20/8/2015
Nguyễn Thị Kim-Thu
Hồi thời tiểu học, tôi thường ngắm và vuốt tóc bà ngoại. Tóc bà đen và bóng mướt vì bà xức chải tóc bằng dầu dừa. Vào thời đó, đàn bà đều xức dầu dừa. Má tôi thời còn nhỏ cũng xức dầu dừa, chỉ khi lớn thành thiếu nữ mới thôi.
Dừa là loại cây mà nhà nào ở miền Nam cũng có trồng, uống nước dừa, ăn cái, nạo dừa làm bánh, mức, vắt lấy cốt dừa, nấu dầu dừa. Võ dừa làm củi, làm dây thừng, thân dừa làm cầu. Lá dừa gói bánh xu xê (hay phu thê) và trẻ con dùng để thắt đồ chơi như con châu chấu, con chim, v.v.
Từ dầu dừa có thể biến chế thành hàng trăm sản phẩm, từ làm thực phẩm, dược phẩm đến mỹ phẩm, v.v. Xà bông Việt Nam làm từ dầu dừa rất nỗi tiếng ngày xưa, không những ở Việt Nam mà còn ở Pháp. Người Việt nào cũng biết xà bông tắm hiệu Cô Ba nỗi tiếng từ thập niên 1930. Giặt quần áo thì xà bông cục 72% phần dầu, cả hai thương hiệu trên đều là sản phẩm của nhà sản xuất Trương văn Bền.
Ngày xưa, ai ai cũng ăn dầu dừa. Ngày nay, còn rất ít người ăn dầu này, vì cho rằng dầu dừa không tốt cho sức khỏe. Chúng ta vẫn còn nhiều ngộ nhận về dầu dừa làm thực phẩm.
1. Dầu dừa làm thực phẩm có hại cho sức khỏe không?. Dầu dừa cấu tạo bởi chất béo bảo hòa (saturated fat) chiếm tới 86%, trong lúc bơ (butter) 52%, mở heo 39%, dầu đậu nành 16%, còn dầu hướng dương 11%. Giống như bơ trích từ sửa bò, dầu dừa đông đặc ở nhiệt độ bình thường, chỉ hóa lỏng khi đun nóng. Vì chứa nhiều cholesterol nên bác sỉ khuyên không nên ăn dầu dừa vì nguy cơ đau tim.
Tuy nhiên, đa số chất béo bảo hòa cấu tạo bởi dầu triglyceride có công thức với chuỗi dài C (12 đến 18 nguyên tử Carbon), trong lúc dầu dừa chứa triglyceride với chuỗi trung bình (6 đến 10 C), dễ tiêu hóa và dễ bài tiết nên ít gây béo phì như glycerides chuỗi dài. Vì vậy, dầu dừa vẫn tốt hơn các loại dầu bảo hòa khác, nhưng dĩ nhiên không tốt cho sức khỏe bằng dầu cải, dầu đậu nành, dầu bắp hay dầu ô liêu.
Các khám phá dinh dưỡng mới đây cho biết ăn dầu dừa không có ảnh hưởng đến đau tim như thường quan niệm trước đây, ngược lại ngăn ngừa được vài bệnh của thệ thần kinh não như kinh phong (epilepsy) và lú lẫn (Alzheimer).
Bằng chứng là những dân sống trên các hải đảo Nam Thái Bình Dương mà dừa là thực phẩm chánh có sức khỏe tốt nhất, và không có chứng bệnh đau tim.
2. Ăn dầu dừa có làm mập phì không? Dầu dừa không có chứa nhiều chất bổ dưỡng bằng bơ, nhưng chứa lượng calorie tương đương. Vì vậy, có thể ăn dầu dừa thay bơ, mà không làm mập phì. Ngoài ra ăn nhiều dừa, ta không cảm thấy đói, lúc nào cũng thấy no, nên ăn ít thực phẩm, không làm ta mập phì.
3. Dầu dừa trị bịnh. 50% chất béo bảo hòa trong dầu dừa là chuỗi với 12-C tức acid lauric. Khi tiêu hóa chất béo dầu dừa một phần biến thành monolaurin. Acid lauric và monolaurin có tính sát trùng, diệt được nhiều vi trùng độc hại như Staphylococcus aureus, virus và nấm gây bệnh.
4. Dầu dừa bảo vệ tóc (dầu xức tóc), làm mịn da và tránh da khô (skin moisturizer), bảo vệ da chống nắng (sunburn cream), bảo vệ da khi cạo (shaving cream), thoa môi. Dầu dừa dùng trị phỏng, làm vết thương mau lành, trị ngứa ngáy trên da, trị mụn. xức dầu dừa lên tóc thì không có chí, không có gàu.
Nói tóm lại, dầu dừa và cơm dừa có rất nhiều áp dụng và tốt cho sức khỏe. Đó là một trong nhiều lý do thiếu nữ miệt vườn Nam Bộ có nước da mịn màng, ửng hồng, có mái tóc dài đen mướt mặc dầu làm việc lam lũ dưới ánh nắng mặt trời gay gắt vùng nhiệt đới.
Reading, 8/2015