THÁNH ĐỊA “INDEIN”tt

Nhưng Myanmar còn có những phế tích rất đáng xem, mà 1 trong số đó là “thánh địa” Indein tại khu vực hồ Inlay, vốn đã có từ thời Vua A dục, khoảng thế kỷ thứ 3 trước công nguyên, nghĩa là đã 2300 năm! Nhiều thế kỷ sau, các Vua Narapatisithu và Anawrahta, thuộc Vương triều đế chế Bagan bắt đầu cho xây dựng nhiều đền tháp tại khu vực này. Một số tài liệu nói rằng các stupa bắt đầu được xây dựng từ thế kỷ thứ 8, thứ 10; nhưng đa phần là từ thế kỷ thứ 14 đến thế kỷ thứ 18, tổng cộng là 1.094 cái. 
Với tôi, các con số trên chỉ có tính cách tượng trưng, số lượng thì hoàn toàn có thể thay đổi bởi những tháp mới xây cất thêm, còn mốc thời gian chỉ nhằm xác định chúng đã hiện diện lâu rồi trong quá khứ, khoảng cách 1 vài trăm năm chỉ có giá trị tham khảo cho các công trình nghiên cứu, nét dãi dầu mưa nắng hiện diện trên hàng ngàn ngọn tháp giữa chốn hoang sơ, mới là cái đẹp tiềm ẩn làm nên giá trị thực sự của “Thánh địa Indein” này!
Đành rằng, 1.000 năm chỉ thoáng qua như 1 sát-na “ánh chớp”, nhưng có mấy nơi trên trái đất này còn tồn tại những công trình mà màu thời gian đã “khắc” thật đẹp những nét chạm trỗ thâm trầm lên thân tháp, như Indein?
Ngày nay, với rất nhiều phương pháp và kỹ thuật hiện đại, dường như người ta có thể bảo tồn các phế tích không bị hư thêm, vẫn giữ nguyên tình trạng bị hũy hoại sau thời gian dài trong quá khứ. Vì xét cho cùng, thời gian cũng là yếu tố góp phần làm tăng thêm giá trị của một tác phẩm, ở đây tác phẩm ấy là một quần thể kiến trúc Phật giáo, theo tôi là đẹp đến không ngờ.

Mong Phước Minh