17/9/2015

 

Dẫn nhập

Ý có La Cosa Nostra. Hoa Kỳ có Mafia. Các dân Ái Nhĩ Lan và Do Thái có các tổ chức tội hình của mình ở Hoa Kỳ . Đông Nam Á có các hội Tam Hoàng. Trung Quốc , Hồng Kông và Đài Loan có các Tong. Chúng đúng là những tổ chức hình tội đã biết rỏ .Nhưng một tổ chức không kể trên đã có mặt trên 300 năm rồi , có nhiều danh dự hay nguyên tắc như mafia ,mạnh mẽ như thế và e có khi còn mạnh mẽ hơn nữa ! Nhóm này là Yakuza .

     Lịch sử yakuza , thời  phong kiến

  

            Kabuki- Mono

 

       Nguồn gốc niên đại yakuza có thể từ   năm 1612 , nghĩa là chỉ sau  năm tân hợi 1611 một năm ,  khi  Thái tổ nhà Nguyễn Phước , lúc  đó mới là Chúa Tiên Xứ Đàng Trong, sai Chủ sự là Văn Phong  đánh Chiêm Thành,  lấy đất bên kia Đèo Cù Mông đến núi Thạch Bi , đặt thành phủ Phú Yên .  Là năm Nam Tiến đầu tiên của các chúa Nguyễn .

 

     Lúc đó chúng  được dân gian Nhật biết dưới tên là kabuki – mono ,những kẻ cuồng si ,- the crazy ones . Các chức quyền  địa phươnglưu tâm đến chúng vì  chúng mặc áo quần và hành vi  kỳ lạ,  cắt tóc ngắn cụt, song song với những  bảo kiếm dài đeo hai bên hông.  Kabuki- mono có thói quen là  gây mâu thuẩn và làm khiếp sợ  bất cứ ai tùy  thích , ngay cả chém ngã gục  một ai đó vì sở thích riêng . 

     Kabuki mono là những hiệp sĩ Nhật – samurai lạ thường,   lấy nhiều tên   quá đáng cho băng đảng  và  nói năng theo tiếng lóng – slang.  Tín nghĩa , trung thành  cùng nhau cũng đáng ngạc nhiên  . Chúng sẽ  bảo vệ nhau mỗi khi có đe dọa  , kể cả đe dọa cho gia đình chúng .  Thật tế  , chúng là  những bầy tôi – servants cho tướng quân – shogun ,  tên gọi là hatamoto –yakko – Servants of the shogun.  Nhóm gồm đến  gần 500 000  samurai , bị bó buộc thất nghiệp  vào thời bình ở thời đại  Tokugawa , khiến chúng trở thành ronin –“ người sóng , Wave man”   một samurai không có chủ nhân.  Nhiều  kabuki- mono   trở thành ăn cướp , cướp bóc thị trấn  và làng xã   khi chúng lang thang khắp nước Nhật .   

 

      Hatamoto –yakko  không thật sự là tổ tiên  yakuzạ . Thay vào đó,   yakuza xem  machi yokko -  bầy tôi thị trấn -   servants of the town  mới là tổ tiên chúng .  Đó là những ai lấy súng ống  bảo vệ   làng xã và thị trấn chống lại hatamoyo –yakko.  Đây  là những ai   có công việc như thư lại , chủ  tiệm , chủ quán,  lao động , các  chiến binh  không nhà cửa ,và các ronin khác . Ai   thuộc thành phần machi -   yokko  là một tay cờ bạc sành sỏi , giúp chúng phát triễn  những liên  hệ chặc chẻ  cùng nhau và với   các lảnh  tụ , như thể yakuza ngày nay.   Rồi machi -yakko ,sau đó  , trở thành những anh hùng  dân giả , được dân thành thị  tán thưởng nhờ  các hành động chống lại    hatamoto-  yakko, dù rằng phần lớn chúng không được huấn luyện và yếu kém hơn hatamoto- yakko.  Chúng  giống như   các hiệp sĩ Anh Robin Hood vậy đó . Vài machi- yakko  là đề tài  chuyện kể và kịch diễn   

 

      Yakuza sớm nhất  xuất hiện giữa và cuối thiên niên 1700 s. Thành viên bao gồm   các bakuto – tay cờ bạc truyền thống    và tekiya  - kẻ bán dạo, hàng rong . Những từ này vẫn còn dùng ngày nay   để chỉ các thành viên yakuza , dầu có nhóm thứ ba   gurentai   - côn đồ hung hãn , hoodlum  thêm vào  hậu Thế Chiến Thứ Hai.   Mọi người các nhóm này  có một nền tảng chung:  nghèo nàn ,   không đất  đai ,   phạm tội hay  không thích nghi ngọai cảnh.  Các nhóm  xích lại gần nhau  ở cùng một vùng nhỏ  không có vấn đề gì  , khi bakuto  sinh sống dọc theo   các xa lộ và thị trấn, còn  tekiya họat động   ở  các chợ và chợ phiên Nhật .  

 

      Yakuza bắt đầu  tổ chức thành họ - gia đình , chấp nhận một liên hệ dưới tên gọi là   oyabun – kobun ( nhiệm vụ cha/ nhiệm vụ con ) . Oyabun là “ cha “  cũng cấp  khuyên bảo – cố vấn , bảo vệ  và giúp đở  ; kobun  hành động như là “ con”  , thề nguyền  là trung thành vững chắc và làm dịch vụ  mỗi khi oyabun cần đến .  Lễ nhập hội cho yakuza  cũng phát triễn vào thời kỳ này.    Thay vì  uống máu ăn thề  như kiểu Mafia và các Tam hòang , các yakuza  đổi  nhau  các chén rượu sa kê , tượng trưng cho  gia nhập vào yakuza và  liên hệ  oyabun – kobun.  Số lượng sa kê  rót vào mỗi chén  tùy thuộc địa vị  mỗi người  , các tham dự có thể là cha- con,  anh em- anh em , trẽ - già  v.v…  Lễ  thường thực thi  trước một bàn thờ  Shinto , đem lại  ý nghĩa tôn giáo cho việc nhập hội .

 

      Tekiya  

 

      Lịch sử tekiya còn rất tranh cải . Lý thuyết được chấp nhận rộng rải  là  tekiya đến từ yashi , nguyên cũng có nghĩa là bán dạo .   Yashi là những kẻ bán dạo du hành  về thuốc men, tương tự  các kẻ bán dầu rắn – oil snake của miền Tây Hoa Kỳ .  Theo thời gian,   đây là từ dung chung cho tất cả những kẻ buôn bán và bán hàng rong.  Các tekiya nhập chung lại cùng nhau   để bảo vệ và  quyền lợi chung  từ chế độ Tokugawa.  Chúng khởi sự bằng  kiểm sóat các sạp hàng   ở chơ phiên và  các chợ .  Chúng nổi danh   vì hàng hóa  tồi tệ,   ai cũng biết . Cách chúng bán cũng rất sai quấy .  Chúng nói láo về nguồn gốc  và phẩm giá sản phẩm .  Chúng   hành động như kẻ say rượu và thường trình bày là hàng hóa chúng  bán rẽ rề, để  tỏ ra là chúng không biết mình đang làm gì . Chúng sẽ đánh lừa khách hàng.  Tekiya   phỏng  theo kiểu  tổ chức yakuza thường lệ :  oyabun , dưới trướng lảnh tụ - underboss , sĩ quan ,  kẻ nhập hội và đang thực tập.  Oyabun kiểm sóat kobun và cấp phát các sạp hàng  song song  với hàng hóa có mặt .   Chúng cũng thu  các  tiền cho thuê và tiền bảo vệ , bỏ túi khác biệt giữa hai nguồn lợi tức này.  Mọi điều chúng làm thảy đều hợp pháp . Giữa thiên niên 1700s,  các chức quyền phong kiến  công nhận   và như vậy làm    tekiya tăng quyền hạn .  Oyabun  được cấp quyền làm   giám sát , nay đã có thể có một danh tánh riêng và mang theo hai bảo kiếm  tương tự như  samurai , hầu giảm thiểu   đe dọa các cuộc chiến đua chen  nhau  vì gian lận tràn lan . Tuy nhiên, tekiya vẫn ôm đồm  vài tính trạng hình tội  tỉ như bảo vệ các rắc két ,  che dấu kẻ trốn tránh  và các  tội đồ hình tội đã biết và cải lộn ầm ĩ   với các  tekiya và băng đảng khác. 

 

     Bakuto  , những tay cờ bạc

 

    Trước hết,  bakuto đã được nhận diện  từ thời Tokugawa , khi chánh phủ thuê  chúng đễ đánh cờ bạc trên xây cất  và các công nhân làm   tưới tiêu- dãn thủy nhập điền,  hầu thu lại  một phần mối lợi  lương bổng các công  nhân .  Bakuto góp phần truyền thống  Nhật về cờ bạc  cũng như   thủ tục “cắt cụt ngón tay – finger cutting”  yakuza truyền thống  và nguồn gốc từ ngữ “ yakuza” . Từ ngữ này phát xuất  từ  một tay  bài tây ,bài lá - card game  tên là hanafuda – bài hoa, flower card , y hệt bài  xì lát ? – blackjack .    Mỗi tay con nhận 3 lá bài  và số cuối  của tổng số đếm ra là con số cho tay đánh bài.  Tay của 20 là số tệ hại nhất, nghĩa là số không – zêrô.  Một phối hợp  thua bạc là 8-9-3 hay ya- ku- sa ,  bắt đầu được sử dụng rộng rải,  vì có nghĩa là vô dụng. Từ ngữ này  được dùng  cho bakuto, vì tựu trung chúng tổng quát là vô dụng cho xã hội .

 

    Yubitsume ,   thủ tục cắt cụt ngón tay  được Bakuto dẫn nhập .  Đoạn chót  ngón tay út   được cắt xén nghiêm chỉnh, có nghĩa là làm yếu bàn tay đi ,  vì tay cờ bạc không còn nắm chặc được bảo kiếm nữa. Thực thi Yubitsume  thường là một hành động  xin oyabun tha lỗi .  Phạm lỗi mới sẽ phải cắt cụt  hoặc một đọan  mới ngón út  hay đoạn chóp một ngón khác . Đây là trừng phạt cuối cùng,  trước khi trục xuất .  Cách dùng các xâm chàm  cũng đến từ  khía cạnh  tội đồ của bakuto. Các tội đồ hình tội thường  khắc xâm chàm một vòng đen quanh một cánh tay   cho mỗi khi chúng phạm lỗi.  Tuy nhiên, các xâm chàm mau lẹ  trở thành một thử nghiệm sức mạnh, vì cần 100 giờ đồng  hồ mới   hòan   tất một xâm  chàm đen . Xâm chàm cũng đánh dấu một  thiếu thốn, không thích nghi cảnh vât – misfit  , luôn luôn không muốn thích nghi vào xã  hội .

 

       Cận đại hóa Yakuza

 

      Những năm Phục hồi  

 

 

 

   Thời Phục hồi Minh Trị Thiên Hòang- Meiji Restoration  khởi sự năm 1867,  giúp Nhật bản tái sinh  và lần đầu tiên  làm nhiều biến đổi   để  Nhật thành một quốc gia công nghệ . Nhật tạo dựng  những đảng phái chánh trị   và một quốc hội , cũng như một giới  quân sự uy vũ .  Yakuza cũng bắt đầu cận đại hóa theo cho kịp bước chân Nhật  thay đổi mau lẹ.  Chúng  tuyển chọn  thành viên từ các công việc xây cất   và nhân công bến tàu . Chúng cũng bắt đầu kiểm sóat  doanh vụ xe kéo – rickshaw .   Cờ bạc, tuy nhiên,   phải che dấu hơn nữa , vì cảnh sát đang cố phá vỡ  các băng đảng bakuto.  Khác  bakuto, các tekiya  lại thịnh vượng và mở rộng , vì các họat động của tekiya không  bất hợp pháp , ít nhất là ngòai bề mặt.

 

   Yakuza cũng bắt đầu học đòi  về chánh trị , sát cánh với vài chánh trị gia  và chức quyền . Chúng hợp tác  với chánh phủ  để  được công nhận  chánh thức  hay ít nhất  là vài tự do khỏi bị quấy rầy.  Chánh phủ  cũng tìm ra một  cách dùng cho yakuza,  như thể là  hổ trợ cho  siêu chủ nghĩa quốc gia – ultranationalists , là những kẻ thích nghi  nhiệm vụ quân phiệt – militaristic trở   thành dân chủ.  Nhiều  xã hội kín  được tạo dựng  và huấn luyện quân sự ,  huấn luyện ngôn ngữ , ám sát,  tống tiền …      Triều đại   khủng bố  của các siêu quốc gia  chủ nghĩa   tồn tại mãi cho đến thập niên 1930’s  gồm có   nhiều cuộc đảo chánh , ám sát hai  thủ tướng và hai tổng trưởng tài chánh  và nhiều tấn công liên tiếp   các  chánh trị gia  và kỷ nghệ gia .  Yakuza cung cấp sức maạnh –bắp thịt  và nhân lực cho sự nghiệp    và tham gia  các chương trình “khẩn hoang- land development”  ở Mãn Châu Nhật chiếm đóng và ở Trung Hoa .  Thành viên các nhóm này  hoặc hoạt động với  chánh phủ , mặc quân phục  hay bị  bỏ tù.

 

    Những năm Mỹ chiếm đóng Nhật

 

     Lực lượng Hoa Kỳ chiếm đóng Nhật hậu chiến tranh , xem yakuza như thể  là  đe dọa căn bản cho các họat động mình.  Hoa Kỳ bắt đầu điều tra   các họat động yakuza .  Năm1948,  công  việc Hoa Kỳ chấm dứt  khi các lực lươợng nghĩ rằng điều tra  đã chấm dứt  và đe dọa đã hết  hay ít nhất đã giảm thiểu.  Tuy nhiên các lực lượng đã hạn chế thực phẩm  làm  tăng các doanh vụ chợ đen,  giúp cho các băng đảng   giàu có và uy quyền.  Các băng đảng đủ khả năng   để hành động không che dấu , vì cảnh sát dân sự không được võ trang.  Ngay cả  vài chức quyền Mỹ chiếm đóng cũng giúp đở yakuza .

 

    Các gurentai bắt đầu  thành hình trong thời gian Mỹ chiếm đóng   vì có khoảng trống không  quyền hạn trong chánh phủ, khi các kẻ chiếm đóng quét sạch  lớp cao nhất ở chánh phủ  và doanh nghiệp,  không còn cho họ kiểm sóat  nữa . Gurentai  lúc này  được xem như là  dịch bản Nhật của Mob ( Hoa Kỳ ) lảnh tụ gurentai  y hệt Al Capone ở  Mob.  Chúng hành sự  phần lớn ở  ngành chợ đen , nhưng cũng  dùng đến đe dọa , cướp bóc  và hung dữ ở các họat động chúng.  Thành viên chúng là các kẻ thất nghiệp và các kẻ hồi cư .  Chánh phủ dùng một gurentai  làm kiểm soát viên lao động Triều Tiên ( Nam – Bắc Hàn ) , dù rằng hắn ta  đã  bị bắt giữ vì nhiều  món tội hình tội .  Lực lượng chiếm đóng mau lẹ  nhìn thấy yakuza tổ chức giỏi dang  và tiếp tục  họat động dưới  quyền hai oyabun    được  các chức  quyền không xác định hổ trợ . Lực lượng chiếm đóng công nhận thất bại năm 1950 , khi họ nhận thức là  họ không thể bảo vệ  dân gian Nhật  chống lại yakuza .

 

    Các năm thời hậu chiến,  yakuza trở nên  hung dữ , trên kích thước tập thể cũng như  cá nhân.  Bảo kiếm là một điều quá khứ  và súng ống  nay là võ  khí  mới được lựa chọn.   Yakuza tuyễn lựa  các công dân bình thường, không chỉ là các tay bán hàng rong  hay đánh cờ bạc  hay những mục tiêu đặc thù nữa,  vì nay mục tiêu của chúng là tống tiền  theo tiếng lóng mỹ shakedown và cướp trộm . Bộ mặt chúng cũng thay đổi , dùng các phim găngxtơ Mỹ  kiểu à la Guys and Dolls  làm ảnh hưởng. Chúng cũng khởi sự  đeo kiếng râm – che nắng , y phục đậm và cà vạt   với áo sơ mi trắng và bắt đầu cắt tóc  xén cụt thể thao – sport crewcuts .  Giữa các năm 1958 và 1963 (thời gian ông Diệm nắm chánh quyền ở  miền Nam Việt Nam ),  số thành viên yakuza  tăng  thêm 150% , lên đến 184 000 người, lớn hơn tổng số quaân đội Nhật lúc đó.  Tính ra có đến 5200  băng đảng họat động khắp Nhật.  Các băng đảng yakuza  bắt đầu  qui định lảnh địa mình  và những cuộc chiến tranh  đẫm máu và hung bạo giữa chúng  cũng xảy ra thường xuyên .

Còn tiếp