3/6/2015
Lễ hội Bà Chúa Xứ ( còn gọi là lễ Vía Bà) được tổ chức hàng năm bắt đầu từ đêm 23/4 âm lịch đến 27/4 âm lịch. Khách hành hương đến lễ hội có thể đi theo đường bộ từ Long Xuyên lên Châu Đốc theo tỉnh lộ 10, rẽ vào 7km là tới núi Sam; hoặc đi bằng đường thủy từ Cần Thơ, Sóc Trăng lên hay từ Sài Gòn xuống.
Lễ Vía Bà hằng năm thu hút rất đông khách thập phương đến, vừa để tham dự lễ hội dân gian phong phú, xin cầu tài cầu lộc, đồng thời còn để du ngoạn, chiêm ngưỡng cảnh trí thiên nhiên ở An Giang.
Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam
Dù lễ hội vía bà chỉ thực sự diễn ra vào ngày 25 tháng 4 âm lịch, nhưng từ những ngày đầu năm đã lác đác từng đoàn người hành hương đến núi Sam. Ðây là ngọn núi cao 284 mét, cách thị xã Châu Ðốc 5 cây số. Thời Ngọc Hầu Nguyễn Văn Thoại lãnh ấn đi khai hoang lập ấp vùng Thất Sơn đã đặt ngọn núi tên chữ "Học Lĩnh Sơn". Theo truyền thuyết, vào thế kỷ 19, người dân phát hiện đỉnh núi Sam, 1 tượng "Phật bà" dạng thần Visnu. Tin vào điềm lành, dân địa phương huy động tráng đinh chuyển tượng bà xuống núi, nhưng bất thành. Sau có dân làng được bà về ứng mộng "chỉ 9 thiếu nữ đồng trinh thỉnh, bà mới xuống núi". Quả nhiên 9 cô gái di dời bà nhẹ nhàng. Người ta muốn đưa tượng bà về làng, bỗng dưng tượng nặng lạ lùng, không cách gì lay chuyển. Ai cũng cho là bà muốn tọa tại đó nên người ta lập miếu thờ. Theo nguyện vọng tin hữu, dân chúng địa phương, năm 1972, miếu bà được xây dựng khang trang, bề thế theo đồ án thiết kế của kiến trúc sư Huỳnh Kim Mãng.
Lễ kỳ yên miếu bà Chúa Xứ được coi là "ngày tết" riêng của địa phương bởi không khí lễ hội rầm rộ, hàng đoàn rồng rắn khách thập phương đổ về tạo cảnh quang tưng bừng hiếm có. Trọng tâm lễ hội bắt đầu bằng nghi thức lệ tắm bà vào lúc nửa đêm 23 rạng 24 âm lịch. Nửa đêm 25 là lễ túc yết do ban nghi lễ đọc văn tế nói lên công đức bà tế độ dân lành. Hết phần túc yết là lễ xây chầu tại võ ca, đối diện chánh điện. Lễ xây chầu nói nôm na là hát bội (hoặc cải lương Hồ Quảng) cho bà, và công chúng xem. Ðến 4 giờ sáng ngày 27 cử hành lễ chánh tế, cầu quốc thái dân an, và đến chiều ngày 27 cử hành lễ chánh tế, cầu quốc thái dân an, và đến chiều ngày là 27 là kết thúc lễ hội. Ngoài cảnh quang và không khí lễ hội, miếu bà Chúa Xứ núi Sam còn thu hút khách du lịch .
Nhớ những năm theo thầy Nghi lấy xe jeep chở một đoàn thầy-cô đi viá bà Châu-Đốc chơi,viá bà đâu không thấy chỉ thấy toàn vía ông,thầy Quân quậy quá trời luôn.Giờ chỉ còn là kỷ-niệm của thời Long-Xuyên.
PHẠM HIẾU-NLS-AG & BÃO LỘC