23/8/2015

 

     Ung thư khối u nằm tại chổ, ung thư di căn tế bào di chuyển vào máu. Đấy là tế bào mềm, còn tế bào xương thì khối u như thế nào? Nhìn X quang thì khối u của tế bào ung thư xương có hình bung ra như vỏ hành, vỏ trứng, vòng đen tròn giống như bọt xà bông, hình bông cải... Còn ung thư xương di căn thì tế bào xương chạy vào máu? Nghe không ổn chút nào! Một bệnh ung thư xương di căn tiêu biểu là bệnh multiple myeloma (MM), khởi đầu không phải do máu, cũng không phải do tủy xương, bệnh này xảy ra vào tuổi trên 50 thường ở phái nam/nữ tỉ lệ 2/1. Nguyên do là giảm nồng độ globulin (G) trong máu “Trong máu có 2 chất protein chánh là albumin (A) và (G)”. Bệnh MM khi tỉ lệ (A)/(G) trong máu thay đổi vì (G) giảm, khiến cho tế bào bạch huyết cầu là monocyte ngăn cản sự sản xuất ra chất immunoglobulin, liên đới đến sự ngăn cản sinh hoạt bình thường của chức năng phòng ngự của tế bào B lymphocyte, sau cùng là ung thư của xương.

 

     MM làm tủy xương không còn mạnh mẽ khiến chất xương bị phân hóa từ từ, MM được xếp vào loại ung thư xương di căn. Lấy nước tiểu bệnh nhân MM cho vào máy điện phân thấy rõ M-spike, đúng là bệnh MM. G trong máu giảm vì tế bào thận không đủ sức hấp thu trở lại chất G, nên nhiều G trong nước tiểu (proteinuria = chất đạm trong nước tiểu) có màu đục như nước cơm vo gạo. Bác sĩ Henry Bence Jones (1813-1873, nước Anh) lấy nước tiểu của bệnh nhân MM đun nóng tới 50^o-60^o C thì những phân tử G biến mất, khi để nguội lại thì G từ từ trầm hiện dưới đáy ống nghiệm, nên trong y khoa dùng danh từ Bence Jones protein là tiêu biểu cho bệnh MM, vì phận sự của thận không còn hoàn hảo, khiến nồng độ calcium trong máu tăng… thận yếu, mệt mỏi, đau ngầm ngầm, giai đoạn cuối đau thấu xương... Khi chụp hình X quang: hình xương đùi thì phát hiện những vòng tròn nhỏ đen (punched-out lesion), hình xương sọ hiện lên những lổ tròn tròn như khi trời mưa dầm bong bóng của nước mưa nổi trên mặt sông (raindrop skull) chỉ thấy trong MM, đấy là hình ung thư xương di căn tiêu biểu. Cách duy nhất là dùng thuốc giảm đau và tịnh dưỡng.

 

Raindrop Skull (mưa bong bóng trên sông) Xương sọ bệnh MM

 

 

Punched-out lesion (phình cong rất dễ gãy) Xương đùi bệnh MM

 

Bác sĩ Trần Văn Diên, Texas USA ngày 23/6/2013

Học sinh Công Thôn 1970-1973 NLS Cần Thơ