4/10/2015

 THOÁI VỊ CỦA XƯƠNG

 

     Thoái vị của xương, tiếng Anh: Osteoarthritis = Degenerative Joint Disease. Khác với triệu chứng bệnh gút, bệnh đính xương, bệnh mắc toi, có người mắc phải, có người không. Hiện tượng thoái vị của xương được gọi là bệnh về già mà mọi người ai ai cũng đều gặp phải (có câu nói là: “5 trên 5” là như vậy). Không ai tránh khỏi sự thoái vị của xương trong thân thể. Nên khi lớn tuổi mọi người luôn tránh khiêng vật nặng là như thế.   

 

     Ông bà ta hay nói:

     - Già thời da mồi, tóc bạc, răng long, gối mỏi, lưng còng...   

     Da mồi là vào tuổi đó sắc tố da nhiều quá làm màu da sậm lại ở nhiều chổ hiện lên lốm đốm như da của con đồi mồi. Tóc màu đen huyền nay bỗng đổi thành màu trắng xóa như râu quai hàm của ông già Noel thì cứ nghĩ là không đen thì trắng. Răng lung lay thì bảo tại nhai thức ăn lâu quá nên chân răng bắt đầu xục xịt.

 

     Gối mỏi là hai đầu của xương bánh chè không còn đàn hồi như thời xuân. Trong cơ thể chỉ có hai xương duy nhất chỉ bao bọc bởi gân sụn là hai mảnh xương này.

 

     Lưng khom hay lưng còng là khi tuổi già, khớp xương hẹp lại, nên dáng đi lom khom của người già. Còn lưng còng do bệnh đính xương thì rất trầm trọng.   

 

     Khi lớn tuổi gân sụn thoái vị dần, chai lại, sau đó sẽ cứng thành xương (calcification) làm giới hạn sự di chuyển của khớp xương đầu gối, đưa đến cảm giác đau đớn lúc chuyển động nên dùng cây gậy làm bạn đời, có khi không cần nó nữa. Lưng còng kéo theo triệu chứng đau nhức vì lúc này dĩa sụn độn giữa hai đốt xương sống khô dần theo thời gian hẹp dần, chất xương bị gom lại có những cái mấu (spur). Khi đó gân, sụn, đây chằng (tendon, cartilage, ligament) thoái vị, từ từ biến thành xương, hay còn gọi là bệnh thấp khớp. Khi chụp phim X quang cột xương sống nhìn ngang thì thấy rõ nét những đường hóa xương hình như cái gai, nên người ta gọi là “bệnh gai cột sốt”. Làm hẹp đường thần kinh vận động cơ và cảm giác phân chia ra hai bên tủy sống làm sự chuyển động kém, kéo theo đau nhức lâm râm hay đau nhói, không có thuốc nào trị hết, dùng thuốc chống đau hay thuốc ngủ thì càng nguy hiểm cho hệ thần kinh, chỉ nên dùng khi khẩn cấp nhất thời mà thôi.

 

 

 

Hình X quang nhìn nganh xương lưng của người già

 

     Xương vai, cùi chỏ, khuỷu tay, bàn tay, xương chậu, vùng đầu gối, khuỷu chân, bàn chân đều chung số phận. Bởi vậy tuổi trên trung niên khi về chiều nên tịnh dưỡng, không còn khả năng vác bao lúa hai giạ trên vai đi te te như thời “mười bảy bẻ gảy sừng trâu” nữa!

 

Bác sĩ Trần Văn Diên ngày 01/10/2015