Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5 _Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc CẦN THƠ- Quyển 5_Trung hoc Nông Lâm Súc
 
thnlscantho-5
QUYỂN 5  
  TRANG CHỦ
  TIN TỨC
  THÔNG BÁO
  TRANG KHOA HỌC
  => Cuộc đời và di huấn của nữ thiền sư
  => Năm dê nói chuyện mèo
  => 31 ngày rong chơi... 170 -171
  => Cây sơ ri Gò Công
  => Tái cơ cấu sản xuất lúa gạo VN
  => Nhà sáng chế laser Charles Townes qua đời
  => Tai nạn hạt nhân
  => Bệnh tiểu đường
  => Dỏm khắp mọi nơi
  => Ba cái chuyện ruồi bu kiến đậu
  => Thế giới thực vật quanh ta
  => Mừng ngày quốc tế phụ nữ
  => Chúng ta không còn nơi nào ẩn núp
  => Rèn luyện kiến tạo nguyên tố mới
  => Chỉ là một chuyến đi
  => 31 ngày rong chơi...172-173
  => 31 ngày rong chơi...174-175
  => Những sách nói về Châu Á..
  => Từ sữa bò đến sữa người
  => Thất bại đa văn hóa
  => Thực phẩm và phóng xạ
  => 31 ngày rong chơi... 176-177
  => 31 ngày rong chơi...178-179
  => Biết rõ hơn đôi chút...
  => Bonjour Việt Nam
  => Ứng dụng vàng trong y khoa
  => Chó tây chó ta
  => Hảy trân quý cuộc sống ngày hôm nay
  => Tóc tơ vàng
  => Thời trang Paris
  => 31 ngày rong chơi..180-181
  => 31 ngày P 182-183
  => Tình trạng chạy đua vũ khí..
  => Máy gia tốc hạt nhân
  => Có nên ăn chay hay không
  => 31 ngày rong chơi..184-185
  => Dồn điền đổi thửa ở Miền Trung và ĐBCL
  => Xử dụng kim loại đất hiếm
  => Bệnh than kinh niên
  => 31 ngày P 186-187
  => Nói láo hay nói thiệt
  => Tiến bộ ở ngành sinh học
  => Dồn điền đổi thửa Miền Trung
  => 31 ngày rong chơi 188-189
  => Cọ dừa Oil palm
  => Đăng cay ngọt bùi mùa phục sinh
  => Phát minh khoa học... P1
  => 31 ngày lang thang P 190-191
  => Du khách mang siêu khuẩn..
  => 31 ngày rong chơi 192-193
  => Ngừa ung thư tùy thuộc
  => Hiểu thế nào là Cửu huyền
  => Kỳ thị chủng tộc tại Canada
  => Vỏ khí hạt nhân - P 1
  => Vỏ khí hạt nhân . Phần 2 và 3
  => Phát minh khoa học từ bắt chước ... P2
  => 31 ngày P 194-195
  => Phải chăng chuyện động đất...
  => Thời trang Cali năm 2015
  => Nỗi khổ của phiến quân...
  => 31 ngày rong chơi 196-197
  => Mục và súc khác nhau thế nào
  => Tản mạn về tôm hùm Bắc Mỹ
  => Đã và sướng gì đâu
  => Anh hùng kín đáo...
  => Dã man, tàn nhẫn...
  => Nước và con người P1
  => Discreet hero - Vargas Llosa
  => 31 ngày P 198-199
  => Khi Bác sỷ bị ung thư não
  => Kỹ thuật sinh học Crispr
  => Nuôi dế làm thịt bíp tết
  => Chuyện ngày về
  => 31 ngày rong chơi miền Đất Phật. P 200-201
  => Xử dụng nọc độc nhện
  => Nước và con người P2
  => 31 ngày P202-203
  => Học trường quản trị...
  => Xém chết vì rượu
  => Nghiên cứu phát triển Phú Quốc
  => 31 ngày rong chơi...204-Hết
  => Tìm hiểu sinh thái nhân văn
  => Động đất tại Nepal
  => Tiến bộ khoa học - Phần 2
  => Chó và người
  => Chào đón ngày lễ Mẹ
  => Ông uông bà chê
  => Bình thường mới ở Trung Quốc
  => Phim Cô Bé Lọ Lem
  => Cải tổ đại học ở Trung quốc
  => Chấm dứt cải cách ở TQ ?
  => Vô thường - Vô ngã
  => Thách thức thực sự...
  => Khi cao niên mất ngủ
  => Bí mật về xác ướp thú vật ở Ai Cập
  => Chấm dứt cải cách ở Trung Quốc - P2
  => Đụng tường
  => Nướng vỉ, nướng sắt và hội chứng BBQ
  => Thách thức thực sự ở Thái Bình Dương
  => Trường sinh bất tử
  => Ăn nhiều muối và bệnh tăng huyết áp
  => Vùng thiên nhiên Bình Trị Thiên...
  => 20 điều biết hơn..
  => Thư của GS Tôn Thất Trình
  => Hoa Kỳ khảo cứu...
  => Vần đề chủng tộc ở Trung Quốc
  => Bán ảo tưởng
  => Trận động đất sắp tới xảy ra ở đâu
  => VN muốn mua ...
  => Bia Việt Nam - Phần 1
  => Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Listeria
  => Tại hải ngoại dân nghỉ hưu hay làm gì?
  => Bệnh kém trí nhớ
  => Thuốc kháng sinh
  => Khi cơm chẳng lành canh chẳng ngọt
  => Bia Việt Nam - Phần 2
  => Non cao tuổi vẫn chưa già
  => Tìm hiểu về loài ong
  => Những bộ mặt mới về năng lượng ở Hoa Kỳ năm 2015
  => Thế giới loài hoa trong thi ca Việt
  => Tìm hiểu loài ong - Phần 2
  => Vui buồn ngày Lễ Cha
  => Một người cha tuyệt vời
  => GS Robert Barone
  => Bệnh cảm
  => Nguyên tố Uranium
  => Những bộ mặt mới ... Phần 2
  => Sức khỏe trong tay bạn
  => Khi tui nấu tui ăn
  => Bệnh cúm
  => Mừng hụt
  => Mồ hôi
  => Fast food hay fat food
  => Ngành khoa học dữ liệu
  => Sáu giờ ba mươi
  => Sao Diêm Vương
  => Báo Đất Việt phỏng vấn TS Trần Văn Đạt
  => Bệnh đậu mùa
  => Hội chứng viêm phổi Trung Đông Mers-CoV
  => Chất béo Trans rất nguy hiểm cho sức khỏe
  => Cha mẹ già hải ngoại
  => Chiến tranh tương lai - Phần I
  => Bệnh lao
  => Thịt chó thịt mèo
  => Chiến tranh tương lai - Phần 2
  => Việt Ba lô trên miền đất lạ
  => Bệnh Si đa
  => Tìm hiểu về loài ong - Phần 3
  => Bớt ăn thịt là tốt nhất
  => Sức mạnh mềm của Trung Quốc - Phần 1
  => Bệnh phong đòn gánh
  => Người Việt trồng lúa tại Camargue Pháp
  => Sinh tố B12
  => Cái ngàn vàng của cọp đực
  => Bệnh sốt rét tê liệt
  => Sức mạnh mềm Trung quốc -- Phần 2
  => Tôi có một ước mơ
  => Vợ chồng già lớp tuổi 70
  => Hố đen trong vũ trụ
  => Nội, Ngoại Mông ngày nay
  => Bệnh quai hàm
  => Chuyện khó nói của con kiki
  => Nước Lào ngày nay
  => Nghiện ngập - Phần I
  => Trai hay gái
  => Kiếp tha hương
  => Thèm chất ngọt và bệnh tiểu đường
  => Lycopene trong tomato là gì?
  => Dầu mỡ và sức khỏe
  => Du lịch Canada
  => Hip-hop - P 1
  => Bệnh ban đỏ
  => Nghiện ngập. Phần 2
  => Trời u ám
  => Hip-hop. Phần 2
  => Bệnh ho gà
  => Chúng ta biết gì về Pluto
  => Động đất cấp 9.2
  => Bễ mánh rồi
  => Nước Cam Bốt ngày nay
  => Thèm cơm
  => Bệnh sốt xuất huyết
  => Thời tiết bất thường năm 2015
  => Chúng ta biết gì về hành tinh Kepler-452b
  => Cam bốt ngày nay - Phần 2
  => Uống sữa bò có tốt cho sức khỏe không?
  => Niềm vui cao niên
  => Bệnh dịch tả
  => Hoa dại làm mù lòa
  => Thái Lan ngày nay - Phần I
  => Bệnh giun chỉ
  => Bệnh tâm thần
  => Bệnh nói láo
  => Bệnh đau gan C
  => Bàn tay lông lá của tập đoàn kỹ nghệ thực phẩm
  => Giải quyết lương thực trong hiện tại và tương lai
  => Nước Thái Lan ngày nay - Phần 2
  => Bệnh sốt Đức Rubella
  => Khuyên đừng uống rượu
  => Súp Vi Cá
  => Giải quyết lương thực ... Phần 2
  => Mã Lai Á ngày nay
  => Đời đẹp như mơ
  => Vai trò của sinh tố trong cơ thể
  => Mùa vu lan
  => Tôi phạm tội sát sanh trợ tử thú y
  => Giải quyết lương thực. Phần 3
  => Mã Lai Á ngày nay - Phần 2
  => Singapore ngày nay - P 1
  => Nhà máy phát điện không thải khí nhà kiếng
  => Gai cột sống
  => Mí mắt sụp một bên
  => Cẩn thận với thuốc thiên nhiên
  => Singapore ngày nay - P 2
  => Du Lịch Thánh địa
  => Bệnh Multiple Myeloma
  => Bệnh ngứa của người bơi lội
  => Đưa em lên đỉnh tuyệt vời
  => Chúng ta có thể đảo ngược lão hóa được không?
  => Lạm bàn phát triển tỉnh Đồng Nai - Biên Hòa
  => Thánh Địa Indein
  => Bệnh tuyến giáp trạng
  => Dược thảo và tác dụng phụ nguy hiểm
  => Nam nữ bình quyền
  => Long An - Phần I
  => Bệnh Paget
  => Trở lại Kalaw, Mayamar
  => Trồng nho độc đáo trên đất núi lửa
  => Việt nam trước nguy cơ nước biển dâng cao
  => Chuyện du học bằng ghe
  => Nước biển đang dâng cao trầm trọng
  => Long An - Phần 2
  => Hải phòng xưa và nay
  => Cá tôm sò ốc ăn sống được không
  => Ung thư máu
  => Tìm hiểu về loài kiến
  => Obama và Á châu
  => Hiện có bao nhiêu cây rừng trên thế giới
  => Bệnh viêm gan B
  => Bệnh suyễn
  => Nhiệm vụ của phổi
  => Hạnh phúc đối diện tử sanh
  => Xã hội đen
  => Nạn phá rừng hiện nay trên thế giới
  => Nhức đầu
  => Bệnh lao bò
  => Ngày tàn của thuốc kháng sinh
  => Áp dụng biến đổi di truyền sản xuất thuốc trị ung thư
  => Chất béo trong máu
  => Nghĩ về tâm từ và nhân ái
  => Xã hội đen Nhật
  => Tại sao sâu keo bài tiết phân lên đọt bắp
  => Ho
  => Guayule
  => Không có chết, không có sợ
  => Hảy an nhiên trong tỉnh thức
  => Tảo xanh có thể trị mắt mù
  => Hảy nhìn Trung quốc Tập Cận Bình làm gì?
  => Xã hội đen Nhật - Phần 2
  => Bệnh thống phong
  => Palm oil và sự mất dần rừng nhiệt đới
  => Đạp xe, một cái mode đang lên tại hải ngoại
  => Trứng gà tại...
  => Uống cà phê chiều tối và giấc ngủ
  => Kỷ thuật - Technology ngày nay là gì đây ?
  => Bịnh Đính Xương
  => Virus influenza
  => Chồng giận thì vợ bớt lời
  => Thế giới chấm dứt phá rừng vào năm 2030
  => Kỷ thuật - Phần 2
  => Cần sa
  => Bệnh mắc toi
  => Ông đi đường ông, tui đường tui
  => Vua Quang Trung vị anh hùng dân tộc
  => Săn heo rừng ở Phi Châu
  => Bải biển Silicon Beach Nam Cali
  => Thoái vị của xương
  => Bác sỉ thú y nói chuyện về gạo
  => Nạn đói đang hoành hành thế giới do thất mùa
  => Trần Hưng Đạo đánh tan quân Nguyên - Mông
  => Mi Nô và tôi
  => Tương lai thực phẩm
  => Bệnh vẩy nến
  => An toàn vệ sinh thực phẩm trên thế giới, một ảo tưởng
  => Nắng mưa là bệnh của trời
  => Đổi đời
  => Nhớ về đồng nghiệp xưa
  => Tỉnh Vân Nam - Phần 1
  => Bệnh loãng xương
  => Lê Lợi đánh thắng quân Minh
  => Gió đã xoay chiều: cỏ ngọt Stevia
  => Chuyện tám trứng
  => Cỏ cây cũng biết phỉnh lừa
  => Sông ngòi Miền Trung
  => Tỉnh Vân Nam - Phần 2
  => Bệnh Giang mai
  => Trồng lúa cổ truyền - P 1
  => Về những phản hồi II
  => Áp dụng sinh học di truyền vào công nghệ thẩm mỹ
  => Chữ Tâm trong văn học Việt
  => Molly
  => Tình Quảng Tây - Phần 1
  => Trồng lúa cổ truyền - Phần II
  => Chuyện hưu nai
  => Tại sao động vật chọn sắc đẹp làm tiêu chuẩn chọn bạn tình
  => Tỉnh Quảng Tây - Phần II
  => Triệu chứng tiên khởi bệnh gan
  => Phát triển trồng lúa nước thời cỗ đại - Phần 1
  => Nhứt vợ nhì trời...
  => Khoa học có khả năng làm trẻ hóa con người
  => Con Thắm
  => Bản nhạc mùa hè
  => Tỉnh Quảng Đông - Phần 1
  => Bịnh tiểu đường
  => Trồng lúa nước thời cỗ đại - Phần 2
  => Cá salmon tại Bắc Mỹ
  => Phỉnh gạt để sinh tồn
  => Thần dược
  => Quảng Đông - Phần 2
  => Bệnh ung thư
  => Đông Tây Tam kiệt
  => Trồng lúa cỗ truyền thời Bắc Thuộc - P 1
  => Loài động vật thủ đoạn lưu manh
  => Hiện tượng thực phẩm chức năng
  => Xa kê Nhật ngày nay
  => Chập chờn bóng ma
  => Hai kiểu trang sức thiếu nữ Âu Mỹ thời nay - Phần 1
  => Ngôi nhà ma
  => Bệnh phong cùi
  => Trồng lúa cỗ truyền - Phần 2
  => Hai kiểu trang sức ... Phần 2
  => Tui làm "Chuyên Gia" ở Phi Châu
  => Tản mạn về thịt bò thịt trâu
  => Bình trữ điện
  => Bệnh tim
  => Bộ óc trẻ sáng lạng nhất năm 2015
  => Tui làm "Chuyên Gia" ở Phi Châu - P 2
  => Nên chọn thịt đỏ hay thịt trắng
  => Cầu Mỹ Lợi và kinh tế Gò Công
  => Bình trữ điện - Phần 2
  => Bệnh sốt rét
  => Bệnh giời ăn
  => Chào đón ngày tử tế 13 tháng 11
  => Phát triển trồng lúa cải tiến thời Pháp thuộc- P 1
  => Áp dụng siêu-vi-thể kim loại trong canh tác hoa màu
  => Tui làm "Chuyên Gia" - Phần 3
  => Pê Ru
  => Tuyến não thùy
  => Phát triển trồng lúa cải tiến thời Pháp thuộc - P 2
  => Về hưu mới thấy cuộc đời đáng yêu
  => Làm sao tế bào "nói chuyện" với nhau
  => Brooklyn
  => Từ căm thù chính mình đến hận thù kẻ khác
  => Medulla Oblongata
  => Khôi phục rừng ngập măn Kiên Giang
  => Ki Ki
  => Biến đổi khí hậu toàn cầu - P 1
  => Nước Miến Điện
  => Nhân biến cố Paris nghĩ về tâm an trong nghịch cảnh
  => Biến đổi khí hậu - Phần 2
  => Con chim con
  => Nước Miến Điện - Phần 2
  => Nhớ về xứ Mali
  => Tai biến mạch máu não
  => Muốn tới đâu thì tới
  => Biến đổi khí hậu - Phần 3
  => Nấm thông đỏ Nhật Bổn
  => Bạch huyết cầu
  => Thuốc phê captagon
  => Biến đổi khí hậu - Phần 4
  => Tại sao LA lại mất hết nhuệ khí kinh tế so với SF
  => Túi Mật..
  => Thế hệ sandwich VN tại hải ngoại
  => Tại sao đàn bà sống lâu hơn đàn ông?
  => Cập nhật vũ trụ
  => Cá hồi sửa đổi di truyền
  => Khuyến mãi xanh hay tẩy não xanh
  => Tại sao có nhiều bệnh xuất hiện theo mùa
  => Sản xuất lúa hiện đại - Phần 1
  => Dây thanh âm
  => Béo phì
  => Sản xuất lúa hiện đại - Phần 2
  => Nước lạnh nước mát tuyệt vời
  => Thuốc mới trị chứng đau nhức
  => Giấc mơ con đường tơ lụa mới
  => Trà sữa
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian
  => Tai hại của độc canh một giống thuần chủng
  => Vài câu chuyện tiến bộ kỷ thuật
  => Cái lưởi
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian - Phần 2
  => Nhà Tây Sơn
  => Tầm quan trọng của giáo dục và khuôn mẫu
  => Vài câu chuyện tiến bộ kỷ thuật ... Phần 2
  => Yếu tố môi trường gây ung thư
  => Con mắt
  => Thiên đường tại thế đâu xa
  => Chú Hai Nhân
  => Nhà Tây Sơn - Phần 2
  => Tiến bộ kỷ thuật - Phần 3
  => Làn da
  => Từng ngày một
  => Chừng nào cả vũ trụ nổ tan tành
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian - Phần 3
  => Rượu vang ngày nay
  => Tiệc tùng cuối năm ăn vô biết liền
  => Triễn vọng kỹ thuật năm 2016
  => Đôi môi
  => Mất ngủ
  => Bệnh tim mạch
  => Tiên đoán khí hậu năm 2016
  => Công ăn việc làm tương lai thế giới
  => Người Việt hải ngoại nghĩ gì về bệnh tiểu đường
  => El Nino ảnh hưởng vào đời sống như thế nào
  => Cập nhật hiểu biết "mới" từ năm 2016
  => Năng lượng cơ thể
  => Giấc Ngủ
  => Từ Darwin đến H5N1
  => Khả năng biến đổi hành vi qua ức chế gen
  => Cập nhật hiểu biết mới
  => tuổi trưởng thành
  => Norovirus trên du thuyền
  => Ảnh hưởng của El Nino vào sản xuất ngũ cốc
  => Dân Hoa Kỳ uống rượu thay thế sâm banh nào?
  => Công nghệ ô tô điện
  => Ung thư
  => Lúa gạo qua văn hóa - P4
  => Nước Úc - cập nhật
  => Tâm sự cuối năm
  => Vài khám phá mới cho nông nghiệp
  => Bệnh lẫn
  => Giấc mơ làm giàu
  => Bổ sung bảng hóa học tuần hoàn
  => Đừng nên uống bia....
  => Rượu và sức khỏe
  => Sản xuất và thương mại lúa gạo
  => Phát minh ở đầu thế kỷ 21
  => Lúa gạo qua văn hóa dân gian- P 7
  => Món mặn ngày xuân
  => Biến đổi khí hậu và con người
  => Bạn biết gì về Facebook. Phần 1
  => Ngừa ung thư bằng thực phẩm
  => Bạn biết gì về Facebook. Phần 2
  => Sông ngòi miền Cao Nguyên Việt Nam
  => Một kỷ niệm dạy Lịch Sử
  => Ung thư làm sụt cân
  => Burundanga là gì
  => Mẹo vặt tránh táo bón
  => Dinh dưỡng cơ thể
  => Chuyện tình Bìm và Bip
  => Nhà ơi! Tôi gọi mình là nhà tôi
  => Khoa học tiến bộ như thế nào trong 20 năm tới
  => Có những giấc mơ
  => Phải chăng đây là một chuyện giả tưởng
  => Tỏi
  => Vũ khí Laser của Hoa Kỳ
  => Chiến tranh và hòa bình của Leo Tolstoi
  => Hồi tưởng biến cố sóng thần Fukushima
  => Có loại cholesterol nào tốt cho sức khỏe?
  => Cần sa y khoa
  => Atmospheric aerosol và sự thay đổi khí hậu
  => Môi trường và các vấn nạn ở VN
  => Chuyện bếp núc và kẻ thù vô hình
  => Hong Kong
  => Tôi tốt nghiệp trường làng
  => Chuyện nhà quê
  => Liệu pháp miễn dịch trị ung thư
  => Coi chừng chó tại phi trường Canada
  => Sinh thái Đồng Bằng Cửu Long
  => Thiên đường trốn thuế
  => Tại sao chúng ta cần ngủ
  => Sông ngòi miền Bắc Việt Nam
  => Chuyện vui vơ chồng
  => Tuổi già và niềm vui ảo
  => Đương đầu với hiện trạng xấu dần của ĐBCL
  => Thời trang Cali 2016
  => Trình diễn thời trang Cali - Phần 3
  => Yogurt
  => Trở lại Kalaw(tt)
  => Chào mừng Ngày lễ Mẹ
  => Độc hại của đường fructose
  => Trồng cao su thiên nhiên
  => Thủy triều và con người
  => Hai trái cây kỳ diệu
  => Phán xét người
  => Tổ chức quản lý và giáo dục NN Việt Nam
  => Trở lại K
  => Tổ chức quản lý và giáo dục NN - Bài 2
  => Biết ăn gì đây hở trời
  => Thực vật là nhà toán học tài ba
  => Hạnh nhân nhiệt đới - cây bàng
  => Trận tử chiến giữa kiến vàng và kiến hôi
  => Người mang tim heo
  => Cây trái nhàu - Noni
  => Vận động thường xuyên và sức khỏe
  => Thực vật và con người
  => Liên hệ giữa ung thư và điện thoại di động
  => Bông hồng xanh dương
  => Bắn chim
  => Kính chào sư phụ trong ngày lễ cha
  => Món ăn đặc sản địa phương VN
  => Chuyện vui về ngày lễ cha ở hải ngoại
  => Dùng tế bào gốc chửa trị đột quỵ
  => Hiện thực mới của Nhật
  => Tại sao gạo tím đen ...
  => Thay đổi chánh sách Nhật
  => Nghĩ về tuổi thọ
  => Tế bào -B hay không tế bào -B
  => Hạnh phúc 2.0*
  => Molly nhà tôi bị bịnh rồi !
  => Khám tổng quát
  => Bệnh bao tử
  => Bệnh viêm
  => Thằng Cà Quẹo
  => Resveratrol
  => Ngộ độc thực phẩm
  => Cá mập
  => Resveratrol - Phần 2
  => Hội chứng trống ổ
  => Đối kháng thuốc trụ sinh
  => Coi chừng chó dữ
  => Các mặt trăng
  => Tiến trào vì sao TZO
  => Từ hận chính mình đến câm thù kẻ khác
  => Sâm ngoại quốc và sâm VN
  => Bệnh bạch cầu
  => Tình Cầm
  => Bệnh lú lẫn Alzheimer
  => Lỗ đen
  => Giải thoát
  => Mùa vu lan...
  => Đạo thờ Bà
  => Cập nhật tiến bộ thiên văn
  => Cao nguyên phố núi ..Phần 1
  => Tỉnh Hải Nam
  => Cao nguyên phố núi - P2
  => Bênh ZiKa
  => Môi trường không khí
  => Bệnh EboLa
  => Thảo mộc - 1
  => Chém cha cái khó
  => Tham dự MeKong...
  => Thảo mộc và tâm linh 2
  => Thão mộc và hành vi P3
  => Bệnh Dịch
  => Đại dương và biến đổi khí hậu
  => Đạo đức và di truyền học
  => Giáo Sư Phạm Hoàng Hộ
  => Tưởng nhớ Giáo sư Phạm Hoàng Hộ
  => GS Phạm Hoàng Hộ 1929-2017
  => Điếu văn lễ tang GS PH Hộ của TDH
  => Điếu văn của GS Trương trong tang lễ GS PH Hộ
  => Những năm ảo vọng- Giáo Sư....
  => Sản xuất&Thương mại lúa gạo...
  => Duyên nợ với quê hương
  => Chuyện gạo lứt muối mè
  => Ba thê, núi sập...
  => Những đứa con tinh thàn
  => Ba Thê, Núi Sập cung đường...
  => Sức khỏe và tuổi già
  => Sức khỏe và tuổi già P2
  => Sức khỏe và tuổi già P3
  => Hải đảo Haiti và tôi
  => Bỏ cái tật ghiền
  => Sức khỏe và tuổi già P4
  => Rừng và con người
  => Mùa lễ ăn kiêng Phục Sinh
  => Hiện trạng rạn san hô...
  => Hydropower and....
  => Cách mạng kỹ thuật ...
  => Hydropower ...P2
  => Cách mạng kỷ thuật sinh học P2
  => Cách mạng công nghệ...P3
  => Biển và con người
  => Cách mạng công nghệ...P4
  => Cách mạng kỷ thuật 5
  => Biễn và con người P2
  => Cách mạng kỹ thuật...P6
  => Cách mạng kỷ thuật sinh học P7
  => Cách mạng kỹ thuật sinh học P8
  => Thầy Thái Công Tụng
  => GS Thái Công Tụng:-Rừng lá phổi....
  => Cực đoan và di truyền
  => Ngỡ lòng miǹh là rừng
  => Bài phát biểu trong tang lễ...
  => Đức tin và di truyền
  => The nao la 4D trong toan cau hoa
  => Môi trường là gì
  => Các đại tuyệt chủng sinh vật ...
  => Nữ khoa học gia Tara VanToai ...
  => Yes We Can
  => Nhà maý điện nhiệt hac̣h
  => Moi truong va suc khoe
  => Nha may nang luong nhiet hach
  => Tình trạng sản xuất lúa gạo...
  => Mùa gió chướng
  => Ăn Tết ngày xưa
  => Chó tiến hóa thành bạn thân của người
  => Hoa và mùa Xuân trong thi ca Việt
  => Làm sao để sống thọ
  => Chuyện nhà quê -MPM
  => Coffea Arabica
  => Nguồn gốc lúa Á Châu
  => Người Mẹ can cường
  => Madrid, mùa thu trong mắt ai ...
  => Tiến triẻ̉n liệu pháp miễn dịch trị ung thư
  => Tiến triển liệu pháp miển dịch trị ung thư. Phần 2
  => Bạn biết gì về ung thư
  => Những vị ân sư...
  => Bạn biết gì về ung thư
  => Khi Mẹ hơn trăm tuổi
  => To say Hello, Việt Nam
  => Hoa mai và Mùa Xuân trong thi ca Việt
  => Hoa và Mùa Xuân trong Thi Ca Việt
  => Hoa thủy tổ
  => Đông Tây tam kiệt,
  => Số phận Đồng Bằng Sông Cửu Lông
  => Du Lịch Aruba. . .
  => Con đường xuyên Úc
  => Chuyện cá basa . . . .
  => Thả cá về thiên nhiên
  => Chuyện về người Pháp cho. . .
  => Nobel Y Học 2019
  => Về Tân Châu học nghề cá
  => Phép trắc nghiệm CAT4
  => Các giống lúa từ thời nguyên thủy
  => Cá linh
  => Tiến trình kiến thức về virus corona
  => Khi nào dịch Covid-19 chấm dứt
  => Coronavirus covid-19 có đáng lo sợ quá không
  => Dịch virus Corona và cá tra.
  => Thế kỷ 21, thế kỷ của rong biển
  TRANG BẠN VIẾT
  TRANG THƠ
  SƯU TẦM ĐIỆN BÁO
  GIẢI TRÍ
  ẨM THỰC
  ĐẶC SAN
  Xuân Bính Thân
  Đặc san xuân Đinh Dậu
Tại sao động vật chọn sắc đẹp làm tiêu chuẩn chọn bạn tình
18/10/2015

 


TẠI SAO ĐỘNG VẬT
CHỌN SẮC ĐẸP
LÀM TIÊU CHUẨN
ĐỂ CHỌN BẠN TÌNH

 

Trần Đăng Hồng, PhD


 

   Trong một thế giới cạnh tranh khốc liệt để sinh tồn, mạnh được yếu thua, chỉ có cá nhân nào khỏe mạnh nhất mới tồn tại. “Sắc đẹp” (beauty) có phải là một yếu tố duy nhất con thú lấy làm tiêu chuẩn để chọn đối ngẫu làm tình để sinh con cái, nòi giống sinh tồn?

   Darwin khi quan sát giới động vật trong lúc nghiên cứu thuyết tiến hóa đã ngạc nhiên thấy giống đực thường được thiên nhiên trang điểm rất đẹp, với nhiều màu sắc rực rỡ, trong lúc giống cái không có trang điểm gì xuất sắc. Hãy nhìn giữa con gà trống với gà mái, con công đực với công mái, con nhái đực với nhái cái, con cá cảnh đực với cá mái, ở loài bướm, ong v.v. thì thấy thiên nhiên thật bất công và kỳ thị với giống cái.

 

Công đực và công cái, bướm đực (trên) bướm cái (dưới)

   Con vật được trang điểm với màu sắc lộng lẩy là một yếu tố bất lợi: thân thể tốn nhiều năng lượng để sản xuất màu sắc và duy trì sắc đẹp, và một bất lợi lớn nhất khác là dễ bị làm con mồi cho thú khác ăn thịt vì dễ dàng bị thấy từ xa. Vậy thiên nhiên trang điểm cho con đực để làm gì? Dỉ nhiên, con đực đẹp với màu sắc rực rỡ là để lôi cuốn giống cái đến làm tình. Con cái có cái nhìn thẩm mỹ để chọn lựa con đực làm tình. Như vậy “sắc đẹp” (beauty) của con vật hàm ý gì, và bên trong “sắc đẹp” chứa đựng điều gì để phái nữ trao thân gởi phận mình?

   Cách đây hơn 150 năm, Charles Darwin đã bối rối trước vẽ đẹp lộng lẫy của con vật, các giống ếch nhái với màu  sắc sặc sở ở mọi lục địa, chim chóc, bướm ong, v.v. Chính nhờ “sắc đẹp” mà con vật chọn con này hơn con khác để làm tình, và vì vậy ông đưa ra “thuyết chọn lựa tình dục” (sexual-selection theory), một trong thuyết tiến hóa sinh vật của ông. Tuy nhiên ông không giải thích được tại sao thiên nhiên chọn “sắc đẹp” làm tiêu chuẩn để con vật chọn nhau làm tình, bởi vì sắc đẹp là điểm bất lợi cho sự sinh tồn, trong khi sinh tồn mới là yếu tố chính. Vì không giải thích được, Charles Darwin cho rằng “sắc đẹp” là một sản phẩm phụ. Ông viết: “Không có màu gì đẹp tinh tế hơn máu ở tỉnh mạch, tuy nhiên không có lý do gì cho rằng màu máu là yếu tố ưu thế, mặc dầu  nó làm vẽ đẹp của má phái nữ, nhưng không ai giả bộ đạt cái vẽ đẹp này cho mục đích lôi cuốn đối ngẫu vì sự tồn vong”.

   Điều làm Darwin bối rối mãi tới nay mới được giải đáp, nhờ những công trình nghiên cứu trong thập niên qua. Sở dỉ như vậy, vì con người không thể thấy được nhiều đặc điểm tiềm tàng chứa bên trong “sắc đẹp”, mà nay chỉ khám phá được bằng cách mổ xẻ hệ thống giác quan của con vật xinh đẹp đó. Các nhà sinh học phân tử chứng minh sự lựa chọn qua nhản quan như vậy có thể đưa đến việc tạo ra giống loài mới, và “sắc đẹp” có ý nghĩa thầm kín gì đó chứ không thuần chỉ là màu sắc.

   Mặc dầu Darwin đã nhờ rất nhiều nhà khoa học thực vật và động vật làm cố vấn, nhưng kiến thức về khoa học vào thời đó có giới hạn, không ai biết nhiều về thị giác, khứu giác, xúc giác, thính giác và vị giác biến thiên muôn hình vạn trạng của muôn loài động vật. Chẳng hạn, tế bào thị giác của con người chỉ nhận thấy trong giới hạn làn sóng ánh sáng của ban ngày, gồm từ tím đến đỏ, trong lúc nhản quan của loài côn trùng thấy vượt quá làn sóng cực tím, nghĩa là con người không thấy vào lúc trời tối đen lúc ban đêm, trong lúc côn trùng thấy mọi vật rõ ràng như lúc ban ngày. Mặc dầu thị giác của côn trùng cũng tương tự như ở con người, nhưng côn trùng nhận hình ảnh nhanh và chính xác hơn, nghĩa là côn trùng nhận thấy được những chuyển động rất nhỏ, những biến đổi rất nhỏ của vật mà mắt người không nhìn thấy. Con vật đực xử dụng khả năng ưu thế này để ve vãn và thông báo đến con vật cái.

   Đã từ lâu các nhà sinh học cho rằng cánh bướm đực được trang trí đẹp  để lôi cuốn bướm cái. Thật vậy, một thí nghiệm từ hồi thập niên 1950s cho biết bướm cái loài Hypolimnas misippus thích con bướm đực có chấm màu xanh tròn trên cánh hơn con đực có chấm sơn nhân tạo màu đen. Ngoài ra, ít khi thấy con bướm lúc đậu có cánh đứng im, hầu hết hai cánh đều đập. Điều này gây nhà sinh học Darell Kemp của Đại học Macquary University ở Sydney Úc chú ý.

   Ông và nhóm nghiên cứu của ông phân tích qua video cặp bướm đực và cái loài Hypolimnas bolina nuôi trong lồng. Ông nhận xét lúc con bướm đực vỗ cánh khi bay bên dưới con cái lúc tán tỉnh, ánh sáng phản chiếu lên các điểm tròn trên cánh con đực, thì với một góc độ nhản quan của bướm cái thấy nhoáng lên một chớp ánh sáng của tia cực tím. Ngoài ra, con bướm đực lúc bay ve vãn vỗ cánh với một góc hẹp hơn nhưng nhanh hơn lúc bay đi ăn, làm nhản quan của con bướm cái khi bay hay đậu trên cao thấy có chớp tắt ánh sáng màu rạng rỡ 11 lần trong một giây. Đây là tín hiệu của con bướm đực gởi con bướm cái rằng “Anh đang ở đây, em hãy đến với anh”.

   Loài cá cũng bị mê hồn bởi sắc đẹp. Mắt con cá có một lớp kính phản chiếu ánh sáng qua con ngươi, làm thị giác có cơ hội nhận diện luồn ánh sáng hai lần. Hậu quả là một lóe sáng được phát ra từ mắt đủ làm con cá phối ngẫu chú ý, nhất là ở trong môi trường nước sâu lờ mờ ánh sáng.

   Nhà sinh học Molly Cummings của University of Texas tại Austin nghiên cứu  loài cá Xiphophorus nigrensis. Cá này có khả năng làm phản chiếu ánh sáng từ vảy cá óng ánh như bạc để tán tỉnh cá khác phái, tương tự như ánh sáng phân cực của mặt trời lên mặt nước hồ. TS Cummings quay phim cảnh cá đực lội bên cá mái trong một bể nuôi cá. Bằng cách biến đổi loại ánh sáng và cường độ ánh sáng trong bể nuôi như ở đáy hồ, có thể kiểm soát được con cá đực phát quang ánh sáng phân cực qua các vảy. Không có phát quang này, con cá mái không biết có sự hiện diện của cá đực ở trong bể nuôi.

Cá đực Xiphophorus nigrensis màu óng ánh trái với cá mái màu xám

   TS Cummings cũng từng lặn sâu trong rừng tảo nâu dưới biển vùng California, nơi có ánh sáng lờ mờ, nhưng có muôn vàn ánh sáng chớp tắt của tín hiệu loài cá gởi cho đồng loại khác phái. Khi nghiên cứu mắt của loài cá Hypsurus caryi, thường bơi lội trong mọi loại ánh sáng trong rừng tảo nâu thì thấy mắt cá có rất nhiều protein opsin. Các dải quang phổ của ánh sáng mà mỗi opsin hấp thu hầu như không chồng chéo lên quang phổ của opsin khác. Như vậy, con cá nhận thức được một loạt lớn biến thiên của màu sắc. Con cá đực có màu sắc tương ứng với nhản quan đã định kiến này: màu da có vạch xanh lục và vàng cam nỗi bật lên trong nước xanh của vùng tảo nâu.

   Ngược lại, ở loài cá Embiotoca lateralis sống nơi thiếu ánh sáng nhất trong rừng rậm của tảo nâu thì có cấu tạo của mắt khác hẳn. Opsin cấu tạo mắt chồng chéo lên nhau, nên chỉ thấy sự tương phản của vật giữa đen và sáng. Vì vậy con cá mái chỉ nhận thấy cá đực khi cá đực có phát quang.

   Các nghiên cứu không giải thích tại sao cá mái thích màu xanh lục, còn con bướm cái bị mê hoặc bởi những tín hiệu chớp tắt của tia sáng phát ra từ các đốm sặc sở trên cánh?

   Sở thích của sinh vật được quyết định bởi giác quan đã được tập trình sẵn trong bộ não theo khiếu thẩm mỹ riêng của con vật cho là có đủ tiêu chuẩn “sắc đẹp” để quyến rũ mình.. Nhưng “sắc đẹp” đó có ý nghĩa gì trong việc chọn lựa bạn tình để bảo tồn nòi giống?

   Dĩ nhiên, “sắc đẹp” là cái biểu hiện bên ngoài. Sự trang điểm lộng lẫy của “sắc đẹp” phải có tiềm ẩn những lợi ích. Trước nhất, "sắc đẹp" là biểu hiện một sức khỏe dồi dào trong cơ thể, chứng tỏ con vật có được một di sản của bộ di truyền hoàn hảo, không có gì khiếm khuyết, yếu tố quan trọng của sự tồn vong nòi giống. Ngoài ra, còn tiềm ẩn nhiều đặc tính tốt cần thiết khác. Chẳng hạn, con thiên nga mái chú ý làm bạn tình với con thiên nga đực có cái đuôi cao vót uốn cong, vì con thiên nga đực này là chúa tể có một lãnh thổ màu mỡ bảo đảm thiên nga cái được sinh sống và sinh con nối dõi giống nòi.

   Nghiên cứu ở Đại học Tromso Na Uy cho biết con ruồi cái Drosophila melanogaster chỉ chọn con ruồi đực mà cánh óng ánh màu đỏ sậm làm tình chứ ít khi chọn con có cánh vàng hay xanh, bởi vì cánh có màu đỏ sậm thì dày, khỏe hơn, cho phép bay nhanh và xa.

   Tại sao con công mái chọn con công đực có lông dài với màu sắc sặc sở. Cái sắc đẹp này là một yếu điểm cho sự tồn vong, vì khó chạy nhảy, dễ bị thú khác ăn thịt vì không thể ẩn nấu, giả trang. Con công mái sở dỉ chọn người tình đẹp không phải vì cái mả bề ngoài mà chính cái lông màu sắc sặc sở phản ảnh sức khỏe của công đực “cái răng cái tóc là gốc con người”: công đực không có bệnh, không bị ký sinh, chứng tỏ có gen tốt để truyền giống .

   Các nghiên cứu cho biết cái màu rực rỡ trên cánh bướm đực là chỉ dấu của gen di truyền giúp con bướm chịu đựng giỏi gió mạnh, chịu đựng nhiệt độ cao hay giá lạnh, sống được trong điều kiện thiếu thức ăn, tức là những đặc tính tốt cho nòi giống sinh tồn.

   Chính vì sự liên hệ giữa “sắc đẹp” và gen biểu hiện những đặc tính tốt cho sinh tồn nòi giống, ngày nay có thuyết mới về chọn lọc gen tốt qua sắc diện bề ngoài. Chẳng hạn ở loài chim chích chòe có cổ khoan vàng Geothlypis trichas, tại vùng New York chim mái thích chọn con đực có lông ở ngực màu vàng rực rỡ, nhưng cũng giống chim này ở vùng Wisconsin cách xa New York 1500 km thì chim mái thích con chim đực có vòng lông đen quanh mắt. Mặc dầu sở thích khác nhau của cùng loài chim sống ở hai nơi cách xa, nhưng cả hai đặc tính trên của loài chim chích chòe đều do một gen miễn nhiễm quy định, giúp con chim thế hệ sau miễn nhiễm được nhiều loại bệnh.

   Tóm lại, “sắc đẹp” (beauty) là sự biểu hiện cái đẹp bên ngoài dễ nhận thấy, và biến thiên theo khiếu thẩm mỹ riêng biệt của mỗi loài động vật, đều chứa đựng bên trong những đặc tính tốt của di truyền cần thiết cho sự sinh tồn của nòi giống.

   Con người, cũng là một động vật, thì quan niệm “sắc đẹp” ra sao? Vì con người quá tiến bộ trong tiến trình tiến hóa, nên mất hầu hết những tiêu chuẩn lựa chọn có tính bản năng như loài động vật sơ khai. Tuy nhiên một ít bản năng lựa chọn bạn tình còn lưu giũ. Chẳng hạn, giới nữ tìm ở giới nam “nhà giàu, học giỏi, đẹp trai”, việc sắc đẹp ở phía nam không cần thiết bằng việc bảo đảm cho phái nữ có cuộc sống sung túc và con cháu thông minh. Ngược lại, phái nam chú ý phái nữ nhiều nhất ở sắc đẹp, “Trai tài, gái sắc” là hình mẫu của cặp uyên ương, cả hai yếu tố này đều do gen di truyền. Cái “sắc đẹp” đập vào mắt đàn ông trước nhất là "nhất da, nhì dáng", là sắc diện của mặt với màu má ửng hồng phản ảnh màu máu trong tỉnh mạch da mặt. Da mặt đỏ hồng ở người là do một trong 6 gen nằm ở tế bào da chi phối tính miễn nhiễm bệnh tật. Đặc tính da hồng hào ở phụ nữ cũng linh kết (linkage) với bộ ngực nỡ nang và mông rộng bảo đảm việc đẻ nhiều con và nuôi con giỏi (nhiều sữa), ít bệnh tật. Chính vì cái bản năng còn tồn tại đó, mà các các nhà sản xuất mỹ phẩm chọn màu hồng, chứ không màu khác, làm son phấn trang điểm cho phụ nữ để gây sự chú ý ở phái nam.

TÀI LIỆU CHÁNH

Amy Maxmen (8/10/2015). Animal behaviour: Come mate with me. Nature, 526. http://www.nature.com/nature/journal/v526/n7572_supp/full/526S8a.html

Reading, 17/10/2015

PHỤ TRÁCH BIÊN TẬP  
  VÕ THANH NGHI
vothanhnghiag@yahoo.com.vn
NGUYỄN THANH LIÊM
huunghi68dvb@yahoo.com


Địa chỉ liên lạc: thnlscantho.3@gmail.com

Sáng lập : Dr TRẦN ĐĂNG HỒNG

Đặc San:
Đặc san XUÂN CANH DẦN (2010)
Đặc san XUÂN TÂN MÃO (2011)
Đặc san XUÂN NHÂM THÌN (2012)
Đặc san XUÂN QUÝ TỴ (2013)
Đặc san XUÂN GIÁP NGỌ (2014)
Đặc san XUÂN ẤT MÙI (2015)
Đặc san XUÂN BÍNH THÂN (2016)
Đặc san XUÂN ĐINH DẬU (2017)

Đặc san "Lưu Bút Ngày Xanh I (2010)
Đặc san Lưu Bút Ngày Xanh II (2011)
Đặc san Lưu Bút Ngày Xanh III (2012)
 
https://www.facebook.com/groups/124948084959931/  
 
 
Số lượt người đọc kể từ 5/3/2015: 938728 visitors (2943837 hits)
This website was created for free with Own-Free-Website.com. Would you also like to have your own website?
Sign up for free