16/4/2015
Từ ngàn xưa tới nay, trong dân gian thường lưu truyền những huyền thoại, những mẫu chuyện và tin đồn về các loài động vật hay côn trùng nói chung, đôi khi biểu lộ những hành vi lạ thường một thời gian trước khi thiên tai xảy đến.
Đây là những tin rất khó kiểm chứng được về mặt khoa học, nhưng ngược lại hầu như dân gian, đặc biệt là tầng lớp người có tuổi thì cả quyết đó là những dấu hiệu chúng ta không nên xem thường được!
Ngày nay, ngành địa chấn học rất tiến bộ. Khoa học có thể biết chuyện gì đang diễn ra sâu trong lòng đất, vùng nào trên thế giới nằm trong diện nguy hiểm có thể bị động đất, v.v.
Cái mấu chốt của vấn đề là câu trả lời: thời điểm nào thì động đất sẽ xảy ra, và tại nơi đâu?
Cho tới ngày nay, các nhà khoa học đành chịu thua, không thể trả lời câu hỏi trên được, nhưng họ có thể tiên đoán khá chính xác nhiều ngày hoặc nhiều giờ trước khi các thiên tai xảy ra, chẳng hạn như sương mù, bão tố, cuồng phong, tornados, núi lửa trỗi dậy...
***
Ngày 10 april 2015- 150 cá heo (loại melon headed whales) mắc cạn tại bờ biển tp Hokota, đông bắc Tokyo, Nhật Bản.Vậy có thể nào một trận động đất sẽ xảy ra trong vài ngày nữa không ? Chờ xem.
TOSHIFUMI KITAMURA/AFP/Getty Images
Residents attempt to save melon-headed whales beached on the shore of Hokota city, northeast of Tokyo on April 10, 2015. More than 150 melon-headed whales, a member of the dolphin family usually found in the deep ocean, beached in Japan on April 10, sparking frantic efforts by locals and coastguards to save them.
Chuyện cá heo mắc cạn tại Nhật bản báo hiệu một trận động đất gần kề?
Đại da số dân Nhật đều tin rằng đây là điềm chẳng lành…Họ chờ một trận động đất hay sóng thần tsunami trong những ngày sắp tới.
Riêng người gõ cũng nghĩ rằng “chắc sắp sửa sẽ xảy ra một cái gì đây”?
Theo tin báo điện tử NHK sáng này 10/4/2015 có trên 150 con cá heo (melon headed whales, hay dauphin d’Electre) trôi dạt vào bờ biển dài 4km của thành phố Hokota, tỉnh Ibaraki cách Tokyo 100 km về phía đông bắc.Tên khoa học của loài cá heo nầy là Péponocephala electra, thuộc bộ cá voi, chi bộ cá voi có răng, họ cá heo. Theo nhà khảo cứu Tadasu Yammadao thuộc Musée national de la nature et des sciences thì cá heo bị rối loạn trong việc định hướng vì làn sóng siêu âm (ultrasons) của cá heo phát ra đều bị các bãi cát hấp thụ vào hết?
Cá heo Electra còn được gọi là Melon headed whale cũng là loài thường gặp tại các biển Nhật Bản- Khi trưởng thành,có thể dài 2-3 thụớc.
While the reason for the beaching was unclear, Tadasu Yamadao, a researcher at the National Museum of Nature and Science, said the dolphins might have got lost. “Sonar waves the dolphins emit might have been absorbed in the shoals, which could cause them to lose their sense of direction,” he told the Yomiuri Shimbun.
Melon-headed whales, also known as electra dolphins, are relatively common in Japanese waters and can grow to 2 to 3 meters long. In 2011, about 50 melon-headed whales beached themselves in a similar area.(Theo The Japan Time News)
Không ai có thể giải thích được, nhưng đa số dân Nhật thì cho rằng đây là điềm báo hiệu một trận động đất hay tsunami sắp xảy ra, đố khỏi. Họ đã có nhiều kinh nghiệm về hiện tượng nầy trong quá khứ rồi.
Còn nhớ một tuần lễ trước vụ động đất và sống thầnTsunami tại Fukushima tháng 3/2011 cũng đã có một hiệng tượng tương tợ khi 50 con cá heo bị mắc cạn tại tp Kashima, tỉnh Ibaraki.
Theo báo Wave-News, năm 1995 cũng đã có 87 con cá heo mắc cạn tại Kobé ngày 15/1/1995 , chỉ 2 ngày trước khi xảy ra trận động đất khủng khiếp Hanshin-Awaji đã gây trên 6000 tử vong Jan 17,1995)
Hành vi khác thường cũa thú vật trước trận sóng thần 2004
Trận Tsunami ngày 25/12/2004 đã giết hại trong khoảnh khắc cả trăm ngàn người tại Indonesia, Thái Lan, và Sri Lanka.
Sau trận Tsunami, có nhiều nguồn tin giựt gân dược loan truyền như tại một vườn thú nọ hay lâm viên ở SriLanka các thú lớn như cọp, beo và voi đều cảm nhận được tai họa sắp đến nên đều đã bộc lộ ra những hành vi khác thường, như la rống thảm thiết, chạy nhảy lung tung và có vẻ hốt hoảng tột độ.
Voi không ngớt quất vòi vào các thanh sắt quanh chuồng, rồi bức xiềng và tông phá rào chạy thoát thân về những vùng cao. Thậm chí có tin đồn rằng, nhiều trẻ em nhờ bám vào lưng voi nên đã sống sót được...
Rồi báo chí, internet hè nhau tung tin là các toán cấp cứu chỉ thấy toàn là xác người mà rất ít thấy xác thú vật. Những tin đại loại như thế chỉ trong 1-2 ngày là phổ biến đi khắp thế giới.
Người ta nghĩ rằng thú vật thoát chết được là nhờ chúng có giác quan thứ sáu.
Các nhà khoa học thì không tin việc thú vật có giác quan thứ sáu. Họ nói, các thú lớn như voi, đều biết lội một cách tự nhiên nên thoát chết thì cũng dễ hiểu mà thôi!
Ngày 4 tháng giêng 2005, Associated Press cho biết có vô số xác thú vật trôi dạt theo bờ biển Sri Lanka và đoán là toàn bộ thú vật sống trong lâm viên Calimere Wildlife Sanctuary có thể đã chết đuối hết?
Ngày 3 tháng 3/2005, Tổng giám đốc Daily New Sri Lanka đã bác bỏ các tin đồn ban đầu do phụ tá của ông loan truyền trước kia về vụ không có thú vật chết trong trận Tsunami.
Theo ông Tổng giám đốc, thì Tsunami đã giết đi hầu hết toàn bộ các loài thú nhỏ trong vùng như rắn rết, chuột, thỏ, v.v.
Còn thú lớn như voi, cọp, vân vân...có thể thoát được nhờ có sức chịu đựng lớn với sóng nước.
Theo tài liệu, thì trận động đất xưa nhất đã thấy xảy ra vào năm 373 trước Công nguyên tại Hy Lạp.Trong biến cố nầy các thú nhỏ như chồn, chuột, rắn rết biết trước động đất sắp xảy ra nên chúng đều bỏ hang, bỏ ổ chạy thoát thân trước khi thiên tai giáng xuống...
Chắc các bạn, cũng như tác giả đều thường có nghe nói đến những câu chuyện đại loại như trên.
Theo báo Mirror, 3 tuần trước khi xảy ra trận sóng thần tsunami tại Ấn độ dương năm 2004 thì người ta ghi nhận có 170 cá heo bị mắc cạn tại Úc Châu và tại Tân Tây Lan. Thời đó Gs Arunachalam Kumar (Ấn Độ) nghĩ rằng có mối tương quan giữa hai hiện tượng trên. Ba tuần trước khi xảy ra Tsunami, ông được báo cáo rằng có nhiều vụ cá voi và cá heo tự vận lác đác chỗ nầy chỗ kia. Theo ông , nguyên nhân có lẽ là do sự xáo trộn từ trường, hậu quả của các thay đổi và sắp xếp lại các địa tầng(geotectonic plates).
A report from The Mirror points out a that some 170 whales were stranded in Australia and New Zealand prior to the devastating 2004 quake that struck in the Indian Ocean which resulted in a tsunami that claimed the lives of hundreds of thousands throughout the region. At the time, Indian professor Dr. Arunachalam Kumar suspected a relationship between the two events.
Three weeks before the tsunami, he was alerted to the whales' deaths, and wrote: "It is my observation, confirmed over the years, that mass suicides of whales and dolphins that occur sporadically all over the world, are in some way related to change and disturbances in the electromagnetic field co-ordinates and possible realignments of geotectonic plates thereof.
Tháng 2, 2011, 48 giờ trước khi xảy ra trận động đất khốc liệt tại tp Christchurch, Tân Tây Lan thì cũng có 107 con cá heo bị mắc cạn dọc theo bờ biển. Có 185 người chết, thành phố bị thiệt hại nặng về vật chất.
Động đất bên Trung quốc
Vài năm trước đây, có rất nhiều huyền thoại và tin đồn liên quan đến trận động đất khốc liệt ở tỉnh Tứ Xuyên (Sichuan)Trung Quốc chỉ vài tháng trước ngày khai mạc Thế Vận Hội 2008.
Đây là một trận động đất lớn cấp 7.9 theo thang Richter... Có 70.000 chết và trên 18.000 người mất tích.
Đầu tiên hồ nước tại thành phố Enshi thuộc tỉnh Hồ Bắc (Hubei) cách trung tâm địa chấn (epicentre) 500km đột nhiên cạn queo 3 tuần trước ngày động đất.
Ba ngày trước khi xảy ra động đất, hàng trăm ngàn cóc phải vọt lên đường phố sầm uất của thành phố Miên Châu (Mianzhu) để tìm đường lánh nạn.
Các cụ già thì cho rẳng đây là điềm dữ, báo hiệu sắp có thiên tai gì đó sẽ xảy ra?
Giới trẻ thì cười khoái chí, và nói là cóc diễn hành để đón rước đuốc Thế Vận, vậy chuyện gì mà phải lo?
According to recent estimates, the earthquake that hit China on Monday could leave
10,000 people dead. Web users are saying that the catastrophe could have been avoided, if only they had listened to the toads.
Two days before the quake thousands of toads suddenly decided to move across a bridge in Taizhou, a town in the Jiangsu province (see photos). Chinese web users are wondering why the local authorities didn't relate the event to the imminence of an earthquake, and why scientists didn't take notice of the bizarre disappearance of a lake in Enshi, in the Hubei province, on April 26 (see photos)
Các giới chức chuyên môn về động đất Trung Quốc cũng chẳng màng phải quan tâm đến các hiện tượng trên, vì họ cho rằng đó là dị đoan mê tín và phản khoa học!
Và giới trách nhiệm về lâm vụ địa phương của nhà nước thì cả quyết rằng hiện tượng cóc nhảy là chuyện bình thường mà thôi!
Sau đó chỉ ba giờ trước khi động đất, thú vật tại sở thú Vũ Hán (Wuhan) cách tâm điểm động đất lối 1.000 km về phía Đông bắt đầu biểu lộ những hành vi khác thường. Chúng có vẻ rất lo âu, hoảng hốt cùng cực về một chuyện gì ghê gớm sắp xảy ra... Ngựa rằn đập đầu liên hồi vào chuồng... Voi quất vòi loạn xạ tứ phía... Hai mươi con cọp và sư tử đúng ra là giờ ngủ trưa của chúng, nhưng có vẻ bồn chồn đi rảo không ngơi nghỉ quanh chuồng…Vài phút trước khi xảy ra động đất, cả chục con công đều đồng loạt ré lên kêu thất thanh.
Theo Roger Musson, một nhà nghiên cứu quốc tế của Anh Quốc về địa chấn học thì tất cả nhận xét về các hành vi lạ bên trên có thể là do tác động thay đổi vị trí của các lớp đá trong lòng địa cầu, đã làm sản sinh ra sóng điện từ mà một số thú vật có thể cảm nhận được dễ dàng.
Cũng có giả thuyết khác cho rằng, một vài loài vật có khả năng thiên bẩm cảm nhận được những luồng sóng có tầng số rất nhỏ ngoài sự cảm nhận của loài người.
Mùa Đông 1975, căn cứ trên hành vi lạ thường của thú vật, giới chức Trung Quốc cho di tản khẩn cấp cư dân thành phố Haicheng thuộc Đông Bắc tỉnh Liêu Ninh (Liaoning) chỉ một ngày trước khi có trận động đất cấp độ rất mạnh 7.3 theo thang Richter. Thiên tai nầy đã giết hại 2.000 người thay gì 200.000 người như dự đoán trong trường hợp không có di tản.
Thay đổi trong môi sinh chẳng hạn như mực nước giếng, nước ao hồ cạn đi lạ thường cũng được ghi nhận trong trận động đất mực độ 7.6, xảy ra vào ngày 28 tháng 7 năm 1976 tại Tangshan nằm về phía Đông BắcTrung Quốc và đã làm thiệt mạng 240.000 người.
Điểm trớ trêu là vài ngày trước đó chánh phủ trung ương có gởi chuyên viên về địa chấn đến thẩm định tình hình động đất vùng nói trên, nhưng họ không ghi nhận được dấu hiệu gì khác thường hết. Trên đường về, phái đoàn ghé ngủ đêm tạiTangshan nhưng chẳng may chính đêm hôm đó một trận động đất lớn xảy ra làm toán chuyên viên phải bỏ mạng.
Dân chúng Nhật Bản cho biết vài ba ngày trước trận động đất Nemuro Oki xảy ra vào năm 1973, họ nhận thấy có rất nhiều chó hoang hơn thường lệ đi thơ thẩn trên các đường phố.
Thú vật có giác quan thứ sáu không?
Khoa học không bao giờ tin rằng thú vật có giác quan thứ sáu để dự đoán thiên tai.
Nhưng thú vật có những khả năng và những giác quan đặc biệt mà con người không có.
Và cũng chính nhờ vào những giác quan đặc biệt nầy mà các thú như voi, hươu cao cổ, cá voi, trâu nước, tê giác, cá sấu, vân vân...có thể cảm nhận được hạ âm infrasounds tức là những âm thanh thật thấp dưới 20 Hz (mức âm thanh thấp nhứt mà con người chỉ có thể nghe được là 20Hz).
Đó là chưa nói đến việc thú vật có thể cảm nhận được sự thay đổi điện từ trong lòng đất. Bồ câu bay được nhờ biết định hướng vào từ trường.
Chắc chắn là thú vật như voi chẳng hạn cảm nhận được sóng P waves (đi rất nhanh trong lòng đất) vài giây trước sóng S waves tiếp nối theo sau làm xụp đổ nhà cửa.
Sóng infrasounds di chuyển trong đất, trong nước và trong không gian.
Voi có thể dậm chân để liên lạc với đồng loại ở cách xa hằng chục km. Tiếng rống của voi cao vút trên 117 Decibels và được các voi khác nghe dù chúng ở rất xa nhau cả nhiều cây số. Đây là cách voi liên lạc với nhau để tập hợp đàn trong lúc di chuyển cũng như để tìm “em yêu” để làm tình.
Các đàn chim trời cũng thế. Tại Canada, vào đầu mùa Xuân hay cuối Thu, vịt trời thường bay thành đội hình chữ ^ hay đội hình thẳng rất có kỷ luật và rất đẹp mắt. Lúc bay chúng thuờng phát ra những hạ âm infrasounds để thay đổi đội hình mỗi khi gặp chướng ngại, như núi non hay luồng gió bất ngờ phía trước.
Dơi bay bằng sonar nghĩa là phát ra những vi âm đặc biệt để xác định chướng ngại vật hoặc con mồi.
Vịt trời bay theo đội hình chữ V
Động đất xảy ra bằng cách nào?
Khi đới đứt gãy (fault, faille) bị cắt ra ra nó sẽ tạo nên hai biến đổi về hình thái: một tĩnh và và một động
1)- Biến đổi tĩnh (static deformation): làm thay đổi, biến dạng vĩnh viễn vị trí của các vùng trên mặt đất.
Chu kỳ của một trận động đất xuất phát từ đới đứt gãy không bị áp lực (fault not under stress) sang cho đới đứt gãy dưới áp lực (stressed fault) khi có sự di chuyển của điạ tầng plate tectonic. Tất cả đường xá hay xa lộ hoặc cầu đường cũng như kiến trúc chẳng may bắt ngang vết đứt đó, đều sẽ bị gãy ra.
earthquake and a newly-relaxed but deformed state.
Typically, someone will build a straight reference line such as a road, railroad, pole line, or fence line across the fault while it is in the pre-rupture stressed state. After the earthquake, the formerly stright line is distorted into a shape having increasing displacement near the fault, a process known as elastic rebound.
2)-Biến đổi động (dynamic deformation)
Chủ yếu là các luồng sóng chấn động gây ra khi có sự đứt gãy của trận động đất. Chúng được gọi là seismic waves.
+ luồng sóng P (P waves or Primary waves): là sóng nén ép. Chúng di chuyển nhanh nhất từ 1.5-8km trong một giây trong vỏ địa cầu. Luồng sóng P làm rung chuyển theo hướng đi của chúng.
+ luồng sống S (S waves or Shear waves): làm rung chuyển mặt đất theo hướng thẳng góc, nghĩa là từ dưới lên trên.
San Andrea Fault California
The San Andreas fault is the border between two tectonic plates—the North American Plate and Pacific Plate. Los Angeles is located on the Pacific Plate, and San Francisco is on the North American Plate. In a few million years, the two geographic areas will be right next to each other because the western side of the fault (the Pacific Plate) is moving northward with respect to the rest of the state. The fault is moving at about 2 centimeters (just under an inch) per year.
Tsunami xảy ra bằng cách nào?
Overriding plate bulges under strain, causing
Plate slips, causing
The energy released produces tsunami waves
Kết luận
Tạo hóa đã phú cho thú vật những giác quan đặc biệt để tự vệ và sinh tồn.
Chúng ta không nên xem thường những hành vi bất thường của thú vật được!
Một số quốc gia như Trung Quốc và Nhật Bản đã bắt đầu quan tâm tới các hành vi của động vật trong việc dự đoán thiên tai. Chuyện không phải dễ, nhưng đây là một sự khởi đầu đáng khích lệ.
Khoa học nhìn nhận động đất là một hiện tượng thiên nhiên từ thuở khai thiên lập địa, và có thể xảy ra bất kỳ nơi đâu và bất cứ lúc nào.
Có người thì cho rằng đây là một sự trừng phạt, lời nguyền rủa malediction của thần linh và của Trời đất.
Phật giáo thì cho rằng đây là lẽ vô thường của vạn vật, một sự cộng nghiệp mà các nạn nhân phải gánh chịu.
Có nhiều người đặt nghi vấn vào việc thử bom nguyên tử trong lòng đất, và kỹ nghệ khai thác dầu hỏa có thể ảnh hưởng ít nhiều trong vấn đề động đất, nhưng đều bị các nhà khoa học cực lực bác bỏ hết.
Tùy theo nhận thức và tín ngưỡng của mỗi người, mà cái nhìn về hiện tượng động đất có thể khác nhau./.
Tham khảo:
- Kirschvink Joseph L (2000). Earthquake prediction by animals USGS
-150 con cá heo trôi dạt vào bờ ở tỉnh Ibaraki và “lời tiên tri” thảm họa động đất
-About 150 dolphins beached themselves along Japan’s northeastern coast, but only a few could be saved
-Can Whale Strandings Help Predict Earthquakes?
-Mass beaching fuels 'unscientific' Japan quake fears
Montreal , April 12, 2015
