Công nghệ xe hơi- ô tô Việt Nam tiến tới đâu rồi? so với :
Bài học công nghệ ô tô điện
của Trung Quốc
GS Tôn Thất Trình
|
Mức bán xe ô tô ở Hoa Kỳ
Năm qua 2015, mức bán xe ô tô đạt kỷ lục. Bán ra năm 2015, 17.47 triệu xe hơi và xe cam nhông , vận tải- trucks hơn kỷ lục năm 2000 chỉ đến 17.35 triệu xe. Và trù liệu cũng bán ra số lượng tương tự năm 2016 . Tăng trưởng là nhờ nền kinh tế Mỹ mạnh mẽ, tỉ lệ lãi xuất cho vay thấp nhất lịch sử và tin cây dân tiêu thụ Hoa Kỳ cao hơn. Theo Michelle Krebs, chánh chuyên viên phân tích của Auto Trader – Buôn Bán Ô tô, dân Hoa Kỳ cảm thấy giàu có hơn và thỏai mái hơn để làm một cam kết dài hạn mua xe . Đây là năm thứ sau của tăng gia đều đều mỗi năm bán xe hơi và đây là điều chưa hề thấy trước đây .
Các nhà chế tạo xe ô tô đạt các con số bán lớn , dù rằng đây là một năm sảng khóai cho việc gọi , thu hồi xe về - recalls thu hôi gồm luôn cả các kiểu xe diesel ô nhiễm đáng ngạc nhiên của Volkswagen các bao không khí- air bags Takata nổ tung trên một lọat các nhãn hiệu xe Hoa Kỳ và Nhật Bổn , và thất bại ở các nút bấm bắt lữa các xy lanh GM – General Motors ignition. Tính tòan năm , Fiat- Chrysler bán ra 2.2 triệu xe, tăng 7% so với năm 2014. Nissan bán được 1.5 triệu, cũng tăng 7% . General Motors ( GM ) bán 3.1 triệu xe , tăng 5%. Ford bán 2.6 triệu, cũng tăng 5 %.Toyota bán 2.5 triệu , tăng 5% . Và Honda bán 1.58 triệu, tăng 3% .
Các nhà chế tạo xe hơi, bán được nhiều xe tiện nghi thể thao – SUV, sport utility vehicles tỉ như Toyota và Fiat – Chrysler, có mức bán tốt đẹp năm 2016 vì thế hệ sinh nhiều em bé – baby boomers và thiên niên kỷ gia đình tăng thêm nhiều xây quanh các xe rộng rải và nhiêu mặt , theo lời Krebs. Giá xăng thấp hơn cũng làm tăng lựa chọn của các nhà tiêu thụ hay đưa tiền lại cho ngân sách gia đình . Tháng 11 năm 2015, mức bán SUV tổng cọng hơn 2.2 triệu chiếc , tăng 18 % so với năm trước. Krebs cũng nói là tổng số mọi xe bán cũng tăng , nhờ dân Mỹ thay đổi các xe cũ đã mua hơn 10 năm rồi . Thế nhưng phản ứng của Wall Street không đương nhiên đúng theo các tuyên bố đạt kỷ lục của ngành công nghệ ô tô . Ngày 5 tháng giêng 2016, cổ phần GM trụt mất 88 xu Mỹ , nghĩa là 2.6 %, chỉ còn 32.4$US . Cổ phần Ford cũng mất đi 25 xu , chỉ còn 13.72 $ US. Đa số các công ty báo cáo lời thêm tháng chạp 2015 , có khi đến hai con số . Mức bán của Nissan tăng 19%, Fiat- Chrysler tăng 13% , Toyota tăng gần 11 % , Honda cũng tăng gần 10%, ford tăng 8% và General Motors , GM tăng 6 % . Trong khi Volkswagen cho biết mức bán giảm mất 5 % sau khi xì căng đan phát thải tòan cầu xảy ra tháng 9 năm 2015 , ảnh hưởng đến 11 triệu xe khắp thế giới. Hảng đã ngưng bán các xe hơi diesel được ưa chuộng cũng vào tháng 9 . Bộ Tư Pháp Hòa Kỳ đã đệ đơn kiện dân sự ngày 4 tháng giêng 2016 chống lại việc Volkswagen bán các xe dùng phần mềm gian lận các thử nghiệm của phát thải Hoa Kỳ … Các nhà phân tích chờ đợi các nhà chế tạo sẽ cung cấp , năm 2016 ,từ 17.5 triệu đến 18 triệu xe hơi.
Bài học xe hơi điện Trung Quốc
Các lảnh vực làm biến đổi xã hội nước đã mở mang ở thế kỷ thứ 21 là rôbốt hóa – robotization , xe hơi tự động hóa , năng lượng tái sinh, drones và hay cả thông minh giả tạo – artificial intelligence và Xe hơi điện- Electrical car, EV , cực trọng cần Chánh sách và Đìều hòa Thông minh – Smart policy and regulation hổ trợ; Hoa Kỳ không thể thụ động , nếu không muốn bị bỏ lại đằng sau.
Năm 2011, Trung Quốc hứa hẹn là sẽ ván 500 000 xe hơi điện năm 2011. Để đưa thế giới di chuyễn rời xa dầu lữa. Nhưng thật tế năm 2011, Trung Quốc chỉ bán có 2338 xe hơi điện. Tuy nhiên 18 tháng sau , Trung quốc biến đổi ngành công nghệ xe hơi điện nói lắp bắp của mình thành một thần tượng khổng lồ tòan cầu , qua mặt Hoa Kỳ cho thị trường thế giới đồ sộ nhất kỷ thuật cực trọng thế kỷ 21 này. Cuối năm 2015, Trung Quốc sẽ bán ra 180 000 EV , gần 300% hơn năm 2014 và 20 lần hơn so với năm 2013. Việc gì đã xảy ra ? quyết định Trung Quốc, theo Levi Tilleman đã lấy bang Cali fornia làm cảm hứng.
Mãi đến gần đây , EV tốn kinh khủng để chế tạo. Muốn hạ thấp phí tổn, sẽ đòi hỏi sáng kiến kỷ thuật và sản xuất đại trà : việc này sẽ không xảy ra nếu không có một đôi chút dỗ dành từ chánh quyền. Ở Trung Quốc , các khích lệ tiêu thụ to tát ( gần 20 000 đô la Mỹ cho mỗi chiếc ) vẫn không đủ , và áp lực chánh trị trên các nhà chế tạo cũng không đủ. Phẩm giá thấp kém, phí tổn cao và đề nghị giá trị xe ở dân gian tiêu thụ không tốt đẹp. Theo một nhà điều hành Tàu năm 2011 : “ các công ty không muốn chế tạo xe điện này và dân Tàu không muốm mua chúng .” Nhiều nhà phân tích gợi ý Trung Quốc bỏ rơi tất cả dự án . Thay vào đó, năm 2014, Trung tâm Khảo cứu Kỷ thuật Ô tô Trung Quốc , cơ quan giúp làm ra chánh sách và tiêu chuẩn cho ngành công nghệ quốc gia, mời các nhà điều hòa đến Thiên Tân – Tianjin hỏi về thành công của Ca Li . Và cũng gửi chuyên viên đến Bờ biển miền Tây Hoa Kỳ học hỏi thêm .
Các xe EV Trung Quốc
Các nhà chế tạo xe hơi rất chậm chạp khi đề cập đến xe hơi điện. Hảng Volkswagen cũng như hảng Mercedes chỉ làm một kiểu mẩu EV duy nhất . Còn xe Prius của Toyota là một xe hơi lai – hybrid . Bạn rất có ít lựa chọn khi bạn muốn có một xe hơi hòan tòan chạy điện và còn ít hơn nữa khi muốn có một xe này khá rẽ tiền bạn đủ sức mua, tỉ như giá xe kiểu Tesla Model S, và Tesla Model 3 EV sẽ ra mắt tháng 3 năm 2016 . Nhắc lại là hảng Tesla Motors Inc ., tọa lạc tại PaloAlto- Bắc Ca Li , năm 1015, đã bán ra 50 580 xe, trong đó có luôn Xê Đăng – sedans Models và SUV Model X Sport Utility vehicles. Còn công ty bí hiểm Ca Li Faraday Future năm 2017 sẽ tung ra xe hơi 100% chạy điện , phát thải zêrô, hòan tòan nối kết và cá nhân hóa, theo những cách bạn tưởng là không bao giờ có thể làm nổi. Hảng đã thuê mướn các tài năng chóp bu của ngành công nghệ ô tô, kể luôn cả chuyên viên có kinh nghiệm ở Tesla va Space X cùng những cá nhân đã làm việc cho dự án BMW I và Chevrolet Volt .
Trong lúc đó ở Trung Quốc , nhà tỉ phú đô la Mỹ Jia Yue tinh tiết lộ , cuối năm 2015, là hảng làm dòng chảy viđêô của ông là Letv đang cố chế tạo một xe hơi diện và sẽ tiết lộ thêm vài ý niệm mùa hè tới . Ông là tỉ phú kỷ thuật giàu đứng thứ Trung Quốc với tài sản cá nhân là 6 tỉ $US ( nghĩa là trên 12 ngàn tỉ dồng VN ? ) . Tháng này biết được rằng xe Letvy và Faraday Future là một xe hòan tòan như nhau . Khi các doanh gia Tàu tìm kiếm thêm nhiều kỷ thuật ngòai Trung Quốc , định nghĩa thế nào là một hảng Tàu – Trung Quốc cũng thay đổi. Sẽ là một giúp đở hơn là một chướng ngại , khi Faraday và các nhà chế tạo xe hơi khác mới mở , rồi đây sẽ tung ra ở Trung Quốc , nơi các nhà tiêu thụ trung lưu và thượng lưu phần đông ưa thích xe hơi ngọai quốc hơn , và phẩm giá được xem là cao hơn , đồng thời đó cũng là đua đòi phù hiệu . Mới đây một viđêô bí ẩn gợi ý là công ty đang nhắm một mô hình chủ nhân lọai mới. Giữa tháng chạp năm 2015, quyền bang Nevada chấp thuận một gói khích lệ 335 triệu đô la Mỹ để Faraday Furure khai trương một xưởng máy trị giá 1 tỉ đô la , tạo ra 4500 công ăn việc làm tại chỗ . Tiền này theo sau khích lệ 1.3 tỉ đô la các nhà làm luật Nevada trao cho Tesla . Tháng giêng 2016 , xưởng máy Faraday sẽ khỏi sự dựng lên. Theo lời Frank Sterzer , nguyên là nhà điều hành Volkswagen ở Trung Quốc , làm việc cho Letv dưới tư cách là giám đốc chế tạo họat động ở Trung Quốc : “mục tiêu chúng tôi là hòan tòan nối kết , chế tạo làm siêu xe hơi điện thông minh .” Từ sở làm ở Bắc Bình , Frank nói với Tech ở Á Châu là ông dời ra khỏi khổng lồ Đức đến hảng kỷ thuật Tàu “ phần lớn do kích động làm việc nghiêm chỉnh cho cách mạng hóa thế giới di chuyễn- mobility .” “ Không lịch sử, không rào cản , chỉ tụ điểm vào cố tạo ra xe hơi nối kết đầu tiên trên thế giới, không một ai đã làm trước đó.”
Xe NextEV
NextEV đã xuất hiện lâu hơn Faraday , nhưng í t ai biết rỏ tham vọng nó là gì. Nó đã khởi sự một cách lạ lùng. Năm 2004 , Bộ Thể thao Trung Quốc, tạo dựng một nhóm xe đua để tranh Giải A1 Grand Prix nay đã chết rồi. Giải này có ý định là làm kén cho Công Thức – Formula 1 trong đó các nhóm quốc gia tụ điểm . NextEV là nhóm Trung Quốc . Sau khi thay đổi qua vài lọat khác . NextEV đến nơi, nay là Công thức - Formula E. Đây là lọat bánh xe mở toang tòan thể là điện , khởi sự năm 2014. NextEV kết thúc mùa đua 2015 trên cao với một cặp đôi người lái, tay đua Nelson Piquet Jr . nguyên là F1, thắng cuộc.
Hảng khổng lồ kỷ thuật Tàu TenCent là một trong những nhà đầu tư vào NextEV. Điều khiễn NextEV là một doanh nhân kỷ thuật Tàu khác, tên là Wiiliam Li . Ông ta là thiết lập viên của BitAuto , một mạng làm danh sách xe hơi và thương mãi điệntử - e commerce. Công ty có một thị trường thương mãi đến 1.8 tỉ $US . Sát cạnh Li là Martin Leach, nguyên chủ tịch Ford Âu Châu và trưởng ban Maserati. Pít – Pitch NextEV gồm một lô về cách nối kết, cũng như các trêu ghẹo lờ mờ tỉ như “ Vậy chớ dân gian có còn muốn có xe riêng nữa không ?” Điều này có lẽ là một bóng gió đến điều Faraday cũng nói tới .
Liệu có nghĩa là lựa chọn duy nhất là NextEV cho thuê – leasing xe không ? Hay đó sẽ là một họat động chia sẽ xe – car sharing to lớn ? Hay đó sẽ là những xe tự trị bạn kêu gọi xuyên qua một ứng dụng - app ? OK , điều cuối cùng này là một cái gì bạn không thấy được mãi đến một chục năm sắp tới . Nhưng điều gì NextEV dự tính, bạn sẽ thấy hết năm 2016.
Youxia
Xe Youxia Ranger X tòan điện đã được vén màn tháng 7 năm 2015, nhưng chưa bán ra . Nó có một motor điện 324 mã lực và sẽ có giá là 32 000 $ US . Bình điện mức vào – entry level cống hiến một rặng đường dài 137 dặm Anh( 220.4 Km ). Cả hai lựa chọn này giúp cho Youxia nói có rặng đường chạy được dài 205 hay 286 dặm Anh( 330 hay 460Km ). Sản xuất sẽ bắt đầu năm 2016, và bán ra đầu năm 2017. Trên lý thuyết , sẽ có xe cho báo chí thử nghiệm năm 2016 .
Dù báo chí đã nhìn thấy xe, nhiều câu hỏi vẫn bao quanh xe xê đăng và sau đó xe mới ra lò tươi tắn không biết từ đâu tới. Câu hỏi quan trọng nhất là tai sao hảng Tàu này không tạo ra một họa kiểu độc đáo hơn thay vì giải tỏa một xe giống như Tesla Model S . Nhìn thấy giống y mạnh mẽ motor Tesla, đặc biệt quanh mủi xe , khiến cho xe bị báo chí quốc tế chế diễu rộng rải , làm sao lảng mất tính chất việc tung ra một kiểu xe mới.
Không biếtgì hơn nữa, vì Youxia không cho phép ai ngồi lên Ranger X lúc tung ra xe . Vài nhà quan sát mắt đại bàng nghĩ rằng Youxia đã làm lại thân xe của Model S để trình bày ở triễn lãm, dù rằng không có nghĩa là dịch bản sản xuất sẽ có cùng chung những yếu tố của kiểu mẩu. Dù Faraday và NextEV đầy tiền mặt , không rỏ Youxia có đủ tài nguyên để đưa Ranger X chạy trên đường xá không ? Hảng khởi sự nguyên dự tính tung ra một xe hai chỗ ngồi – coupé và trình bày những hình ảnh nêu ý niệm của xe Youxia One , nhưng hảng mau lẹ bỏ đi dự tính ,dù đã thu góp 1.54 triệu $ US tư bản hiểm nguy tài trợ cho xe coupé , và đã tung ra một xê đăng thay thế .
Chỉ có trên một triệu đô là tiền mặt là không đủ tiền làm tốt đẹp tung ra một kích động mới - Kickstarter gadget , nói gì đến một xe hơi, cho nên Youxia phải đối diện một tranh đấu to lớn nhất trên những nhãn hiệu xe điện mới này .
( Chiếu theo Twitter Steven @techinasiacom và Sir Steven chánh biên tập viên cho News Service Tech in Asia trên đường dây trực tuyến ,ngày 29 tháng 12 năm 2015 )
( Irvine, Nam Ca Li - Hoa Kỳ, ngày 9 tháng giêng năm 2016 )