Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5 _Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc
 
thnlscantho-5
QUYỂN 5  
  TRANG CHỦ
  TIN TỨC
  THÔNG BÁO
  TRANG KHOA HỌC
  => Cuộc đời và di huấn của nữ thiền sư
  => Năm dê nói chuyện mèo
  => 31 ngày rong chơi... 170 -171
  => Cây sơ ri Gò Công
  => Tái cơ cấu sản xuất lúa gạo VN
  => Nhà sáng chế laser Charles Townes qua đời
  => Tai nạn hạt nhân
  => Bệnh tiểu đường
  => Dỏm khắp mọi nơi
  => Ba cái chuyện ruồi bu kiến đậu
  => Thế giới thực vật quanh ta
  => Mừng ngày quốc tế phụ nữ
  => Chúng ta không còn nơi nào ẩn núp
  => Rèn luyện kiến tạo nguyên tố mới
  => Chỉ là một chuyến đi
  => 31 ngày rong chơi...172-173
  => 31 ngày rong chơi...174-175
  => Những sách nói về Châu Á..
  => Từ sữa bò đến sữa người
  => Thất bại đa văn hóa
  => Thực phẩm và phóng xạ
  => 31 ngày rong chơi... 176-177
  => 31 ngày rong chơi...178-179
  => Biết rõ hơn đôi chút...
  => Bonjour Việt Nam
  => Ứng dụng vàng trong y khoa
  => Chó tây chó ta
  => Hảy trân quý cuộc sống ngày hôm nay
  => Tóc tơ vàng
  => Thời trang Paris
  => 31 ngày rong chơi..180-181
  => 31 ngày P 182-183
  => Tình trạng chạy đua vũ khí..
  => Máy gia tốc hạt nhân
  => Có nên ăn chay hay không
  => 31 ngày rong chơi..184-185
  => Dồn điền đổi thửa ở Miền Trung và ĐBCL
  => Xử dụng kim loại đất hiếm
  => Bệnh than kinh niên
  => 31 ngày P 186-187
  => Nói láo hay nói thiệt
  => Tiến bộ ở ngành sinh học
  => Dồn điền đổi thửa Miền Trung
  => 31 ngày rong chơi 188-189
  => Cọ dừa Oil palm
  => Đăng cay ngọt bùi mùa phục sinh
  => Phát minh khoa học... P1
  => 31 ngày lang thang P 190-191
  => Du khách mang siêu khuẩn..
  => 31 ngày rong chơi 192-193
  => Ngừa ung thư tùy thuộc
  => Hiểu thế nào là Cửu huyền
  => Kỳ thị chủng tộc tại Canada
  => Vỏ khí hạt nhân - P 1
  => Vỏ khí hạt nhân . Phần 2 và 3
  => Phát minh khoa học từ bắt chước ... P2
  => 31 ngày P 194-195
  => Phải chăng chuyện động đất...
  => Thời trang Cali năm 2015
  => Nỗi khổ của phiến quân...
  => 31 ngày rong chơi 196-197
  => Mục và súc khác nhau thế nào
  => Tản mạn về tôm hùm Bắc Mỹ
  => Đã và sướng gì đâu
  => Anh hùng kín đáo...
  => Dã man, tàn nhẫn...
  => Nước và con người P1
  => Discreet hero - Vargas Llosa
  => 31 ngày P 198-199
  => Khi Bác sỷ bị ung thư não
  => Kỹ thuật sinh học Crispr
  => Nuôi dế làm thịt bíp tết
  => Chuyện ngày về
  => 31 ngày rong chơi miền Đất Phật. P 200-201
  => Xử dụng nọc độc nhện
  => Nước và con người P2
  => 31 ngày P202-203
  => Học trường quản trị...
  => Xém chết vì rượu
  => Nghiên cứu phát triển Phú Quốc
  => 31 ngày rong chơi...204-Hết
  => Tìm hiểu sinh thái nhân văn
  => Động đất tại Nepal
  => Tiến bộ khoa học - Phần 2
  => Chó và người
  => Chào đón ngày lễ Mẹ
  => Ông uông bà chê
  => Bình thường mới ở Trung Quốc
  => Phim Cô Bé Lọ Lem
  => Cải tổ đại học ở Trung quốc
  => Chấm dứt cải cách ở TQ ?
  => Vô thường - Vô ngã
  => Thách thức thực sự...
  => Khi cao niên mất ngủ
  => Bí mật về xác ướp thú vật ở Ai Cập
  => Chấm dứt cải cách ở Trung Quốc - P2
  => Đụng tường
  => Nướng vỉ, nướng sắt và hội chứng BBQ
  => Thách thức thực sự ở Thái Bình Dương
  => Trường sinh bất tử
  => Ăn nhiều muối và bệnh tăng huyết áp
  => Vùng thiên nhiên Bình Trị Thiên...
  => 20 điều biết hơn..
  => Thư của GS Tôn Thất Trình
  => Hoa Kỳ khảo cứu...
  => Vần đề chủng tộc ở Trung Quốc
  => Bán ảo tưởng
  => Trận động đất sắp tới xảy ra ở đâu
  => VN muốn mua ...
  => Bia Việt Nam - Phần 1
  => Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Listeria
  => Tại hải ngoại dân nghỉ hưu hay làm gì?
  => Bệnh kém trí nhớ
  => Thuốc kháng sinh
  => Khi cơm chẳng lành canh chẳng ngọt
  => Bia Việt Nam - Phần 2
  => Non cao tuổi vẫn chưa già
  => Tìm hiểu về loài ong
  => Những bộ mặt mới về năng lượng ở Hoa Kỳ năm 2015
  => Thế giới loài hoa trong thi ca Việt
  => Tìm hiểu loài ong - Phần 2
  => Vui buồn ngày Lễ Cha
  => Một người cha tuyệt vời
  => GS Robert Barone
  => Bệnh cảm
  => Nguyên tố Uranium
  => Những bộ mặt mới ... Phần 2
  => Sức khỏe trong tay bạn
  => Khi tui nấu tui ăn
  => Bệnh cúm
  => Mừng hụt
  => Mồ hôi
  => Fast food hay fat food
  => Ngành khoa học dữ liệu
  => Sáu giờ ba mươi
  => Sao Diêm Vương
  => Báo Đất Việt phỏng vấn TS Trần Văn Đạt
  => Bệnh đậu mùa
  => Hội chứng viêm phổi Trung Đông Mers-CoV
  => Chất béo Trans rất nguy hiểm cho sức khỏe
  => Cha mẹ già hải ngoại
  => Chiến tranh tương lai - Phần I
  => Bệnh lao
  => Thịt chó thịt mèo
  => Chiến tranh tương lai - Phần 2
  => Việt Ba lô trên miền đất lạ
  => Bệnh Si đa
  => Tìm hiểu về loài ong - Phần 3
  => Bớt ăn thịt là tốt nhất
  => Sức mạnh mềm của Trung Quốc - Phần 1
  => Bệnh phong đòn gánh
  => Người Việt trồng lúa tại Camargue Pháp
  => Sinh tố B12
  => Cái ngàn vàng của cọp đực
  => Bệnh sốt rét tê liệt
  => Sức mạnh mềm Trung quốc -- Phần 2
  => Tôi có một ước mơ
  => Vợ chồng già lớp tuổi 70
  => Hố đen trong vũ trụ
  => Nội, Ngoại Mông ngày nay
  => Bệnh quai hàm
  => Chuyện khó nói của con kiki
  => Nước Lào ngày nay
  => Nghiện ngập - Phần I
  => Trai hay gái
  => Kiếp tha hương
  => Thèm chất ngọt và bệnh tiểu đường
  => Lycopene trong tomato là gì?
  => Dầu mỡ và sức khỏe
  => Du lịch Canada
  => Hip-hop - P 1
  => Bệnh ban đỏ
  => Nghiện ngập. Phần 2
  => Trời u ám
  => Hip-hop. Phần 2
  => Bệnh ho gà
  => Chúng ta biết gì về Pluto
  => Động đất cấp 9.2
  => Bễ mánh rồi
  => Nước Cam Bốt ngày nay
  => Thèm cơm
  => Bệnh sốt xuất huyết
  => Thời tiết bất thường năm 2015
  => Chúng ta biết gì về hành tinh Kepler-452b
  => Cam bốt ngày nay - Phần 2
  => Uống sữa bò có tốt cho sức khỏe không?
  => Niềm vui cao niên
  => Bệnh dịch tả
  => Hoa dại làm mù lòa
  => Thái Lan ngày nay - Phần I
  => Bệnh giun chỉ
  => Bệnh tâm thần
  => Bệnh nói láo
  => Bệnh đau gan C
  => Bàn tay lông lá của tập đoàn kỹ nghệ thực phẩm
  => Giải quyết lương thực trong hiện tại và tương lai
  => Nước Thái Lan ngày nay - Phần 2
  => Bệnh sốt Đức Rubella
  => Khuyên đừng uống rượu
  => Súp Vi Cá
  => Giải quyết lương thực ... Phần 2
  => Mã Lai Á ngày nay
  => Đời đẹp như mơ
  => Vai trò của sinh tố trong cơ thể
  => Mùa vu lan
  => Tôi phạm tội sát sanh trợ tử thú y
  => Giải quyết lương thực. Phần 3
  => Mã Lai Á ngày nay - Phần 2
  => Singapore ngày nay - P 1
  => Nhà máy phát điện không thải khí nhà kiếng
  => Gai cột sống
  => Mí mắt sụp một bên
  => Cẩn thận với thuốc thiên nhiên
  => Singapore ngày nay - P 2
  => Du Lịch Thánh địa
  => Bệnh Multiple Myeloma
  => Bệnh ngứa của người bơi lội
  => Đưa em lên đỉnh tuyệt vời
  => Chúng ta có thể đảo ngược lão hóa được không?
  => Lạm bàn phát triển tỉnh Đồng Nai - Biên Hòa
  => Thánh Địa Indein
  => Bệnh tuyến giáp trạng
  => Dược thảo và tác dụng phụ nguy hiểm
  => Nam nữ bình quyền
  => Long An - Phần I
  => Bệnh Paget
  => Trở lại Kalaw, Mayamar
  => Trồng nho độc đáo trên đất núi lửa
  => Việt nam trước nguy cơ nước biển dâng cao
  => Chuyện du học bằng ghe
  => Nước biển đang dâng cao trầm trọng
  => Long An - Phần 2
  => Hải phòng xưa và nay
  => Cá tôm sò ốc ăn sống được không
  => Ung thư máu
  => Tìm hiểu về loài kiến
  => Obama và Á châu
  => Hiện có bao nhiêu cây rừng trên thế giới
  => Bệnh viêm gan B
  => Bệnh suyễn
  => Nhiệm vụ của phổi
  => Hạnh phúc đối diện tử sanh
  => Xã hội đen
  => Nạn phá rừng hiện nay trên thế giới
  => Nhức đầu
  => Bệnh lao bò
  => Ngày tàn của thuốc kháng sinh
  => Áp dụng biến đổi di truyền sản xuất thuốc trị ung thư
  => Chất béo trong máu
  => Nghĩ về tâm từ và nhân ái
  => Xã hội đen Nhật
  => Tại sao sâu keo bài tiết phân lên đọt bắp
  => Ho
  => Guayule
  => Không có chết, không có sợ
  => Hảy an nhiên trong tỉnh thức
  => Tảo xanh có thể trị mắt mù
  => Hảy nhìn Trung quốc Tập Cận Bình làm gì?
  => Xã hội đen Nhật - Phần 2
  => Bệnh thống phong
  => Palm oil và sự mất dần rừng nhiệt đới
  => Đạp xe, một cái mode đang lên tại hải ngoại
  => Trứng gà tại...
  => Uống cà phê chiều tối và giấc ngủ
  => Kỷ thuật - Technology ngày nay là gì đây ?
  => Bịnh Đính Xương
  => Virus influenza
  => Chồng giận thì vợ bớt lời
  => Thế giới chấm dứt phá rừng vào năm 2030
  => Kỷ thuật - Phần 2
  => Cần sa
  => Bệnh mắc toi
  => Ông đi đường ông, tui đường tui
  => Vua Quang Trung vị anh hùng dân tộc
  => Săn heo rừng ở Phi Châu
  => Bải biển Silicon Beach Nam Cali
  => Thoái vị của xương
  => Bác sỉ thú y nói chuyện về gạo
  => Nạn đói đang hoành hành thế giới do thất mùa
  => Trần Hưng Đạo đánh tan quân Nguyên - Mông
  => Mi Nô và tôi
  => Tương lai thực phẩm
  => Bệnh vẩy nến
  => An toàn vệ sinh thực phẩm trên thế giới, một ảo tưởng
  => Nắng mưa là bệnh của trời
  => Đổi đời
  => Nhớ về đồng nghiệp xưa
  => Tỉnh Vân Nam - Phần 1
  => Bệnh loãng xương
  => Lê Lợi đánh thắng quân Minh
  => Gió đã xoay chiều: cỏ ngọt Stevia
  => Chuyện tám trứng
  => Cỏ cây cũng biết phỉnh lừa
  => Sông ngòi Miền Trung
  => Tỉnh Vân Nam - Phần 2
  => Bệnh Giang mai
  => Trồng lúa cổ truyền - P 1
  => Về những phản hồi II
  => Áp dụng sinh học di truyền vào công nghệ thẩm mỹ
  => Chữ Tâm trong văn học Việt
  => Molly
  => Tình Quảng Tây - Phần 1
  => Trồng lúa cổ truyền - Phần II
  => Chuyện hưu nai
  => Tại sao động vật chọn sắc đẹp làm tiêu chuẩn chọn bạn tình
  => Tỉnh Quảng Tây - Phần II
  => Triệu chứng tiên khởi bệnh gan
  => Phát triển trồng lúa nước thời cỗ đại - Phần 1
  => Nhứt vợ nhì trời...
  => Khoa học có khả năng làm trẻ hóa con người
  => Con Thắm
  => Bản nhạc mùa hè
  => Tỉnh Quảng Đông - Phần 1
  => Bịnh tiểu đường
  => Trồng lúa nước thời cỗ đại - Phần 2
  => Cá salmon tại Bắc Mỹ
  => Phỉnh gạt để sinh tồn
  => Thần dược
  => Quảng Đông - Phần 2
  => Bệnh ung thư
  => Đông Tây Tam kiệt
  => Trồng lúa cỗ truyền thời Bắc Thuộc - P 1
  => Loài động vật thủ đoạn lưu manh
  => Hiện tượng thực phẩm chức năng
  => Xa kê Nhật ngày nay
  => Chập chờn bóng ma
  => Hai kiểu trang sức thiếu nữ Âu Mỹ thời nay - Phần 1
  => Ngôi nhà ma
  => Bệnh phong cùi
  => Trồng lúa cỗ truyền - Phần 2
  => Hai kiểu trang sức ... Phần 2
  => Tui làm "Chuyên Gia" ở Phi Châu
  => Tản mạn về thịt bò thịt trâu
  => Bình trữ điện
  => Bệnh tim
  => Bộ óc trẻ sáng lạng nhất năm 2015
  => Tui làm "Chuyên Gia" ở Phi Châu - P 2
  => Nên chọn thịt đỏ hay thịt trắng
  => Cầu Mỹ Lợi và kinh tế Gò Công
  => Bình trữ điện - Phần 2
  => Bệnh sốt rét
  => Bệnh giời ăn
  => Chào đón ngày tử tế 13 tháng 11
  => Phát triển trồng lúa cải tiến thời Pháp thuộc- P 1
  => Áp dụng siêu-vi-thể kim loại trong canh tác hoa màu
  => Tui làm "Chuyên Gia" - Phần 3
  => Pê Ru
  => Tuyến não thùy
  => Phát triển trồng lúa cải tiến thời Pháp thuộc - P 2
  => Về hưu mới thấy cuộc đời đáng yêu
  => Làm sao tế bào "nói chuyện" với nhau
  => Brooklyn
  => Từ căm thù chính mình đến hận thù kẻ khác
  => Medulla Oblongata
  => Khôi phục rừng ngập măn Kiên Giang
  => Ki Ki
  => Biến đổi khí hậu toàn cầu - P 1
  => Nước Miến Điện
  => Nhân biến cố Paris nghĩ về tâm an trong nghịch cảnh
  => Biến đổi khí hậu - Phần 2
  => Con chim con
  => Nước Miến Điện - Phần 2
  => Nhớ về xứ Mali
  => Tai biến mạch máu não
  => Muốn tới đâu thì tới
  => Biến đổi khí hậu - Phần 3
  => Nấm thông đỏ Nhật Bổn
  => Bạch huyết cầu
  => Thuốc phê captagon
  => Biến đổi khí hậu - Phần 4
  => Tại sao LA lại mất hết nhuệ khí kinh tế so với SF
  => Túi Mật..
  => Thế hệ sandwich VN tại hải ngoại
  => Tại sao đàn bà sống lâu hơn đàn ông?
  => Cập nhật vũ trụ
  => Cá hồi sửa đổi di truyền
  => Khuyến mãi xanh hay tẩy não xanh
  => Tại sao có nhiều bệnh xuất hiện theo mùa
  => Sản xuất lúa hiện đại - Phần 1
  => Dây thanh âm
  => Béo phì
  => Sản xuất lúa hiện đại - Phần 2
  => Nước lạnh nước mát tuyệt vời
  => Thuốc mới trị chứng đau nhức
  => Giấc mơ con đường tơ lụa mới
  => Trà sữa
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian
  => Tai hại của độc canh một giống thuần chủng
  => Vài câu chuyện tiến bộ kỷ thuật
  => Cái lưởi
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian - Phần 2
  => Nhà Tây Sơn
  => Tầm quan trọng của giáo dục và khuôn mẫu
  => Vài câu chuyện tiến bộ kỷ thuật ... Phần 2
  => Yếu tố môi trường gây ung thư
  => Con mắt
  => Thiên đường tại thế đâu xa
  => Chú Hai Nhân
  => Nhà Tây Sơn - Phần 2
  => Tiến bộ kỷ thuật - Phần 3
  => Làn da
  => Từng ngày một
  => Chừng nào cả vũ trụ nổ tan tành
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian - Phần 3
  => Rượu vang ngày nay
  => Tiệc tùng cuối năm ăn vô biết liền
  => Triễn vọng kỹ thuật năm 2016
  => Đôi môi
  => Mất ngủ
  => Bệnh tim mạch
  => Tiên đoán khí hậu năm 2016
  => Công ăn việc làm tương lai thế giới
  => Người Việt hải ngoại nghĩ gì về bệnh tiểu đường
  => El Nino ảnh hưởng vào đời sống như thế nào
  => Cập nhật hiểu biết "mới" từ năm 2016
  => Năng lượng cơ thể
  => Giấc Ngủ
  => Từ Darwin đến H5N1
  => Khả năng biến đổi hành vi qua ức chế gen
  => Cập nhật hiểu biết mới
  => tuổi trưởng thành
  => Norovirus trên du thuyền
  => Ảnh hưởng của El Nino vào sản xuất ngũ cốc
  => Dân Hoa Kỳ uống rượu thay thế sâm banh nào?
  => Công nghệ ô tô điện
  => Ung thư
  => Lúa gạo qua văn hóa - P4
  => Nước Úc - cập nhật
  => Tâm sự cuối năm
  => Vài khám phá mới cho nông nghiệp
  => Bệnh lẫn
  => Giấc mơ làm giàu
  => Bổ sung bảng hóa học tuần hoàn
  => Đừng nên uống bia....
  => Rượu và sức khỏe
  => Sản xuất và thương mại lúa gạo
  => Phát minh ở đầu thế kỷ 21
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian- P 7
  => Món mặn ngày xuân
  => Biến đổi khí hậu và con người
  => Bạn biết gì về Facebook. Phần 1
  => Ngừa ung thư bằng thực phẩm
  => Bạn biết gì về Facebook. Phần 2
  => Sông ngòi miền Cao Nguyên Việt Nam
  => Một kỷ niệm dạy Lịch Sử
  => Ung thư làm sụt cân
  => Burundanga là gì
  => Mẹo vặt tránh táo bón
  => Dinh dưỡng cơ thể
  => Chuyện tình Bìm và Bip
  => Nhà ơi! Tôi gọi mình là nhà tôi
  => Khoa học tiến bộ như thế nào trong 20 năm tới
  => Có những giấc mơ
  => Phải chăng đây là một chuyện giả tưởng
  => Tỏi
  => Vũ khí Laser của Hoa Kỳ
  => Chiến tranh và hòa bình của Leo Tolstoi
  => Hồi tưởng biến cố sóng thần Fukushima
  => Có loại cholesterol nào tốt cho sức khỏe?
  => Cần sa y khoa
  => Atmospheric aerosol và sự thay đổi khí hậu
  => Môi trường và các vấn nạn ở VN
  => Chuyện bếp núc và kẻ thù vô hình
  => Hong Kong
  => Tôi tốt nghiệp trường làng
  => Chuyện nhà quê
  => Liệu pháp miễn dịch trị ung thư
  => Coi chừng chó tại phi trường Canada
  => Sinh thái Đồng Bằng Cửu Long
  => Thiên đường trốn thuế
  => Tại sao chúng ta cần ngủ
  => Sông ngòi miền Bắc Việt Nam
  => Chuyện vui vơ chồng
  => Tuổi già và niềm vui ảo
  => Đương đầu với hiện trạng xấu dần của ĐBCL
  => Thời trang Cali 2016
  => Trình diễn thời trang Cali - Phần 3
  => Yogurt
  => Trở lại Kalaw(tt)
  => Chào mừng Ngày lễ Mẹ
  => Độc hại của đường fructose
  => Trồng cao su thiên nhiên
  => Thủy triều và con người
  => Hai trái cây kỳ diệu
  => Phán xét người
  => Tổ chức quản lý và giáo dục NN Việt Nam
  => Trở lại K
  => Tổ chức quản lý và giáo dục NN - Bài 2
  => Biết ăn gì đây hở trời
  => Thực vật là nhà toán học tài ba
  => Hạnh nhân nhiệt đới - cây bàng
  => Trận tử chiến giữa kiến vàng và kiến hôi
  => Người mang tim heo
  => Cây trái nhàu - Noni
  => Vận động thường xuyên và sức khỏe
  => Thực vật và con người
  => Liên hệ giữa ung thư và điện thoại di động
  => Bông hồng xanh dương
  => Bắn chim
  => Kính chào sư phụ trong ngày lễ cha
  => Món ăn đặc sản địa phương VN
  => Chuyện vui về ngày lễ cha ở hải ngoại
  => Dùng tế bào gốc chửa trị đột quỵ
  => Hiện thực mới của Nhật
  => Tại sao gạo tím đen ...
  => Thay đổi chánh sách Nhật
  => Nghĩ về tuổi thọ
  => Tế bào -B hay không tế bào -B
  => Hạnh phúc 2.0*
  => Molly nhà tôi bị bịnh rồi !
  => Khám tổng quát
  => Bệnh bao tử
  => Bệnh viêm
  => Thằng Cà Quẹo
  => Resveratrol
  => Ngộ độc thực phẩm
  => Cá mập
  => Resveratrol - Phần 2
  => Hội chứng trống ổ
  => Đối kháng thuốc trụ sinh
  => Coi chừng chó dữ
  => Các mặt trăng
  => Tiến trào vì sao TZO
  => Từ hận chính mình đến câm thù kẻ khác
  => Sâm ngoại quốc và sâm VN
  => Bệnh bạch cầu
  => Tình Cầm
  => Bệnh lú lẫn Alzheimer
  => Lỗ đen
  => Giải thoát
  => Mùa vu lan...
  => Đạo thờ Bà
  => Cập nhật tiến bộ thiên văn
  => Cao nguyên phố núi ..Phần 1
  => Tỉnh Hải Nam
  => Cao nguyên phố núi - P2
  => Bênh ZiKa
  => Môi trường không khí
  => Bệnh EboLa
  => Thảo mộc - 1
  => Chém cha cái khó
  => Tham dự MeKong...
  => Thảo mộc và tâm linh 2
  => Thão mộc và hành vi P3
  => Bệnh Dịch
  => Đại dương và biến đổi khí hậu
  => Đạo đức và di truyền học
  => Giáo Sư Phạm Hoàng Hộ
  => Tưởng nhớ Giáo sư Phạm Hoàng Hộ
  => GS Phạm Hoàng Hộ 1929-2017
  => Điếu văn lễ tang GS PH Hộ của TDH
  => Điếu văn của GS Trương trong tang lễ GS PH Hộ
  => Những năm ảo vọng- Giáo Sư....
  => Sản xuất&Thương mại lúa gạo...
  => Duyên nợ với quê hương
  => Chuyện gạo lứt muối mè
  => Ba thê, núi sập...
  => Những đứa con tinh thàn
  => Ba Thê, Núi Sập cung đường...
  => Sức khỏe và tuổi già
  => Sức khỏe và tuổi già P2
  => Sức khỏe và tuổi già P3
  => Hải đảo Haiti và tôi
  => Bỏ cái tật ghiền
  => Sức khỏe và tuổi già P4
  => Rừng và con người
  => Mùa lễ ăn kiêng Phục Sinh
  => Hiện trạng rạn san hô...
  => Hydropower and....
  => Cách mạng kỹ thuật ...
  => Hydropower ...P2
  => Cách mạng kỷ thuật sinh học P2
  => Cách mạng công nghệ...P3
  => Biển và con người
  => Cách mạng công nghệ...P4
  => Cách mạng kỷ thuật 5
  => Biễn và con người P2
  => Cách mạng kỹ thuật...P6
  => Cách mạng kỷ thuật sinh học P7
  => Cách mạng kỹ thuật sinh học P8
  => Thầy Thái Công Tụng
  => GS Thái Công Tụng:-Rừng lá phổi....
  => Cực đoan và di truyền
  => Ngỡ lòng miǹh là rừng
  => Bài phát biểu trong tang lễ...
  => Đức tin và di truyền
  => The nao la 4D trong toan cau hoa
  => Môi trường là gì
  => Các đại tuyệt chủng sinh vật ...
  => Nữ khoa học gia Tara VanToai ...
  => Yes We Can
  => Nhà maý điện nhiệt hac̣h
  => Moi truong va suc khoe
  => Nha may nang luong nhiet hach
  => Tình trạng sản xuất lúa gạo...
  => Mùa gió chướng
  => Ăn Tết ngày xưa
  => Chó tiến hóa thành bạn thân của người
  => Hoa và mùa Xuân trong thi ca Việt
  => Làm sao để sống thọ
  => Chuyện nhà quê -MPM
  => Coffea Arabica
  => Nguồn gốc lúa Á Châu
  => Người Mẹ can cường
  => Madrid, mùa thu trong mắt ai ...
  => Tiến triẻ̉n liệu pháp miễn dịch trị ung thư
  => Tiến triển liệu pháp miển dịch trị ung thư. Phần 2
  => Bạn biết gì về ung thư
  => Những vị ân sư...
  => Bạn biết gì về ung thư
  => Khi Mẹ hơn trăm tuổi
  => To say Hello, Việt Nam
  => Hoa mai và Mùa Xuân trong thi ca Việt
  => Hoa và Mùa Xuân trong Thi Ca Việt
  => Hoa thủy tổ
  => Đông Tây tam kiệt,
  => Số phận Đồng Bằng Sông Cửu Lông
  => Du Lịch Aruba. . .
  => Con đường xuyên Úc
  => Chuyện cá basa . . . .
  => Thả cá về thiên nhiên
  => Chuyện về người Pháp cho. . .
  => Nobel Y Học 2019
  => Về Tân Châu học nghề cá
  => Phép trắc nghiệm CAT4
  => Các giống lúa từ thời nguyên thủy
  => Cá linh
  => Tiến trình kiến thức về virus corona
  => Khi nào dịch Covid-19 chấm dứt
  => Coronavirus covid-19 có đáng lo sợ quá không
  => Dịch virus Corona và cá tra.
  => Thế kỷ 21, thế kỷ của rong biển
  TRANG BẠN VIẾT
  TRANG THƠ
  SƯU TẦM ĐIỆN BÁO
  GIẢI TRÍ
  ẨM THỰC
  ĐẶC SAN
  Xuân Bính Thân
  Đặc san xuân Đinh Dậu
Guayule
20/9/2015


GUAYULE,  LOẠI CÂY  BỤI  RẬM 
SA MẠC CÓ TRIỂN VỌNG 
TRỒNG  KỸ  NGHỆ  ĐỂ  SẢN  XUẤT 
CAO  SU THIÊN  NHIÊN

Nguyễn Văn Khuy


Hoa Kỳ hàng năm phải chi phí gần một tỉ dollars để nhập cảng  cao su thiên nhiên cho nhu cầu  trong  nước.   Trái đất  có hơn 2,000 giống cao su có thể cho mủ (latex) nhưng chỉ có hai giống Hevea brasiliensis  và Parthenium argentatum (guayule)  đã được khai thác trồng thương mại  . Guayule chỉ  được trồng tại Mễ Tây Cơ và Hoa Kỳ trong một vài   thời gian ngắn và  trong thế chiến thứ hai khi Nhật phong tỏa Thái Bình Dương  làm gián đoạn nhập cảng  nguồn  cao su đến từ Á Châu.  Hiện nay chỉ có giống Hevea brasiliensis được trồng  để   cung cấp  cao su cho  nhu cầu  sản xuất các sản phẩm kỹ nghệ  trên thế giới.  Tuy nhiên  Hoa Kỳ vẫn tiến hành những  khảo cứu và phát triển  để  có thể trồng guayule  cho nhu cầu dùng  trong nội địa và  bán ra  nước ngoài.

Mặc dầu Hevea đang chế ngự ngành canh tác cao su  hiện nay nhưng guayule và Hevea có chung  lịch sử phát triển song song.  Về thương mại thì cả hai giống đều  được gặt hái từ những vùng hoang dại trước khi thành lập các đồn điền   khởi sự khảo cứu canh tác . Cả hai đều có những vấn  đề như năng xuất thấp và  tăng trưởng. Những vấn đề này vẫn tiếp tục khi khởi sự trồng  đại  canh tác do  tập thể cây  di truyền tạp chủng  bởi hạt giống thụ phấn thoáng (open-pollinated seed). Năng xuất thu hoạch  cho cả hai giống đều tăng mau 400-2,000 kg/ha cho Hevea và 300-1,000 kg/ha cho guayule. Kết qủa này được phổ biến  do trung tâm khảo cứu the Rubber Research Institute of  Malaysia thành lập năm 1925.

Với hơn 60 năm  khảo cứu và phát triển trung tâm  này đã thành công tăng năng xuất thu hoạch  và sản xuất ra   sản phẩm  kỹ nghệ đồng nhất và  đáng tin cậy cho việc trồng thương mại giống Hevea.  Nhưng các cuộc  khảo cứu về  guayule nhiều lần bị  gián đoạn  rồi đi vào quên lãng. Vì thế các nhà khảo cứu phải khởi sự lại từ đầu.

Trong thế kỷ thứ 20  ngành sản xuất vỏ cho các bánh  xe  đã tìm kiếm loại cây tương cận    thể sản xuất cao su thiên nhiên để trồng tại các đồn điền vùng Đông Nam Á Châu. Sự thiếu hụt cao su trầm trọng đã sảy ra  do nguồn cung cấp phụ thuộc vào từng vùng địa lý mà  những nguyên nhân do thiên tai  như thời tiết bất lợi, sâu bệnh tàn phá, chính  trị bất ổn  hoặc chiến tranh.

Khi thế chiến thứ hai  sảy ra  và Nhật phong tỏa đường biển thì nguồn cung cấp cao su cho Hoa Kỳ  bị  ngưng  trệ . Do đó các khoa học gia của quốc gia này đã dồn những  nỗ lực vào những cuộc  khảo cứu   để phát minh cao su nhân tạo  thay thế cao su thiên nhiên. Tuy nhiên  vẫn  không thành công chế tạo được cao su nhân tạo   độ vững bền  và dắn chắc giống  như  có trong thiên nhiên. Vì thế việc chế tạo vỏ cho  các bánh xe dùng cho phi cơ và xe  vận tải hạng nặng vẫn phải dùng cao su thiên nhiên . Do đó  guayule  đã được  phát triển  trồng  tại  các  vùng  thuộc miền Tây Nam Hoa Kỳ.   

Guayule có tên khoa học  Parthenium  argentatum là nguồn cung cấp cao su từ thời  pre-Columbian khi thổ dân da đỏ Mễ Tây Cơ dùng  cho các trò  giải trí như túc cầu. Vào đầu thế kỷ 20 Hoa Kỳ  đã lựa chọn guayule là nguồn cung cấp cao su thiên nhiên vì giá  cả cao  của Hevea  sản xuất  từ vùng Amazon, Nam Mỹ.  Khởi sự  bởi    Continental Rubber  Company thu thập từ gặt hái guayule   tại các vùng   hoang dã   ở Mễ Tây Cơ . Phương pháp trích lọc  ( extraction )  ra   mủ cao su thành công vào năm 1904 được 40 kg để xuất cảng sang Hoa Kỳ.

                                  

 Năm 1907 Mễ Tây Cơ đã có 20 nhà máy hoạt động hoặc đang xây cất  và năm 1910 sản xuất 10, 000 tấn cao su  để xuất cảng ,  chiếm 24%  tổng số nhập cảng vào Hoa Kỳ.   Tuy nhiên năm 1912   Continental Rubber  Company phải hủy bỏ sản xuất thương mại vì  cuộc cách mạng ở Mễ Tây Cơ.  Đây cũng là một dịp may vì  phần lớn guayule  mọc thiên nhiên đã bị gặt hái  không được bảo tồn  có thể  dẫn  đến nguy cơ tuyệt chủng.

Sau đó Continental Rubber  Company chuyển qua Hoa Kỳ  tiếp tục dự án sản

xuất cao su từ hai tiểu bang  Arizona  và California. Đến năm 1920 đã trồng được

3,200 ha , sản xuất được 1,400 tấn.  Tuy nhiên vì   khủng hoảng kinh tế   thế  giới

năm 1929 nên việc sản xuất bị đình chỉ .

 

Thế chiến thứ hai  Hoa Kỳ phát triển dự án  Emergency Rubber Project  để trồng guayule.  Dự  án  lớn này  bao gồm 1,000 scientists và technicians với 9,000 nhân công . Hơn  13,000 ha guayule  được  trồng  tại 13 địa điểm  trong ba tiểu  bang California, Azirona và Texas.   Trong  bốn năm của dự án hơn 1,000 tấn cao su được thu hoạch . Nhưng chiến tranh thế giới  không dài lâu   và dự án chấm dứt đồng thời  với sự  phát minh ra cao su nhân tạo (styrene butadiene rubber).  Vận chuyển đường biến Thái Bình Dương được khai thông trở lại để tiếp tục nhập cảng cao su từ Đông Nam Á Châu.   Khoảng 10,000 tấn  guayule phải hủy bỏ chưa được  trích lọc .

 án    được đánh gía là thành công  vì các nhà khảo cứu đã khám phá được đặc tính sinh học của cây  cũng như  kỹ thuật  trồng   phương pháp lai giống. Nếu dự án tiếp tục  thì ngày nay guayule đã  được canh tác thương mại.

 Ngoài ra các nhà khảo cứu cũng trồng  thí nghiệm cây Russian dandelion   các vùng  miền  nam  của  hai tiểu bang  miền bắc  Hoa Kỳ là New York và Oregon. với kết  qủa  rất tốt  nhưng  rễ của Russia dandelion  chỉ     2-3 % latex.  Loại cây này mọc thiên nhiên  ở Ubekistan và Kazakhstan  và nước Nga  đã trồng  từ năm 1931 đến năm 1950 để dùng trong nội địa .  Các quốc gia   như Anh, Đức, Thụy Điển và Tây Ban Nha  cũng đã trồng Russia dandelion  trong thế chiến thứ hai do nhu cầu cao su thiên nhiên . 

 Guayule  là loại cây bụi rậm đa niên  mọc nhiều  tại vùng   đất đá vôi,  dưới chân núi và sườn đồi   sa mạc Chihuahuan  thuộc  vùng trung bắc Mễ Tây Cơ và  vùng Big Bend của Texas.  Là loại cây đa nhiễm thể (polyploid) , nếu mọc hoang dại   có số nhiễm thể khác nhau được tìm thấy như diploids (2n=2x =36), triploids (2n=3x=54), tetraploids (2n=4x=72). Tuy nhiên  khi  trồng  đại  canh tác thì  số nhiễm thể tăng lên tới octaploid (2n=8x=144) do  tuyển giống thuần chủng  bởi sự sinh sản vô tính.  Ngoài ra  có nhiều cây có số nhiễm thể vượt mức thông thường (supernumerary chromosomes) cũng đã được tìm thấy . Thí  nghiệm trồng  cho biết  các  cây diploid   năng  xuất  thấp và dễ bị các bệnh về rễ so với các cây  triploid hoặc tetraploid.

                                      

Guayule  chịu đựng được khí hậu  sa mạc nóng,  vùng đất cát  tương đối ít chất dinh dưỡng , và không bị úng thủy.  Kinh nghiệm trồng cho biết  bệnh rễ cây sảy ra ở những vùng không thoát nước.  Phân bón  chỉ có tác dụng rất nhỏ  đối với sự tăng trưởng và guayule cũng  chịu đựng  được  vùng đất có độ mặn thấp. Vùng cao nguyên bán nhiệt đới  của  sa mạc Chihuahan  với cao độ từ 1200-2,100 m , nhiệt độ từ -18 đến 49.5 C là nơi guayule được tìm thấy.  Nhiệt độ cao không ảnh hưởng đến tăng trưởng  nhưng dưới 4 C guyayule trong trạng thái miên kỳ  và nếu  nhiệt độ đông lạnh  kéo dài trong thời gian lâu có thể làm  chết cây.

Vũ lượng hàng năm  từ 280-640 mm  thích hợp cho  canh tác  guayule.  Tuy nhiên muốn đạt năng xuất tối  đa thì cần  thiết tưới  một mức độ  tối hảo.    Năng xuất thu hoạch  tỉ lệ với lượng nước tưới.  Tưới làm  ngắn thời gian thu hoạch.  Tưới qúa  độ là nguyên nhân gây bệnh cây,  giảm đi độ thoáng trong đất và nhiều cỏ dại.  Những vấn đề này  làm  ảnh hưởng xấu cho cây còn non.

Trồng cây con tại nhà kiếng và vùng đất canh tác  áp dụng  cho việc sản xuất thương mại. Phương cách này rất thành công  nhưng tốn kém hơn  lối gieo hạt trực tiếp.  Gieo hạt trực tiếp  tuy thành công trên thí nghiệm nhưng  chưa được  áp dụng  để trồng thương mại.   

 Hiện nay công tác  diệt cỏ dại và bài trừ sâu bệnh còn là một vấn đề vì tại Hoa Kỳ chưa có hóa chất nào được  mang nhãn hiệu để dùng cho guayule. Tuy nhiên  nếu  khu vực trồng sản xuất được chọn lựa kỹ lưỡng và sửa soạn đúng cách  cho việc trồng cây con cũng như  diệt trừ cỏ dại thì không có vấn đề sâu bệnh.   Sau khi thu hoạch thì phải cắt  cành  cách mặt đất 10 cm  cho cây tăng trưởng trở lại  hầu  giảm  bớt  phí tổn bứng cây cũ lên để  trồng cây mới. Khoảng  2- 3 năm sau  cây mới đủ lớn  để có thể thu hoạch trở lại.

 Guayule chỉ có 5- 10% cis-1,4 polyisoprene tính  theo trọng lượng. Tuy nhiên không thể  áp dụng phương pháp cạo mủ như cây Hevea bằng cách rạch vỏ cây để hứng mủ vào  chén  hay thùng.    Mủ cây guayule  bị   kẹt  giữa các tế  bào nên phải cắt toàn thể  cây gần sát gốc để  cây mọc trở lại rồi sau  đó dùng phương pháp hóa  học để trích mủ ra.  Một trong  phương pháp này là dùng  hỗn hợp dung môi  acetone  với  hexane hoặc pentane.

 Ngoài  ra guayule còn  có 10 % terpenes resins trong thành phần cây có thể  xử dụng  trong các kỹ nghệ  biến chế khác.  Sau  khi trích mủ  phần  xác  bã còn lại  có thể dùng  làm biomass trong kỹ nghệ biến chế xăng sinh học ( biofuel ).

Các nỗ lực khảo cứu hiện nay của Hoa Kỳ  không nhằm  mục đích thay thế loại Hevea brasilensis  hiện hữu .  Mục đích là  nếu có thể trồng guayule   trong nội địa để sản xuất bổ  xung  vào sự thiếu hụt nguồn  nhập cảng  cao su thiên nhiên trong những  trường hợp khẩn cấp  .   Sự thiếu hụt với nhiều lý do, như chiến tranh , dịch bệnh làm chết cây  hay những cây già cỗi không còn khả năng sản xuất .  Việc trồng lại cây  Hevea thì phải mất thời gian  8  năm   cây mới  trưởng thành để  có thể khai thác  mủ   cung cấp cho thị trường.

Mặc dầu  với nguồn  nhân lực  và tài trợ khảo  cứu  hạn chế nhưng năng xuất đã cải thiện đáng kể và nhiều giống tốt được phát triển  .  Trong qúa khứ việc bảo trợ khảo cứu bị gián đoạn    bỏ quên trong nhiều thời kỳ.  Một khi trồng thương mại  cần thiết do  đòi hỏi bởi thị trường thì phương pháp canh tác và trích lọc  đã có sẵn với những chuyên gia khảo cứu có kinh  nghiệm sẽ không gặp   trở ngại kỹ thuật trong tiến trình sản xuất.

 

 

 

PHỤ TRÁCH BIÊN TẬP  
  VÕ THANH NGHI
vothanhnghiag@yahoo.com.vn
NGUYỄN THANH LIÊM
huunghi68dvb@yahoo.com


Địa chỉ liên lạc: thnlscantho.3@gmail.com

Sáng lập : Dr TRẦN ĐĂNG HỒNG

Đặc San:
Đặc san XUÂN CANH DẦN (2010)
Đặc san XUÂN TÂN MÃO (2011)
Đặc san XUÂN NHÂM THÌN (2012)
Đặc san XUÂN QUÝ TỴ (2013)
Đặc san XUÂN GIÁP NGỌ (2014)
Đặc san XUÂN ẤT MÙI (2015)
Đặc san XUÂN BÍNH THÂN (2016)
Đặc san XUÂN ĐINH DẬU (2017)

Đặc san "Lưu Bút Ngày Xanh I (2010)
Đặc san Lưu Bút Ngày Xanh II (2011)
Đặc san Lưu Bút Ngày Xanh III (2012)
 
https://www.facebook.com/groups/124948084959931/  
 
 
Số lượt người đọc kể từ 5/3/2015: 959159 visitors (2974703 hits)
This website was created for free with Own-Free-Website.com. Would you also like to have your own website?
Sign up for free