bờ biển Trung Quốc  ( nghĩa là ở vùng tên gọi là  dây chuyền đảo đầu tiên).  
     Tuy nhiên, rào cản cho ưu thế biển áp dụng cho cả Trung Quốc lẫn Hoa Kỳ.  Nghiên cứu Carnegie Endowment cũng kết luận  là sức mạnh quân sự  Hoa Kỳ  ở Á Châu sẽ gần như luôn luôn  rất mạnh mẽ  và ngay cả khả năng   quân sự Tàu trong Vùng  tăng gia ,  cũng không cống hiến cho Bắc  Bình  một ưu việt  nhập nhằng .  Bất cứ một cố tâm nào  của Trung Quốc  để thiết lập ưu thế  ở Á Châu sẽ thất bại, vì chưng  Trung Quốc sẽ khó lòng  vượt mặt Hoa Kỳ  và vì một kịch bản như thế  sẽ làm hỏang sợ các  kẻ ngòai cuộc  và đẩy họ vào vòng tay Hoa Thịnh Đốn.
     Các nhà lảnh đạo Tàu hiểu rỏ điều này và gần như   không bao giờ muốn chiếm ưu thế  nếu họ cảm giác là họ  đang thực hiện  một số lượng an ninh  tươm tất,  ít  chạm trán nhau hơn.  Tuồng như họ sẽ cố tìm vài dạng ưu thế ( chống lại hành động  cơ hội chủ nghĩa  và theo phương cách giới hạn hơn)   chỉ  khi nào các từ ngữ và các hành động Hoa Thịnh Đốn thuyết phục họ  là ngay cả một mức độ  an ninh tối thiểu  họ cố tìm đòi hỏi nó .  Tiếc thay Hoa Kỳ  chấp thuận những khái niệm quân sự năng nổ  tỉ như Trận chiến trên không - trên biển  Air Sea Battle ,  Kiểm sóat Ngoài khơi - Offshore Control ,  và ngay cả  Bảo vệ Quần đảo, sẽ cấm họ không có được an ninh như thế và góp phần làm ra một thứ tiến thóai lưỡng nan  mãi mãi tệ hại thêm an ninh.
 
   Cần thêm ổn định        
 
   Ở cả hai Hoa Kỳ và Trung Quốc, như thế, thách thức căn bản chiến lược tương lai  là tìm ra cách phát triễn những phương tiện đồng lợi lộc, chuyễn tiếp  từ ưu thế  Hoa Kỳ  qua một  cân bằng sức mạnh  chính đáng hơn ở Tây Thái Bình Dương, một cân bằng trong đó  không quốc gia nào  có khả năng rỏ rệt thắng thế  ở một tranh chấp võ trang, nhưng trong đó  cả hai quốc gia tin rằng các quyền lợi thiết yếu của họ thảy đều  duy trì an ninh.
   Điều này sẽ khó khăn hòan tất và tiềm năng nguy hiểm. Nó sẽ không chỉ  đòi hỏi một lọat  cơ chế  xử lý khủng hỏang và xây dựng tin cậy, ngòai  những gì đã  được phát triễn đến nay mà cũng  cần có  những mức độ cao tái bảo đảm chiến lược  và tự kiềm chế.  Nhiều nhà  quan sát hiểu biết đã  cung cấp  khuyến cáo  có mục đích giảm bớt  ngờ vực  và tăng cường  hợp tác giữa  Hoa Thịnh Đốn  và Bắc Bình,  liên quan đến mọi điều từ  đặt mủ chụp  lên chi phí quốc phòng Hoa Kỳ và Trung Quốc chí đến  nhượng bộ  đôi bên và giới hạn về Đài Loan cùng  các tranh chấp biển đang xảy ra.  Rất nhiều sáng kiến này có nghĩa lý. Nhưng chúng  thất  bại   giải quyết vấn đề  nằm phía dưới, gọi là  lòng không muốn của Trung Quốc  tiếp tục chấp nhận  một vị trí quân sự rỏ ràng thứ yếu  suốt ngọai vi biển  mình.
    Để giảm bớt hiểm nguy  tranh chấp  và tăng cường   những cơ hội hợp tác, Hoa Thịnh Đốn và Bắc Bình sẽ cần đạt được những hiểu biết đáng tin cậy liên quan đến tình trạng  Bán Đảo Cao Ly  và Đài Loan, xử lý  các tranh chấp lảnh thổ  Biển Đông và Nam Hải  và  phạm vi ,chức năng các họat động  quân sự không phải là Trung Quốc  trên  dây chuyền đảo đầu tiên ( hay ít nhất ở các vùng kinh tế đặc thù Trung Quốc hay Nhật Bổn ).  Những hiểu biết này  phải gần như chắc chắn liên quan đến vài  dạng đáng tin của  trung lập hóa  các vùng này như thể là nguồn  bất hòa đang lên hay những nơi  phóng lên sức mạnh Mỹ hay Tàu, tạo đựng thực tế  một vùng đệm  dọc ngọai vi biển Tàu.  Chỉ những lọai di chuyễn này  mới cung cấp  bảo đảm chiến lược  đôi bên  cần thiết để duy trì một môi trường ổn định  an ninh dài hạn.
   Trong trường hợp Nam Hàn và Bắc Hàn, chiến lược này sẽ ngụ ý  việc trổi dậy một bán đảo thống nhất, không liên kết ( hay chỉ liên kết lỏng lẻo ), không còn  có các lực lượng ngọai quốc . Thành quả này sẽ cần  dựa trên những bảo đảm an ninh tin cậy được của Hoa Kỳ lẫn Trung Quốc là một Cao  Ly - Triều Tiê n thống nhất,  sẽ duy trì  tự do không bị  ép buộc  và luôn luôn mở rộng cho các liên hệ mật thiết kinh tế và chánh trị  với cả hai nước. Những bảo đảm này có thể  liên hệ đến  việc tiếp tục vài  dạng liên hệ an ninh với Hoa Kỳ dù rằng đây là một liên hệ  giảm bớt lớn , ít nhất  trong ngắn và trung hạn.  Tiến tình này  cũng có thể   đòi hỏi Nhật Bổn  cung cấp những bảo đảm   an ninh cho Cao Ly- Triều Tiên thống nhất, ít nhất là một mức nào đó  không  thu nhận võ khí hạt nhân  hay vài lọai vỏ khí qui ước  sau đó được xem là có tính cách đe dọa , tỉ như các khả năng đánh phá bằng hỏa tiễn  đường đạn- ballistic  chính xác và hỏa tiễn  tuần tra - cruise missile.
      Về trường hợp Đài Loan , bước đầu tiên đòi hỏi một thông cảm Hòa Kỳ - Trung Quốc liên quan đến giới hạn vụ bán võ khí Hoa Kỳ cho Đài Loan, song song với   các giới hạn  kiểm tra được   của sản xuất  và dàn trải quân sự Trung Quốc, gồm  cả hỏa tiễn đường đạn và máy bay tấn công.  Bắc Bình sẽ phải  cần cung cấp các bảo đảm đáng tin  là sẽ không dùng vỏ lực đánh Đài Loan   trong mọi  bất ngờ  thiếu một tuyên bố của Đài Loan độc lập  pháp luật thừa nhận - de jure hay Hoa Kỳ  đặt quân trên Đảo này.
    Trong quá khứ,  Bắc Bình đã chống đối cung cấp các bảo đảm liên quan đến việc không dùng  bất cứ lực lượng nào  hướng về Đài Loan, xem những bảo đảm này như là một giới hạn  chủ quyền Tàu trên Đài Loan. Tuy nhiên , tương tự trường hợp Bán Đảo Triều Tiên , Bắc Bình sẽ xem  đó là một thay đổi  quan điểm Tàu về Đài Loan có cơ chấp nhận được,  nếu điều này  cần thiết cho ổn định Tây Thái Bình Dương. Các nhà lảnh đạo Tàu cũng có thể  nhìn đó là  một bước tiến  thống nhất đảo này với lục địa.  Hơn nữa,  Bắc Bình sẽ cần phải chấp nhận thống nhất  chỉ có thể xảy ra  xuyên qua một tiến trình hòa bình   với sự đồng ý  của dân chúng Đài Loan  và điều này có khi cần đến vài thập niên.  Hoa Thịnh Đốn về phần mình, sẽ cần cung cấp bảo đảm cho Bắc Bình  là Hoa Kỳ  không đặt lực lượng  trên đảo  hay cung cấp  bất cứ mức mới mẽ nào  ủng hộ bảo vệ Đài Bắc - Taipei,  nếu như Bắc Bình giữ lại bảo đảm của mình.  Cả hai quốc gia cần tham khảo mật thiết  với  Đài Loan và Nhật bổn ở mọi bước tiến trình này  và cung cấp những bảo đảm  rỏ  rệt và đáng tin cậy  vẽ ra những thông cảm đã đạt cho hai bên.
     Về tranh chấp lảnh thổ  ở Biển Đông và Nam Hải, Hoa Kỳ cần nói rỏ rệt  là Hoa Kỳ có rất ít quyền lợi trực tiếp ở tương tác xảy ra giữa các quốc gia tranh chấp, ngòai những đe dọa an ninh rỏ rệt chống lại hai đồng minh Hoa Kỳ là Nhật Bổn và Phi Luật Tân. Hoa Thịnh Đốn phải ủng hộ theo cách vô tư, một nguyên tắc xử sự  nối chặc  và thể thức  hợp pháp đã hiện diện  để giải quyết những  đụng độ,  làm trọng tài  cho các  tuyên bố   chủ quyền,  nhưng Hoa Kỳ cần tránh đóng cọc sự tín nhiệm mình để bảo đảm là tiến trình không bị ép buộc  luôn luôn xảy ra . Sau khi nói như vậy, Hoa Kỳ cũng phải làm rỏ ràng  là Hoa Kỳ sẽ chống đối  bằng lực lượng quân sự nếu cần, bất một cố gắng Tàu nào  muốn thiết lập một vùng đặc thù  nào   hay là  những vùng lảnh thổ biển nước của Tàu  nới rộng trên thực tế- de facto  ở các vùng tranh chấp  ngoài những giới hạn  hợp pháp chứng minh được. Về phần mình, Bắc Bình phải  xác định rỏ ràng, qua lời nói và qua hành động là không có giải pháp quân sự  cho những tranh chấp này  và Trung Quốc không bao giờ cố tìm cách đẩy các kẻ cạnh tranh ra khỏi các nơi chiếm cứ bằng võ lực cả.  Trung Quốc cũng còn phải tuyên bố đáng tin cậy và đáng thuyết phục, theo tính cách riêng tư nếu không là công cọng, Nam Hải  nằm trong  cái gọi là đường  nét bút - dash line ( một biên giới Trung Quốc tuyên bố  thập niên 1940  và không có quốc gia nào khác trên thế giới công nhận ), nhưng lại ngòai các nước biển  lảnh thổ Trung Quốc và  vùng kinh tế đặc thù, Nam Hải  là một đại dương mở toang.
     Trong vương quốc quân sự qui ước, địa vị Hoa Kỳ ưu tiên ít nhất là tại dây chuyền đảo đầu tiền sẽ cần phải thay thế  bằng một  tình huống  lực lượng thật sự cân bằng, kềm  theo  một học thuyết quân sự. Lề lối này  phải đặt trọng tâm vào  cái gọi là khái niệm họat động  “ phủ nhận chung - mutual denial” , trong đó cả hai bên, Trung Quốc, Hoa Kỳ và các đồng minh   có đầy  đủ  những mức độ  các khả năng chống vào /  vùng phủ nhận để làm e ngại  những cố gắng cả đôi bên  hòan tất một ưu điểm  vững bền,  xuyên qua những phương tiện quân sự  trên những vùng tiềm thế không ổn định ( tỉ như Đài Loan, Bán đảo Triều Tiên và các đảo và đảo đá tranh chấp ).
    Ở mức hạt nhân, một cân bằng lực lượng tại Tây Thái Bình Dương, sẽ đòi hỏi  một bộ rỏ rệt những bảo đảm chung, họa kiểu để củng cố khả năng làm e dè của kho vỏ khí hạt nhân của đôi bên  và như thế  giảm bớt hiểm nguy  leo thang. Muốn đạt mục đich này, các nhà phân tích quốc phòng Hoa Kỳ và đồng minh phải gạt bỏ ý niệm nguy hiểm là địa vị ưu tiên Hoa Thịnh Đốn phải nới rộng  tới  vương quốc hạt nhân . Hoa Kỳ phải  quyết đóan chỉ dẫn là Hoa Kỳ  chấp thuận và sẽ không bao giờ đe dọa khả năng đánh trả đủa  hạt nhân của Trung Quốc ;  lìa bỏ  xét đến  hệ thống  đánh phá tòan cầu, dài hạn,  chính xác  hay  những hệ thống khác có khả năng phá hủy  kho võ khí hạt nhân Trung Quốc;  và cung cấp những bảo đảm  lớn hơn  là các  khả năng  phòng vệ  hỏa tiễn đường đạn  không thể lọai trừ  một cuộc tấn công  thứ hai của Trung Quốc . Phần mình, Bắc Bình phải chịu nhận  những bảo đảm Hoa Kỳ  này và phải tự mình tránh làm  mọi cố gắng đến chuyễn tiếp  ngòai cách làm e dè      tối thiểu hiện nay, khả năng  hạt nhân tấn công  thứ hai  thành một lực lượng lớn hơn .            
       Lẽ dĩ nhiên, những lọai đổi thay này sẽ có những dính líu chánh yếu cho  các đồng minh và bạn hửu Hoa Kỳ  trong vùng .  Đối với Nhật Bổn  hầu cung cung cấp cho Đại Hàn  thống nhất  cùng những bảo đảm cần thiết  và để chấp nhận  những điều chỉnh này,  của  vị trí và lập trường lực lượng Hoa Kỳ,  chẳng hạn về Đài Loan , vài hiểu biết rỏ rệt  với Hoa Thịnh Đốn và Bắc Bình  sẽ rất cần thiết . Tổng quát, việc  thành lập thực tế - de facto một vùng đệm hay một vùng trung lập bên trong dây chuyền đảo thứ nhất,   sẽ gần như chắc chắn đòi hỏi là Nhật Bổn phải  cũng cố đáng kể  khả năng quốc phòng Nhật , hoặc  tự động hoặc tốt hơn là làm bên trong khuôn khổ  một liên minh an ninh Hoa Kỳ - Nhật Bổn mạnh mẽ hơn, tuy vẫn  còn phải giới hạn .  
   Củng cố này sẽ  gây ra tạo dựng một hạ tầng cơ cấu Hoa Kỳ - Nhật Bổn  hội nhập hòan toàn hơn  cực trọng cho cái gọi là những khả năng  C4ISR( Khả năng C4 ISR  là “ Chỉ huy- Command, Kiểm sóat - Control, Truyền thông - Communications , Computers,  Tình báo - Intelligence , Giám sát - Surveillance Do Thám - Reconnaissance ). Nó cũng sẽ cần  xây đắp những phòng vệ  thụ động mạnh mẽ hơn  chống lại những đe dọa   hỏa tiễn đường đạn và tuần tra  Trung Quốc  đối với  các tích cực  quân sự Hoa Kỳ và Nhật Bổn và tăng cường  hậu cần,  tiện nghi hổ trợ của Nhật , song song với cải thiện  những khả năng  Nhật hướng về quốc phòng, tỉ như  chiến tranh chống tàu ngầm và máy bay chận bắt. Tuy nhiên , những bước tiến này  sẽ không yêu cầu Nhật  trở thành  một kẻ chung sức hòan tòan  bình thường an ninh  của Hoa Kỳ  hay  thực hiện những  họat động  an ninh căn bản đồng minh  xuyên  ngang Tây Thái Bình Dương và xa hơn nữa .
    Đối với  Trung Quốc, việc chấp nhận  một liên minh  cũng cố ( dù có giới hạn đi nữa )  Hoa Kỳ - Nhật Bổn; một Bán đảo Đại Hàn- Cao Ly - Triều Tiên thống nhất phần lớn không liên kết ; những giới hạn  kiểm tra dễ dàng  về khả năng Trung Quốc đối kháng Đài Loan; và những yếu tố khác  một cân bằng sức mạnh ổn định, sẽ đòi hỏi rỏ rệt một ý chí  rời bỏ những mục tiêu  tham vọng hơn này  về phía  vài mong ước của Trung Quốc, ngày nay và trong tương lai .  Những mục tiêu này  gồm đặc biệt nhất,là khả năng rỏ ràng  thiết lập kiểm sóat trên nước biển và không gian dọc ngọai vi biển Trung Quốc và một trật tự  kinh tế và chánh trị  Á Châu trung tâm Trung Quốc, phần lớn đào thải Hoa Kỳ. Kết quả này  tuồng như đòi hỏi sau đó, là Bắc Bình làm ra những cố gắng phối hợp  và công cọng để gạt bỏ và  làm mất hiệu lực  trong công chúngTàu, giải thích  cực kỳ hơn  chủ nghĩa quốc gia Tàu.  Lợi lộc cho Trung Quốc  của những dàn xếp này sẽ là một mức độ  an ninh  tăng cường xuyên qua một giảm bớt đe dọa của Hoa Kỳ đến những quyền  lợi thiết yếu  Tàu và sự tránh né một cuộc cạnh tranh an ninh phí tổn cao và mỗi ngày thêm nguy hiểm.
 
     Chướng ngại vật cho một cân bằng ổn định     
 
    Nhiều chướng ngại vật đứng sửng  trên cách hành động của Hoa Thịnh Đốn và Bắc Bình  tỉ những thay đổi đáng kể  nhận thức, thực hành và dàn trải. Phía Hoa Kỳ, rào cản  đầu tiên và trước hết là từ chối  tổng quá  phần lớn, nếu không phải là  tất cả,  của mọi nhà  làm quyết định  và chức quyền Hoa Kỳ,  xem xét  một thay thế  cho ưu thế  quân sự Hoa Kỳ trong vùng thiết yếu này.  Thêm vào đ ,  viễn cảnh ngắn hạn tính trì trệ- quán tính tự nhiên,  và sự trốn tránh hiểm nguy của giới thư lại cũng như giới làm chánh sách thượng lưu , ngăn trở  chống lại những thay đổi chánh sách và lề lối chánh yếu, đặc biệt khi  thiếu thốn một  cần thiết thay đổi  khẩn cấp và sờ mó được.Thật vậy,  rất khó khăn  cho bất cứ một cường quốc nào, còn ít hơn nữa cho một siêu cường, khởi đầu một thay đổi  chiến lược căn bản tiên đóan các khả năng tương đối suy giảm, trước khi  suy giảm này  tự mình lộ diện hòan tòan .
   Đặc biệt ởTây Thái Bình Dương  như bài viết  của Krepinevich trình bày, các nhà làm quyết định an ninh quốc gia Hoa Kỳ   vẫn bị ràng buộc với ý niệm là sức mạnh Hoa Kỳ  ( đặc biệt là Hải Quân )  phải chịu đựng  không giới hạn nào  ở nước biển quốc tế. Quyền lợi dịch vụ,  nhu cầu tình báo, các đòi hỏi  duy trì liên minh,  mọi thứ đều  củng cố  thiên hướng - bias  Hoa Kỳ thuận lợi cho  ưu thế trên biển.
    Các nhà làm quyết định Hoa Kỳ cũng rất ghét  nhìn xem các điều chỉnh  có ý nghĩa về tình trạng hiện hửu Bán đảo Đại Hàn hay Đài Loan. Thường tin tưởng là bất cứ cử động nào hướng về giảm bớt hay ngay thay đổi đáng kể cam kết an ninh Hoa Kỳ đối với Nam Hàn và Đài Loan, có cơ  trở thành  hoặc là các quốc gia này  nghiêng về phía mua vỏ khí hạt nhân   hoặc  thành con mồi  cho các đe đọa, tấn công  của Bắc Hàn và Trung Quốc .  Hơn nữa , Nhật Bổn có thể phản ứng đến cử động này  bằng cách hỏi  lại  cam kết an ninh của Hoa Thịnh Đốn đối với Đông Kinh - Tokyo  thành quả có thể là nứt rạn  liên minh hai nước, có khi ngay cả việc Nhật thu nhận võ khi hạt nhân .  
      Về phía Tàu , có lẽ cản trở có ý nghĩa nhất  là thực hiện một chuyễn tiếp  hướng về một cân bằng sức mạnh ổn định ở Á Châu  phát sinh từ những bất ổn và yếu kém  của Chánh phủ Tàu,  cả trong và ngòai nước . Các nhà lảnh đạo Trung Quốc  dựa vào tính cách hợp pháp  và hổ trợ  của họ,  không chỉ trên thành công kinh tế tiếp diễn  và nâng cao đời sống mà còn  ở một dạng chủ  nghĩa quốc gia  đánh giá cao khả năng của chế độ  chống cự lại mọi coi khinh và  sửa sai những bất công xưa cũ  các cường quốc đế quốc  đặt ra suốt “ thế kỷ  ô nhục - century of humiliation “.  Tùy thuộc này khiến cho các  lảnh tụ Tàu  ngần ngại dẹp yên, nghiêng về những hình thức thái cực hơn của chủ nghĩa quốc gia, hầu che đậy  những khả năng quân sự của Trung Quốc, trong khi họ đang  mau lẹ phát triễn chúng.
 
   Đòi hỏi một tiến trình theo từng cấp bậc
 
  Như vậy, rỏ ràng là Hoa Thịnh Đốn và Bắc Bình chưa đến gần thỏa hiệp trên bất cứ một mặc cả lớn nào để thiết lập  một môi trường an ninh vùng mới . Một thay đổi căn bản như thế trên chánh sách và phương thức, chỉ có thể xảy  dần dần trên một thời gian khá dài. Ngay cả khi khởi sự  đặt nền tảng nó, cũng sẽ đòi hỏi  các thượng lưu ở Hoa Thịnh Đốn, Bắc Bình và ỏ các thủ đô Á châu khác , mở mắt nhìn vào những nguy hiểm  tiếp tục  tình trạng hiện tại  và những lợi lộc  họa kiểu ra những dàn xếp căn bản mới mẽ , thích nghi cho những thực tế  thay đổi sức mạnh không lay chuyễn được.
   Tư duy thay đổi này  phải xảy ra theo nhiều  giai đọan:  trước tiên ở nội địa, rồi giữa các đồng minh và cuối cùng xuyên qua  một đối thọai chiến lược  song phương  Hoa Kỳ - Trung Quốc, với đầy đủ cơ hội  cho mỗi bên  định giá lại tính đáng tin và trung thực  của những cam kết kẻ khác,  suốt dọc đường. Một  khi, mọi kẻ chơi trò nhận diện hình ảnh to lớn - nhu cầu tổng quát tái điều chỉnh chiến lược, họ có thể  giải quyết những nhân nhượng và dàn xếp đặc thù .
  Một hiểu biết là chuyễn tiếp theo từng bậc dần dần, hòa bình, đến một cân bằng sức mạnh vùng ngang hàng hơn đang tiến triễn, sẽ làm cho Bắc Bình thuyết phục Bình Nhưỡng  - Pyongyang (thủ đô Bắc Hàn )  từ bỏ hay giới hạn mạnh mẽ   chương trình hạt nhân của Bắc Hàn  và khởi sự một lọat cải cách  có cơ đưa đến một bán đảo thống nhất.  Cả những nhà lảnh đạo Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể cuối cùng ra , thuyết phục Đài Bắc  về lợi lộc của những dàn xếp an ninh mới và ổn định hơn ( không một dàn xếp nào sẽ đòi hỏi  Hoa Kỳ rời bỏ Đài Loan ). Về phần Nhật Bổn, một cũng cố định cỡ  khả năng Nhật , trong khung cảnh   tạo dựng một  dàn xếp tựa như đệm- buffer like  và cân bằng ổn định sức mạnh  đối với dây chuyền  đảo đầu tiên, sẽ gần như là  chắc chắn được  Trung Quốc chấp nhận  và có khi cần thiết cho Tokyo .
   Những tái  sắp hàng này sẽ không tự động xảy ra đâu. Chúng đòi hỏi lảnh đạo can đảm và có tầm mắt nhìn xa ở  mọi thủ đô liên hệ ,vài vụ  lấy nguy hiểm  đáng kể và ngọai giao hửu hiệu cao giá . Thật tế, vì những cản trở làm chán ngấy  trên đường đi, ai đó có thể  hợp lý hỏi là  tại sao lại phải nâng cao viễn cảnh của những thay đổi này.  Câu  trả lời là thay đổi,  cố gắng duy trì  ưu thế Hoa Kỳ  ở Tây Thái Bình Dương  và làm nổi  bùn dơ  suốt các  khủng hỏang  tiếp diễn và có cơ tăng thêm , sẽ còn tệ hại hơn , gây ra hiểm nguy một lọai  tranh chấp quân sự kích thước lớn  mà nhũng chuyễn tiếp  sức mạnh khắp  suốt lịch sữ thường tạo dựng lên.
   Cuối cùng lựa chọn  của các nhà làm quyết định ở Hoa Kỳ, Trung Quốc và các quốc gia Á Châu khác  là hoặc phải  thương thảo tức thời và cảm thấy được  việc  phân phối thay đổi sức mạnh vùng hay cố tránh những quyết định cứng rắn về vụ Trung Quốc trổi dậy  đặt ra,  mãi cho đến khi tình thế trở nên nguy hiểm và phân cực hơn nữa.  Thật vậy, chậm trễ sẽ chỉ làm cho tiến trình thay đổi càng khó khăn hơn. Không có một thay thế nào khác thực thi được cả.  
        
                    ( Irvine, Nam Ca Li - Hoa Kỳ,  ngày 13 tháng 5 năm 2015 )
PHỤ TRÁCH BIÊN TẬP  
  VÕ THANH NGHI
vothanhnghiag@yahoo.com.vn
NGUYỄN THANH LIÊM
huunghi68dvb@yahoo.com


Địa chỉ liên lạc: thnlscantho.3@gmail.com

Sáng lập : Dr TRẦN ĐĂNG HỒNG

Đặc San:
Đặc san XUÂN CANH DẦN (2010)
Đặc san XUÂN TÂN MÃO (2011)
Đặc san XUÂN NHÂM THÌN (2012)
Đặc san XUÂN QUÝ TỴ (2013)
Đặc san XUÂN GIÁP NGỌ (2014)
Đặc san XUÂN ẤT MÙI (2015)
Đặc san XUÂN BÍNH THÂN (2016)
Đặc san XUÂN ĐINH DẬU (2017)

Đặc san "Lưu Bút Ngày Xanh I (2010)
Đặc san Lưu Bút Ngày Xanh II (2011)
Đặc san Lưu Bút Ngày Xanh III (2012)
 
https://www.facebook.com/groups/124948084959931/  
 
 
Số lượt người đọc kể từ 5/3/2015: 964866 visitors (2983496 hits)
This website was created for free with Own-Free-Website.com. Would you also like to have your own website?
Sign up for free