5/4/2015
Thử nghiệm những giống lai mới dầu cọ dừa - palm oil ở nhiều vùng Việt Nam và biên giới Miên Việt như ở Thái Lan ?
G S Tôn thất Trình
Cách đây hơn 15 năm , chúng tôi đã tiếc hùi hụi là nước ta đã không phát triễn nổi dầu cọ dừa- palm oil, khi đề cập đến phát triễn song song với cao su ở vùng đất đỏ Hớn Quản , Lộc Ninh v.v… Tên khoa học của cây cọ dừa là Elaeis guineensis và của cây dầu dừa là Cocos nucifera . Các đại đồn điền Pháp lúc đó thử nghiệm cọ dừa cho biết là trái ở vùng Việt Nam này không chín nổi, dầu chứa quá nhiều acid, khó lòng ăn hay biến chế ... và năng xuất cũng thấp kém. Nay tình thế đã thay đổi vì có nhiều giống lai mới cây cọ dừa cho năng xuất dầu cao , chịu đựng được lạnh cao đồi núi, chịu đựng khô hạn ít mưa, cần ít ẩm thấp hơn. Trích chiết từ võ thịt-pulp màu vàng trái cọ dừa, dầu cọ dừa - palm oil là dầu ăn xử dụng nhiều nhất thế giới (trái dừa bao quanh gáo mà cơm mới ép lấy dầu dừa, sau vỏ trái dừa chỉ có xơ, không có thịt, không có dầu ). Năm 2000 -2001, mức sản xuất dầu cọ trên thế giới chỉ là 24. 3 triệu tấn, còn thua dầu đậu nành , đổ tương - soybean oil năm đó là 26,7 triệu tấn, dầu hột cải - canola oil là 19.3 triệu và dầu hướng dương - sunflower oil là 2.9 triệu . Nhưng đến năm 2014- 2015 , sản xuất dầu cọ dừa đã lên đến 63.3 triệu tấn, dầu đậu nành chỉ đến 46.6 triệu tấn và dầu hột cải 26.8 triệu và dầu hướng dương 15.3 triệu.
Năm 1994, Trung tâm cho Khoa học về quyền lợi Công cộng bêu xấu dầu dừa - coconut oil ở một nghiên cứu, kết luận rằng một hộp bắp nổ - popcorn , thường hay cho nổ trong dầu dừa làm hydrogenate hóa bán phần , bán tại các tiệm bên trong rạp xi nê , chứa chất béo bảo hòa bằng sáu bánh mì kẹp Big Mac. Nhưng sau đó hai chục năm, dầu dừa lại trở thành một lọai thực phẩm các tiệm bán thuốc lành mạnh, một quay đầu đáng ngạc nhiên liên quan đến cải thiện chế biến và “ tiến trào của khoa học quanh nó “, theo lời Susan Mitmesser, giám đốc khảo cứu dinh dưởng của Sundown Naturals, mà các viên bổ sung dinh dưỡng gồm có dầu dừa. Dầu dừa chúng ta thấy ngày nay ở Hoa Kỳ thuộc hai lọai dầu nấu -nướng : dầu trinh nguyên-virgin và dầu lọc sạch - refined. Dầu trinh nguyên trích từ cơm- thịt của trái dừa tuơi, không dùng nhiệt lượng hay hóa chất và giữ nguyên mùi - hương , lúc nếm. Dầu trinh nguyên chứa nhiều chất dinh dưỡng cao hơn là dầu chị em đã lọc. Dầu lọc làm từ thịt khô dừa đã được tẩy trắng - bleached và khử mùi hôi, dầu lọc sạch không còn vị gì nữa - tasteless . Vì chưng dầu lọc sạch chịu đựng được các nhiệt độ cao hơn là dầu trinh nguyên, cho nên rất hửu dụng làm thay thế nguồn gốc thực vật - cây cỏ cho bơ - butter , tốt cho nướng- baking và áp chảo -sautéing , theo Viện Hàn Lâm Dinh dưỡng và Ăn uống Kiêng cử. Viện Hàn Lâm khuyến cáo là dùng dầu dừa trinh nguyên một cách điều độ, vì đây cũng là một chất béo, nên giới hạn tổng số tiêu thụ chất béo bảo hòa ít hơn là 7% tổng số calori hàng ngày . Dân Việt chưa dùng dầu bảo hòa tới mức này .
Dầu dừa chứa khỏang 90% chất béo bảo hòa, nhưng theo Mitmesser, cộng đồng các nhà khoa học đã bắt đầu hình dung là không phải mọi chất béo bảo hòa đều ngang hàng nhau. Khảo cứu cho thấy là hơn phân nữa các phân tử béo ở dầu dừa ngắn hơn các phân tử béo bảo hòa, phát sinh từ động vật . Những “ dây chuyền bực trung- medium chain” acid béo này tuồng như làm tăng thêm cholesterol “ tốt” và dễ chuyễn hóa và tiêu hóa hơn. Dù sao, vẫn còn đến 40% là “ dây chuyền dài”, lọai tìm thấy ở thịt động vật và liên kết với các bệnh tim .Bà nói : “ không bao giờ xem dầu dừa là một cọng thêm . Nó phải là một thay thế cho các chất béo bảo hòa khác”. Nghiên cứu cho thấy là các tay béo mập, nếu chịu giới hạn dùng ca lori và dùng dầu dừa trong chế độ ăn uống, sẽ mất nhiều cân lượng và chất béo thân thể hơn là ai không giới hạn. Nhưng thay thế dầu dừa cho các chất béo khác có thể làm trễ thành quả, theo lời các chuyên viên.
Theo các tuần báo và blogs sửa sắc đẹp, dầu dừa là một hủ không đáy các mánh khóe mỹ phẩm. Nhưng đa số món quà nhỏ này liên hệ trực tiếp đến khả năng dầu làm ẩm uớt da dẽ . Khảo cứu đã trình bày là dầu dừa” thấm ướt tốt như dầu kim lọai - mineral oil và làm giảm bớt vi khuẩn đóng thuộc địa trên da của các lây nhiễm nguy hiểm như Staph aureus , theo bác sĩ Cynthia Bailey, một nhà chửa bệnh ngòai da ở thị trấn Sebastopol, bang California . Rất nhiều bệnh nhân của bà ưa chuộng các sản phẩm không có hóa chất và bà thấy là dầu dừa hửu hiệu cho chửa trị chàm - eczêma, viêm da - dermatitis và cháy sưng da - skin inflammation. Nếu bạn cất dầu trong tủ lạnh thì rất tốt, vì dầu sẽ mãi mãi không hư.
Trên thế giới mức sản xuất và tiêu thụ dầu dừa kém xa dầu cọ dừa nhiều lắm, đứng vào hàng thứ 6, thứ 7 thế giới, năm 2014- 2015, trái với hiểu biết của nhiều người Việt Nam. Diện tích trồng dầu cọ dừa thế giới, nay đã tổng cộng hơn 42 triệu mẩu Anh - acres; một acre bằng 0.405 ha nghĩa là trên 17 triệu ha ( bốn lần diện tích nước Thụy Sĩ ) hơn xa gần gấp 2.5 lần tổng diện tích ruộng lúa của Việt Nam, ước lượng chừng 7,2 triệu ha năm 2003.
Việt Nam hiện nay sản xuất chưa đủ dầu ăn ; còn phải nhập khẩu năm 2012 , trên 460 000 tấn dầu đậu nành phần lớn từ Hoa Kỳ và năm 2014 -- 2015 chừng 2,4 - 2.5 triệu tấn bánh dầu đậu nành - soybean meals để nuôi súc vật và tôm cá. Trước đây Việt Nam cũng ít ăn dầu cọ dừa như dân Mã lai Á và dân Inđô nêxia, vì ép dầu, tinh luyện nó chưa mấy cải thiện và cũng quen dùng dầu dừa pha thuốc đánh răng, mượt mà sạch tóc , kem đá và môi son v.v..., những chế biến mà dầu cọ dừa làm được được tất , ngòai các cách dùng dầu cọ dừa làm nhiên liêu chạy xe ô tô và xe vận tải và làm nhiên liệu nhà máy điện. Nay Việt Nam cũng đang nhập cảng nhiều dầu cọ dầu để ăn vì, giá dầu cọ dầu nguyên trinh hay tinh lọc nay rất rẽ. Sở dĩ như vậy là nhờ cây dầu cọ trưởng thành ở các vườn sản xuất tốt cho năng xuất 4- 10 tấn dầu cọ / ha một năm, 4- 10 lần các cây sản xuất dầu ăn khác .
Ngày này các giống trồng trọt cọ dừa năng xuất cao đều là giống lai Tenera giữa hai lòai phụ Dura X Pisifera ( cho phấn ). Cây thường chỉ cho mọc cao 7-8 m vì quá cao chặt buồng trái khó khăn. Trên thế giới ngày nay, giống Ekona là giống cho nhiều dầu nhất ở mỗi buồng, giống Bameda thích hợp trồng trên cao độ, núi đồi cao, giống La Me cây thấp nhất ngắn tàn và chịu đựng khô hạn, giống Oleifera chứa nhìều chất béo bảo hòa, giống Yangambi ra trái sớm nhất. Từ năm 1993, đã xuất hiện nhiều giống lai - hybrid dừa cọ dầu chịu lạnh giỏi, năng xuất dầu cao, đáng cho Việt Nam lưu tâm thử nghiệm thêm cọ dầu mới ở các vùng Trường Sơn , Tây Nguyên, Miền Đông Nam Bộ hay các vùng đất than bùn vùng U minh Thượng- Hạ Cà Mau - Rạch Giá v.v… Sinh thái cây cọ dầu trước đây là những vùng ẩm thấp vĩ tuyến gần đường xích đạo hơn, nên sản xuất nhiều là ở Inđô nêxia ( 18 triệu tấn dầu cọ dừa năm 2007 ) và Mã lai Á (16,3 triệu tấn ): nhưng năm 2007 Thái Lan xa xích đạo hơn cũng sản xuất được trên 800 000 tấn dầu cọ dừa. Tại sao Việt Nam lại thua xa Thái Lan như vậy ? Hai nhóm cây nhiệt đới, nông nghiệp trồng tĩa Việt Nam cần xúc tiến mạnh hơn nữa là cây ca cao làm sô côla và cây dầu cọ dừa tinh luyện sạch làm dầu ăn và các chế phẩm, cho xứng đáng ngang hàng các tiến triễn về cà phê, tiêu, hột điều ngày nay !
( Irvine , Nam Ca li- Hoa Kỳ ngày 15 tháng 3 năm 2015 )