DUYÊN NỢ VỚI QUÊ HƯƠNG
    Sau biến cố 1975, tưởng rằng sống kiếp lưu vong xa quê hương vĩnh viễn. Không ngờ, vì nghề nghiệp đẩy đưa, từ 1999 đến 2005, tôi lại có nhiều chuyến công tác ở Việt Nam do Đại Học Reading đề cử.
Chuyến công tác đầu tiên năm 1999, tôi đại diện cho Đại Học Reading cùng với đại diện của nhiều Đại Học nỗi tiếng ở Anh như Nottingham, Essex, và Aberystwyth của xứ Wale đi thăm viếng hữu nghị nhiều đại học quốc gia và cơ sở giáo dục ở Hà Nội và Sài Gòn. Nhờ chuyến công tác này, Đại Học Reading đặt được cơ sở quan hệ với các đại học quốc gia ở Sài Gòn, nhất là Đại Học Nông Lâm ở Thủ Đức. Kể từ đó nhiều giáo chức Đại Học Thủ Đức được mời đến thăm viếng các đại học ở Anh quốc và ĐH Reading, và sau này DH Reading cấp vài học bổng sau Đại Học cho giáo chức ĐH Nông Lâm.
Điều vinh dự nhất cho tôi là được Bộ Môi Trường của chánh phủ Anh tài trợ một ngân sách khá lớn cho Đại Học Học Reading cử tôi về Việt Nam trong chương trình Darwin Initiative kéo dài 3 năm 2001-2003 để huấn luyện chuyên gia trẻ Việt Nam trong vấn đề bảo vệ tài nguyên thảo mộc nhất là cây rừng. Trong suốt  chương trình này, hàng năm tôi về Việt Nam hai lần, mỗi lần dài 2-3 tuần.
   Khóa huấn luyện đầu tiên kéo dài 2 tuần (từ 21/5 đến 1/6/2001) gồm 30 chuyên viên trẻ chọn ở các đại học và trung tâm nghiên cứu cây rừng, cây ăn trái và cây hoa màu từ Huế lên tới Cao Nguyên, từ Sài Gòn cho tới Cần Thơ (Hình 1 trong ngày lễ khai mạc). Buổi lễ được ngài Tổng Lảnh Sự Anh Adrian Stephens ở Sài Gòn cùng với GS Lê Văn Huy Đại Diện Bộ Giáo Dục và Đào Tạo chủ tọa và đọc diễn văn khai mạc. Buổi lễ được Đài Truyền Hình Sài Gòn tường trình vào tối 21/5/200 (Hình 2). Báo chí bằng tiếng Anh (Hình 3) và tiếng Việt (Hình 4) tường trình và  phỏng vấn tôi nhiều lần. Sau buổi lễ khai mạc hai ngày, Ngài Đại Sứ Anh Warwich Morris ở Hà Nội vào Sài Gòn, Ngài mời tôi đến ăn trưa tại một restaurant ở đường Sương Nguyệt Ánh, và sau đó Ngài có viết thư cho tôi (Hình 6) khen ngợi công tác của tôi và mời tôi đến thăm Ngài ở Hà Nội trong chuyến công tác tới.
Trong 3 năm thực hiện chương trình Darwin ở VN, tôi có nhiều dịp đi nói chuyện ở nhiều cơ quan nghiên cứu cây rừng (Viện Lâm Nghiệp Sài Gòn, Vườn Bách Thảo Sài Gòn, Lâm Viên Quốc Gia Cát Tiên), cây công nghiệp (Viện nghiên cứu cây công nghiệp Hưng Lộc Đồng Nai), cây ăn trái (Viện Nghiên Cứu Cây Ăn Quả Miền Nam ở Long Định Mỹ Tho), cây hoa màu (2 viện ở Sài Gòn) và các Đại học (như ĐH Cửu Long ở Vĩnh Long (Hình 6), và Đại Học Cần Thơ .
Cũng trong dịp này, tôi mở một hội nghị khoa học tại Sài Gòn quy tụ nhiều chuyên viên đến trình bày vấn đề bảo tồn nguồn gen ở Việt Nam và bảo vệ Cây Rừng (Hình 7 và 8 ).
Một thành quả khác là tôi chọn 4 chuyên viên trẻ để qua Đại Học Reading tôi tiếp tục huấn luyện thâm sâu để đủ khả năng làm nghiên cứu (Hình 9).
Đấy là thời gian tôi cảm thấy sung sướng vì góp phần vào việc bảo vệ tài nguyên thảo mộc ở Việt Nam, mặc dầu trong thực tế rừng đã gần như biến mất hết tại VN.

Hình 1 Quan khách và học viên trong buổi lễ khai mạc ngày 21/5/200. Hàng đầu từ trái sang phải, thứ 3, 4 và  5 lần lượt là tôi, ngài Lãnh sự Anh và đại diện Bộ Giáo Dục & Đào Tạo.

Hình 2,  Đài Truyền Hình Sài Gòn tường trình vào tối 21/5/2001

            Hình 3. The Saigon Times Daily tường trình vào ngày 22/5/2001 

 Hình 4. Các báo tiếng Việt như Tuổi Trẻ, Thanh Niên, Khoa học phỏng vấn

Hình 5. Lá thư của Ngài Đại Sứ Vương Quốc Anh tại Việt Nam

Hình 7 Ngày Hội Thảo tổ chức tại ĐH Nông Lâm ngày 11/6/2002, chuyên viên đến trình bày vấn đề bảo tồn nguồn gen ở Việt Nam và bảo vệ Cây Rừng 


 

Hình 8. Hội thảo khoa học về Hạt Giống và Bảo Tồn nguồn gen
           
             

            Hình 9. 4 chuyên viên trẻ được chọn qua Đại Học Reading để tôi tiếp tục huấn luyện thâm sâu cho đủ khả năng làm nghiên cứu khi trở về VN.