23/4/15
Theo http://www.internetlivestats.com/internet-users-by-country/, trong năm 2014 Việt Nam có 39,772,424 người trong dân số 92,547,959 ( 43% dân số) xử dụng internet, trong số này có khoảng 25 triệu người có tài khoản Facebook ở thời điểm tháng 5/2014 (tức khoảng 63% người xử dụng internet, hay 27% dân số) (http://english.vietnamnet.vn/fms/science-it/103044/facebook-has-25-million-users-in-vietnam.html).
Mục đích mở tài khoản trên Facebook hay Twitter, v.v. của mỗi người đều khác nhau. Có người mở cho quảng cáo doanh nghiệp riêng, có người vì mục tiêu nói lên quan điểm chính trị, văn hóa, nghệ thuật, v.v. của mình để cùng chia sẻ với mọi người cùng chí hướng, tức là nhóm người này có mục đích rõ ràng. Tuy nhiên với đại đa số người mở tài khoản có mục đích giải trí, tiêu khiển thì giờ nhàn rỗi của mình, để xã stress, mở tầm giao thiệp để làm quen người này người nọ, liên lạc cho vui, để trút bầu tâm sự, v.v. Người có tài khoản có thể đưa lên hình, phim, youtube, bài biết, bình luận, hay đơn giản nhất là “like” với người bạn khác để tỏ sự đồng ý của mình.
Nhóm Bạn – “Birds of a feather flock together”- Đây là câu ngạn ngữ Anh, chim có cùng màu lông thì tụ họp với nhau, ý nói người cùng sở thích thì thường kết bạn với nhau. Facebook giúp kết bạn rất dễ dàng. Thí dụ, đầu tiên ta chỉ có một người bạn, nhưng người bạn này đã có 2 người bạn khác. Facebook kết nối 2 người này với ta, rồi bạn của hai người này cũng muốn kết nối với ta, và cứ thế số người muốn kết nối với ta tăng gia tốc trong thời gian rất ngắn. Và ta cũng cần biết số bạn của mỗi người tối thiểu cũng trên chục, có người tới vài trăm, chưa kể nếu chúng ta cho mọi người (public) cùng biết. Vì vậy, nếu bạn muốn giao thiệp rộng, chỉ trong thời gian rất ngắn bạn có hàng trăm bạn kết nối, hoặc trong nhóm dòng họ (family group), nhóm bạn bè thân (close friends), bạn sơ giao (friends), hay công chúng (public). Đây là những người bạn chọn, chưa kể những người bạn từ chối kết nối.
Bạn là ai ? "Tell me who you go with and I'll tell you who you are". Câu ngạn ngữ cỗ của Anh ý nói chỉ nhìn vào bạn của bạn ta có thể biết bạn ra sao. Cũng tương tự “Who you choose to be around you lets you know who you are”.
Vì vậy, Facebook là nơi người ngoài có thể đánh giá bạn mà bạn không biết.
Sở thích. Trước nhất, người ngoài biết sở thích của bạn qua sở thích chung của “nhóm bạn” của bạn: làm thơ, viết văn, ca hát, hội họa, du lịch, v.v.
Trình độ văn hóa biểu hiện trên câu văn bạn viết. Có bằng cấp cao (có thể là bằng cấp dõm) không có nghĩa là có trình độ văn hóa cao. Đọc các bình luận giúp ta có thể đánh giá về họ.
Giáo dục gia đình. Lướt qua Facebook với hình ảnh, nhóm bạn và câu văn ta có thể biết giáo dục gia đình của bạn nào đó có nề nếp hay không.
Tính tình qua cách bộc lộ ở câu văn, trong đối thoại. Chỉ cần đọc văn của bạn là có thể biết bạn thuộc loại “nổ” lớn hay nhỏ, “bà Tám” nhiều hay ít, hung dữ hay hiền lành, kiêu ngạo hay khiêm tốn, v.v.
Tâm sự thầm kín của bạn cũng bị “bật mí” vì những câu tâm tình, thở than vô tình của bạn trên facebook.
Tóm lại, khi giao tế trên Facebook ta cần phải thận trọng về điều ta diễn đạt. Tuy nhiên, để biết về người thì Facebook quả là môi trường tốt nhất để tìm hiểu về người ta muốn biết.
Reading, 4/2015
