29/11/2015

   Bạch huyết cầu hay “bạchcầu” là nhóm tế bào “máu trắng” có phận sự giúp cơ thể miễn dịch nên được gọi danh hiệunhóm tế bào miễn dịch luân lưu với hồng huyết cầu trong máu. Chúng giúp cơ thể chống lại các mầm bệnh,giết hay làm ỉm đi các vi trùng, siêu vi khuẩnhay các vật thể hiện diện trong máu gây tác hại cơ thểgóp phận sự miễn dịch.Số lượng bạch cầu gồm có 5 loại trong một lít máu người lớn khỏe mạnh với số lượng lên đến 11x10⁹.

   Thầy dạy sinh lý học đặt một câu cho dễ nhớ theo thứ tự tỉ lệ số lượng hiện diện là “Never Let My Engine Blow”.

- Never (N) là Netrophil 62%

- Let (L) là Lymphocyte 30%

- My (M) Monocyte 5,3 %

- Engine (E) Eosinophile 2%

- Blow (B) Basophile 0,7%

     Khi nhuộm Gram để xem trên kính hiển vi thì 5 loại tế bào của bạch huyết hiện diện màu xanh lơ nên được gọi là leukocytes. Mỗi loại có hình dạng khác nhau cũng có phận sự riêng. Hầu như tất cả bạch huyết cầu đều đa nhân với số nhân tối đalà5 múi cùng góp phần bảo vệ cho cơ thể (immune system).   

    Tiêu biểu 3 phận sự của lymphocyte chia làm 3 nhóm: B, T và NK (Natural Killer). Nhóm Bcó nhiều loại sản xuất ra kháng thể liên kết với tác nhân gây bệnh nhằm tạo điều kiện để có thể diệt chất độc nhằm bảo vệ an toàn cho cơ thể. Nhóm T cũng có nhiều loại…nhóm T₄này là tế bào cóT-CD4+ phối hợp các phản ứng của hệ miễn dịch, loại tế bào này suy giảm khi cơ thể bị nhiễm virus HIV (bệnh Siđa), còn nhóm T với tế bào T-CD8+ bị giảm khi cơ thể ngộ độc…

    Nhóm monocyte có đời sống dài nhất có vai trò bổ sung thực bào rồi đưa các kháng nguyên của tác nhân gây bệnh tới trình diện cho tế bào T₄ lymphocyte... Monocyte còn là nhóm bạch cầu đặc biệt đơn nhân có phận sự biệt hóa thành đại thực bào khác nhau trong thân thể…

   Trường hợp khi bị nhiểm trùng ruột thừa gây quặng đau dữ dội sưng lên thì số lượng bạch huyết cầu gia tăng đến con số khoảng 18.000 trong 1 mili lít khối máu. Lúc nầy cơ thể nhờ đến phận sự của bạch huyết cầu chống đỡ để bình phục thoát nạn, nếu không chống chỏi được thì hiện tượng sưng độc tiếp tục gia tăng to lên rồi bễ tung làm nhiểm trùng loang vào khắp thân thể gây nhiễm độc càng nặng đành phải bó tay nếu không giải phẩu để chữa kịp thời. Khi về thăm quê, tôi nghe mọi người kể lại 2 người nam quá tuổi trung niên bị nhiểm trùng sưng ruột thừa đành chịu vì không được giải phẩu kịp thời nên đành…

   Tạo hóa đã đặt để bạch huyết cầu được sinh sản từ tủy của xương sống rồi được chuyển vào máu trong vòng 8 giờ đồng hồ rồi tiếp tục phận sự đến 5 ngày rồi theo chu kỳ luân chuyển tiếp tục sinh sản tế bào bạch cầu mới lưu hành phận sự bảo vệ cơ thể trường tồn.Bởi vậy khi quá tuổi trung niên nên làm việc vừa phải dành nhiều thời gian nghỉ ngơi tịnh dưỡng như ngành dinh dưỡng học từng khuyên bảo. Tiêu biểu, người chủ công ty phát minh ra iPhone, iPad, iPod, iTunes, iMac làMr. Steve Jobs vừa tròn 56tuổi đành phải ra đi để lại trần thế 7 tỷ dollars, mọi người bùi ngùi khi xem di chúc của ông: …lúc còn sinh tiền nên tịnh dưỡng…  

 

BS Trần Văn Diên ngày 27/11/2015